Σας έχει ζητήσει ποτέ κάποιος φίλος να του κάνετε μία χάρη; Μήπως να κρατήσετε παιδιά του ή να τα αφήσετε να μείνουν στο χώρο σας; Δεν θέλεις να βάλεις ένα «βάρος» στον εαυτό σου και να αλλάξεις το πρόγραμμα σου, αλλά δεν ξέρεις τι να πεις. Το σκέφτεσαι ξανά και συνειδητοποιείς ότι έχεις τις εξής επιλογές: 1.) Θα μπορούσατε να πείτε «ναι» επειδή αισθάνεστε άσχημα λέγοντας «όχι», και καταλήξετε να αισθάνεστε δυστυχισμένοι που είπατε το ναι 2.) Θα μπορούσατε να πείτε «όχι» και ίσως να αισθανθείτε άσχημα που το είπατε. 3.) Θα μπορούσατε να πείτε «όχι» και να μην αισθάνεστε άσχημα που το είπατε.
Αλλά πως θα πείτε όχι χωρίς να αισθάνεστε άσχημα για αυτό; Για να απαντήσετε σε αυτό, πρέπει πρώτα να καταλάβετε γιατί οι άνθρωποι αισθάνονται άσχημα λέγοντας όχι. Το να πείτε όχι μπορεί να φαίνεται… επιθετικό, σαν να απορρίπτετε κατηγορηματικά το Χ άτομο. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θέλουν να είναι επιθετικοί. Υπάρχει μια αρνητική χροιά σε αυτό. Ως αποτέλεσμα, οι άνθρωποι συνήθως ακολουθούν το μονοπάτι της ελάχιστης πιθανής σύγκρουσης και προσαρμόζονται στους άλλους. Εάν δεν το κάνουν, μπορεί να αισθάνονται σαν το «κακό παιδί». Μπορεί να αισθάνονται ότι απογοητεύουν το Χ άτομο και να νιώθουν ένοχοι. Ή μπορεί ακόμη και να αισθάνονται ότι δεν θα έχουν την συμπάθεια των άλλων.
Όταν οι άνθρωποι λένε όχι, συνήθως το κάνουν αναποτελεσματικά και παρέχουν μια δικαιολογία. Για παράδειγμα, μπορεί να πουν, «Θα ήθελα να βοηθήσω, αλλά είμαι πραγματικά απασχολημένος». Το πρόβλημα με αυτή την προσέγγιση είναι ότι δίνει στο άλλο άτομο την ευκαιρία να… συνεχίσει να ρωτά. Νιώθουν ότι έχουν ένα άνοιγμα: «Αφού είσαι απασχολημένος αυτή την εβδομάδα, τι θα έλεγες για την επόμενη;».
Εδώ είναι 5 αποτελεσματικοί τρόποι να πεις «όχι» σε κάποιον, όπως τους διαβάσαμε στην αμερικανική Thrive Global.
1. Πες το
Μην το πάτε… γύρω γύρω και μην λέτε χαζές δικαιολογίες. Αυτό παρέχει ένα άνοιγμα για το άλλο άτομο, για να επανέλθει στο μέλλον. Πείτε ξεκάθαρα «όχι». Δώστε μια σύντομη εξήγηση, εάν αισθάνεστε ότι χρειάζεται, ωστόσο, μην αισθάνεστε υποχρεωμένοι. Όσο λιγότερα λέγονται τόσο το καλύτερο.
2. Να είστε διεκδικητικοί και ευγενικοί
Μπορείτε να πείτε, «Λυπάμαι που δεν μπορώ αυτή τη στιγμή, αλλά θα σας ενημερώσω πότε και αν μπορώ». Αυτή η προσέγγιση είναι πολιτική και σε βάζει σε θέση ισχύος. Αναλαμβάνετε εσείς να ενημερώσετε το άτομο, όποτε και αν μπορείτε. Ένα άλλο παράδειγμα: «Εκτιμώ που μου ζητάς βοήθεια, αλλά είμαι πολύ απασχολημένος αυτή τη στιγμή για να αφιερώσω χρόνο και να σε βοηθήσω ποιοτικά».
3. Θέστε όρια
Οι άνθρωποι μερικές φορές δυσκολεύονται να πουν «όχι», επειδή δεν έχουν αφιερώσει χρόνο για να αξιολογήσουν τις σχέσεις τους και να κατανοήσουν τον ρόλο τους στη Χ σχέση. Όταν κατανοήσετε πραγματικά τη δυναμική και τον ρόλο σας, δεν θα ανησυχείτε τόσο για τις συνέπειες του να πείτε «όχι». Θα συνειδητοποιήσετε ότι η σχέση σας είναι σταθερή και θα αντέξει ακόμα κι αν πείτε κάποια «όχι».
4. Επαναφέρετε την ερώτηση στο άτομο που ρωτά
Αυτό είναι πολύ αποτελεσματικό σε μια εργασιακή κατάσταση. Ας υποθέσουμε ότι ένας προϊστάμενος σας ζητά να αναλάβετε πολλές εργασίες – περισσότερες από αυτές που μπορείτε να αντέξετε. Θα μπορούσατε να πείτε, «Είμαι χαρούμενος που κάνω τα Χ, Υ και Ζ, ωστόσο, θα χρειαζόμουν τρεις εβδομάδες, αντί για δύο, για να κάνω καλή δουλειά. Που θα θέλατε να τους δώσω προτεραιότητα;».
5. Να είστε σταθεροί
Αν κάποιος δεν μπορεί να δεχτεί το «όχι» σου, τότε μάλλον δεν είναι αληθινός φίλος ή δεν σε σέβεται. Μείνετε σταθεροί και μην αισθάνεστε υποχρεωμένοι να υποχωρήσετε μόνο και μόνο επειδή νιώθει ο άλλος άβολα. Βάλε τις ανάγκες σου πρώτα. Όχι τις δικές του. Θυμήσου και το άρθρο: Ο Steve Jobs πίστευε ότι η επιτυχία έρχεται μέσα από τα «όχι». Και εδώ είναι μια τακτική για να γίνεις καλός σε αυτό.
