Τελικά, πόσο εύκολο είναι να αλλάξεις διατροφικές συνήθειες προς το καλύτερο; Και τι θα έλεγες αν αυτό θα μπορούσε να γίνει με ψηφιακό τρόπο; Κάτι τέτοιο θέλει να κάνει το MyHabeats. Πρόκειται για ένα app που λειτουργεί ουσιαστικά ως έναν digital φίλο, ο οποίος υπενθυμίζει στους χρήστες πότε να παίρνουν τα εκάστοτε γεύματα, τους εκπαιδεύει στο να τρώνε συνειδητά.
Πίσω από την εφαρμογή βρίσκεται η Καίτη Μιλιώνη. Η οποία είναι κλινική ερευνήτρια εδώ και 18 χρόνια ασχολούμενη με την ανάπτυξη φαρμάκων μέσα από διάφορους ρόλους στη φαρμακευτική βιομηχανία. Η ίδια μιλά στο It’s Possible για το δικό της story, πως ακριβώς λειτουργεί η εφαρμογή, ενώ δίνει και την συμβουλή της στους νέους επιχειρηματίες.
Εσείς με τι ασχολούσασταν πριν φτιάξετε το app και πως προέκυψε η ιδέα για το συγκεκριμένο project;
Είμαι κλινική ερευνήτρια εδώ και 18 χρόνια ασχολούμενη με την ανάπτυξη φαρμάκων μέσα από διάφορους ρόλους στη φαρμακευτική βιομηχανία. Μια από τις ευθύνες μου ήταν η διόρθωση των εντύπων ενημέρωσης για τα κλινικά πρωτόκολλα προκειμένου οι ασθενείς να δώσουν τη γραπτή συγκατάθεσή τους. Πολλές φορές είχα εντυπωσιαστεί και τελικά θαυμάσει όλους αυτούς που συμμετείχαν στα κλινικά πρωτόκολλα διαθέτοντας το χρόνο τους και την εμπιστοσύνη τους σε ερευνητικά φάρμακα. Η συμμόρφωση στις οδηγίες των ιατρών και της ερευνητικής ομάδας τους καθώς και στο κλινικό πρωτόκολλο ήταν τα σημεία κλειδιά στην επιτυχία μιας θεραπείας αλλά και στις κλινικές μελέτες. Επίσης ποτέ δεν έχει γίνει εκτενής αναφορά στο τεράστιο έργο και στη συνεισφορά στην έρευνα και ανάπτυξη νέων φαρμάκων όλων αυτών των ασθενών (ανώνυμοι ήρωες). Αυτό με ενέπνευσε και άρχισα να ψάχνω τρόπους να έρθω πιο κοντά σε φορείς ασθενών. Εγινα μέλος του ευρωπαικού φόρουμ ασθενών στα οποία συμμετέχουν ερευνητές, ασθενείς και ενώσεις ασθενών, άνθρωποι της βιομηχανίας, μέλη των ρυθμιστικών φορέων και άλλοι.
Συμμετείχα ενεργά και επηρεάστηκα από την ένωση διαβητικών του Ηνωμένου Βασιλείου, οι οποίοι είχαν δημιουργήσει μια εφαρμογή στο κινητό τους «myownphone» για να τους υπενθυμίζει να παίρνουν τα φάρμακά τους στην ώρα τους, να τρώνε συχνά γεύματα, να ανταλλάσουν απόψεις με τους υπολοίπους της κοινότητας τους. Αυτό ήταν.! Η συμμόρφωση και οι συμπεριφορές των ασθενών με απασχόλησαν. Και φυσικά γιατί γνωρίζουμε ότι η υγεία εξαρτάται όχι μόνο από από τα γονίδια αλλά και και τις συμπεριφορές μας. Στα γονίδια δεν επεμβαίνουμε αλλά στις συμπεριφορές; Κι έτσι ξεκίνησα πριν 4 χρόνια με την πρωτόλεια ιδέα μου να φτιάξω μια εφαρμογή στο κινητό για αλλαγή συμπεριφορών ως προς το φαγητό για τους ανθρώπους που έχουν πρόβλημα στη διαχείριση του βάρους τους. Συμμετείχα στο πρώτο Founder Institute που έγινε στην Αθήνα και από τότε ακολούθησα όλα ταγνωστά βήματα μιας start –up.
Μπορείτε να μας εξηγήσετε με απλά βήματα πως ακριβώς λειτουργεί;
Το MyHabeats: your behavioural vaccine app είναι ο ψηφιακός φίλος σου στην προσπάθεια αλλαγής συμπεριφορών διατροφικών αλλά και γενικότερα ενός νέου τρόπου ζωής. Είναι ένα ταξίδι με τρένο! Απευθύνεται σε αυτή τη φάση σε ασθενείς που χειρουργούνται για την παχυσαρκία τους και τους βοηθάει στη συμμόρφωσή τους στις νέες συνήθειες που πρέπει να αποκτ’ήσουν, όπως πχ, να τρώνε συχνά μικρά γεύματα, να τρώνε αρκετή πρωτείνη, να μάθουν να εμπλουτίζουν σιγα σιγά το πιάτο τους με όλες τις ομάδες τροφίμων. Ο ψηφιακός φίλος του MyHabeats, Ο Λίνο ή η Λίνα, τους υπενθυμίζει λοιπόν πότε να παίρνουν αυτά τα γεύματα, τους εκπαιδεύει να τρώνε συνειδητά καθώς μαθαίνουν να υπολογίζουν την ποσότητα και πώς νιώθουν μετά το κάθε γεύμα τους. Έτσι μαθαίνουν οι χρήστες του MyHabeats να παρατηρούν τον εαυτό τους, καθώς καθημερινά βλέπουν τι έκαναν, τι έφαγαν και πόσο. Κερδίζουν πόντους μετά τα 4 γεύματα και όταν συγκετρώσουν 180 πόντους μεταπηδούν στο δεύτερο επίπεδο. Σε αυτό μαθαίνουν να κάνουν διάφορες δράσεις που αφορούν σημαντικές πτυχές στη ζωή τους, όπως άσκηση, η βελτίωση των διαπροσωπικών σχέσεων, ο αυτοέλεγχος, και η εκόνα του σώματος.
Θα πει κάποιος, «καλές οι νέες τεχνολογίες, αλλά μπορεί ένας άνθρωπος να αλλάξει διατροφικές συνήθειες χωρίς να έχει… κάποιον ειδικό πάνω από το κεφάλι του»;
Σημασία έχει να εξετάσουμε τα στοιχεία που αφορούν το σχεδιασμό και την επιστημονική τεκμηρίωση του MyHabeats. Ξεκίνησα από την αρχή εδώ και 4 χρόνια τη συνεργασία μας με τη σύμβουλό μας κα Κατερίνα Δούναβη από το Queen’s Πανεπιστήμιο στο Μπέλφαστ, με μια συστηματική ανασκόπηση της επιστημονικής βιβλιογραφίας που παρουσιάζει τα πιο πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα για τα χαρακτηριστικά που κάνουν αποτελεσματική μια εφαρμογή υγείας για το κινητό (mHealth app) για την αλλαγή συμπεριφορών. Τα συμπεράσματα αυτής της μελέτης αποτέλεσαν τη βάση για το σχεδιασμό του MyHabeats, επιτρέποντάς μας να ενσωματώσουμε χαρακτηριστικά με τεκμηριωμένη αποτελεσματικότητα. Αυτό είναι και ένα από τα στοιχεία που κάνουν το MyHabeats ένα μοναδικό εμβόλιο συμπεριφοράς: πρόκειται για μια εφαρμογή που σχεδιάστηκε για βαριατρικούς ασθενείς (που χειρουργούνται για την παχυσαρκία ) και βασίστηκε αποκλειστικά σε επιστημονικά δεδομένα όπως αυτά προκύπτουν από την επιστήμη ανάλυσης συμπεριφοράς σε συνεργασία με την ιατρική. Τα κύρια στοιχεία συμπερασματικά αφορουν: τον αυτοέλεχγο, τα στοιχεία διάδρασης με τον ψηφιακό φίλο και τα στοιχεία παιχνιδιού
Έτσι, η συμμόρφωση με τις μετεγχειρητικές οδηγίες του γιατρού και της διεπιστημονικής ομάδας του, παύει να είναι υποχρέωση, γίνεται μια ευχάριστη καθημερινή συνήθεια. Κατά συνέπεια, η κατάκτηση των στόχων του τώρα, μοιάζει πιο κοντά από ποτέ!
«Τώρα, η συμμόρφωση είναι στα χέρια σου. Είναι… στο κινητό σου!»
Με βάση την εμπειρία που έχετε, τελικά οι Έλληνες έχουμε καλές ή κακές διατροφικές συνήθειες;
Δεν έχουμε κάνει σχετική έρευνα καθώς ασχολούμαστε πρωτίστως με την αλλαγή συμπεριφορών σε συγκεκριμένο πληθυσμό που είναι οι παχύσαρκοι και ειδικά αυτοί που χειρουργούνται καθώς και με τους ασθενείς που υποβάλλονται σε μεταβολική χειρουργική. Ζούμε σε όλο τον κόσμο όμως σε ένα παράδοξο: ενώ φαίνεται να ασχολούμαστε όλο και περισσότερο με την υγεία μας, τη διατροφή μας, το σώμα μας, και η τεχνολογία βοηθάει πολύ σε αυτή την τάση, ταυτόχρονα πάνω από το 50% του πληθυσμού στην Ευρώπη είναι υπέρβαροι και ένα μεγάλο ποσοστό αυτών παχύσαρκοι. Αρα μπορούμε να εξάγουμε το συμπέρασμα ότι ένας πολύ μεγάλος αριθμός συνανθρώπων μας δε διατρέφεται καλά ούτε έχει καλή φυσική δραστηριότητα. Υπάρχουν μελέτες από έγκριτους επιστήμονες που έχουν δημοσιεύσει σχετικά άρθρα.
Ποια είναι η ανταπόκριση που βλέπετε μέχρι σήμερα από τους χρήστες, σε ότι αφορά το MyHabeats;
Αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη μια δεύτερη μελέτη, μια κλινική δοκιμή με βαριατρικούς ασθενείς οι οποίοι έχουν αποκτήσει πρόσβαση στο MyHabeats. Αυτή η μελέτη που μόλις ολοκληρώθηκε , πολύ σύντομα θα μας επιτρέψει να παρουσιάσουμε για πρώτη φορά τι λένε οι ασθενείς για τη χρησιμότητά της και κατά πόσο είναι αποτελεσματική στο να βοηθήσει κάθε ασθενή να πετύχει τον στόχο του, δηλαδή να εγκαθιδρύσει συμπεριφορές που θα οδηγήσουν σε μια ζωή με περισσότερη υγεία. Ελπίζουμε , λοιπόν σύντομα να μπορέσουμε να μοιραστούμε τα δεδομένα της πρώτης μελέτης στην Ελλάδα για το πώς μια συμπεριφορική εφαρμογή μπορεί να βοηθήσει τόσο τον ειδικό ιατρό όσο και τον ασθενή να πετύχουν μαζί τον στόχο τους για μια καλύτερη ποιότητα ζωής.
Τονίζω ότι δεν έχει ξαναγίνει τέτοια μελέτη με εφαρμογή στο κινητό στη χώρα μας και ειδικά σε αυτό τον πληθυσμό. Ευχαριστούμε το Πανεπιστήμιο Αθηνών και ειδικά τον καθηγητή κο Λέανδρο που μας έδωσε πρόσβαση στην κλινική του.
Ξεκινήσατε το project σας μέσα στην κρίση. Ποια είναι η συμβουλή που θα δίνατε σε έναν νέο που θέλει να ξεκινήσει την δική του επιχείρηση ή startup;
Δεν πιστεύω ότι έχει σημασία πότε ξεκινάς μια επιχείρηση! Σημασία έχει αν εσύ που ξεκινάς αυτό το ταξίδι έχεις τα απαραίτητα πράγματα στη βαλίτσα σου. Αυτά είναι:
Πίστη, Προσήλωση, Πειθώ
Σε κάθε στάση του ταξιδιού γνωρίζεις άλλους ανθρώπους, συνεργάτες, συμβούλους, χρήστες της εφαρμογής, και η βαλίτσα σου γεμίζει….. ο προορισμός; Δεν γνωρίζω… σημασία εξάλλου έχει πάντα το ταξίδι!