Όσο μεγαλώνει σε ηλικία ένας άνθρωπος, έχει λιγότερη ενέργεια, πιο αδύναμη μνήμη και ίσως κόκαλα… που πονάνε. Αλλά σύμφωνα με την επιστήμη, η μεγαλύτερη ηλικία έχει και τα θετικά της. Όσο μεγαλώνουμε γινόμαστε συνήθως πιο σοφοί- και σε αυτό βοηθούν οι εμπειρίες που συλλέγουμε κατά τη διάρκεια της διαδρομής.
Ωστόσο, σύμφωνα με μια πρόσφατη επιστημονική μελέτη που αφορά τη σοφία δείχνει ότι αυτό το σημαντικό ποιοτικό στοιχείο που είναι δύσκολο να καθοριστεί, δεν είναι κάτι που μαγικά εμφανίζεται μετά από έναν ορισμένο αριθμό ετών ζωής. Αλλά είναι ένας τρόπος σκέψης και λήψης αποφάσεων που μπορούμε να αρχίσουμε να μαθαίνουμε σε οποιαδήποτε ηλικία (ή να ξεχάσουμε σε στιγμές που το πάθος περισσεύει).
Από την μεριά του, ο ψυχολόγος του University of Waterloo, Igor Grossman, σημειώνει ότι ακόμη και αν δεν θεωρείτε τον εαυτό σας ιδιαίτερα σοφό, μπορείτε ακόμα κι έτσι να δείξετε «λάμψεις σοφίας». Και φυσικά μπορεί κάποιος να κάνει τις κατάλληλες κινήσεις, έτσι ώστε να βαδίζει στον δρόμο της σοφίας. Αλλά ποια είναι τα σημάδια που δείχνουν αυτή την πρόοδο; Εδώ είναι 3 σημάδια, έτσι όπως τα παραθέτει σε άρθρο του το αμερικανικό inc.com. Πόσα από αυτά βλέπεις στον εαυτό σου;
1# Βλέπεις συχνά τα δεδομένα από μια «ουδέτερη οπτική». Στο επίκεντρο της σοφίας βρίσκεται η ικανότητα λήψης σαφών αποφάσεων. Σε αυτό βοηθά το εξής: Να αφήσεις για λίγο στην άκρη τα συναισθήματα σου, και να δεις τα δεδομένα από μια «ουδέτερη οπτική». Σκέψου «τι θα έλεγα αν αυτό συνέβαινε σε έναν φίλο;». ‘Η αναρωτήσου «πως φαίνεται αυτή η κατάσταση στους άλλους εμπλεκόμενους;». Είναι μια απλή τεχνική που μπορεί να σε βοηθήσει να λαμβάνεις αποφάσεις με πιο καθαρό μυαλό. Αν το κάνεις ήδη, να ένα σημάδι ότι είσαι πιο σοφός από ότι νομίζεις.
2# Ξέρεις τι δεν ξέρεις. Οι περισσότεροι από εμάς πιστεύουν ότι οι πιο έξυπνοι άνθρωποι είναι αυτοί που γνωρίζουν όλες τις απαντήσεις. Αλλά τα παραδείγματα μερικών από τους πιο επιτυχημένους ανθρώπους στον κόσμο -και πολλές μελέτες- δείχνουν ότι οι πιο έξυπνοι άνθρωποι είναι αυτοί που μπορούν να καταλάβουν τα όρια των γνώσεων τους. Ειδικά όταν θες να μπεις σε νέα πεδία, είναι σημαντικό να γνωρίζεις τι δεν γνωρίζεις. Αυτό δεν σε κάνει χαζό. Το αντίθετο. Είναι ένα σημάδι που δείχνει ότι έχεις -τουλάχιστον- ένα βασικό συστατικό της σοφίας. Είναι βέβαια επίσης αλήθεια, ότι στην Ελλάδα οι περισσότεροι άνθρωποι νομίζουν… ότι τα γνωρίζουν όλα. Και έχουν άποψη για όλα…
3# Πλούσια συναισθήματα. Ναι, συχνά θεωρούμε ότι για να λάβουμε πιο καθαρές αποφάσεις πρέπει να αφήσουμε στην άκρη τα συναισθήματα. Ωστόσο, μετά από έρευνες που έκανε ο Igor Grossman και οι συνεργάτες του, προέκυψε ότι οι σοφοί άνθρωποι βιώνουν έντονα την κάθε εμπειρία και νιώθουν ένα ευρύτερο φάσμα συναισθημάτων σε σύγκριση με τον «μέσο όρο» των ανθρώπων. Μπορούν απλώς να διατηρήσουν καλύτερα αυτά τα συναισθήματα σε ισορροπία. Το «κλειδί» δεν είναι η απουσία συναισθημάτων. Αλλά η σωστή διαχείριση τους και η διατήρηση μιας ισορροπίας.
