Ένα στόρι που ίσως δείχνει τον δρόμο. Δύο εργαζόμενοι στην αλυσίδα μπέργκερ «Brothers in Law», κλήθηκαν να κάνουν κάτι παρόμοιο, με πολλούς άλλους εργαζομένους στην Ελλάδα: Να επιστρέψουν το δώρο Χριστουγέννων, το οποίο λίγο πριν τους είχε καταβάλει ο εργοδότης τους. Δεν το έκαναν. Και τελικά απολύθηκαν.
Κάπου εκεί, η ιστορία διαφοροποιείται από τα συνηθισμένα. Τι θα έκαναν οι περισσότεροι εργαζόμενοι; Πιθανότατα θα επέστρεφαν το δώρο τους. Χωρίς πολλά- πολλά. Γιατί «σιγά μην καταφέρουμε να κερδίσουμε μια ολόκληρη εταιρία» και γιατί «που θα βρούμε δουλειά μετά;».
Οι δύο εργαζόμενοι του γνωστού brand όμως, κινήθηκαν διαφορετικά. Αρνήθηκαν να επιστρέψουν το δώρο που δικαιούνταν, ενώ στη συνέχεια όταν απολύθηκαν, πήγαν ένα βήμα παρακάτω. Στα πλαίσια του νόμου. Έκανα καταγγελία στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ), εξηγώντας –με ονόματα και διευθύνσεις- ότι η εταιρία τους απέλυσε επειδή αρνήθηκαν να επιστρέψουν το δώρο Χριστουγέννων.
Το αποτέλεσμα; Το ΣΕΠΕ πραγματοποίησε έλεγχο στα καταστήματα που διατηρεί η επιχείρηση στη Λάρισα και στη Θεσσαλονίκη, όπου διαπιστώθηκαν παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας και επιβλήθηκαν τα προβλεπόμενα πρόστιμα. Το ακόμα σημαντικότερο: Η παρέμβαση του ΣΕΠΕ είχε ως αποτέλεσμα την επαναπρόσληψη των δύο απολυμένων εργαζομένων, ενώ ο σχετικός φάκελος έχει διαβιβαστεί και στη δικαιοσύνη. Επίσης, αποτράπηκαν οι απολύσεις και άλλων εργαζομένων που αρνήθηκαν να επιστρέψουν το δώρο Χριστουγέννων.
«Η επαναπρόσληψη των δύο εργαζομένων επιβεβαιώνει ότι η καταγγελία των εργοδοτικών αυθαιρεσιών στο ΣΕΠΕ φέρνει αποτελέσματα και προστατεύει τα δικαιώματα των εργαζομένων», τονίζει σε ανακοίνωσή του το ΣΕΠΕ, που καλεί τους εργαζομένους που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα, να προχωρήσουν σε καταγγελίες σε κάποιο κτίριο της Επιθεώρησης Εργασίας ή στον αριθμό 15512.
Κάπου εδώ όμως, ίσως βρίσκεται η ρίζα του προβλήματος. Ζούμε στην χώρα όπου οι εργαζόμενοι… δεν βγαίνουν μπροστά για να κάνουν καταγγελίες. Και δεν εννοώ τις ανώνυμες καταγγελίες που βλέπουμε σε πολλά τηλεοπτικά ή γραπτά ρεπορτάζ, όπου «η Χριστίνα από το Αιγάλεω εργάζεται απλήρωτη για 10 ώρες την ημέρα, για γνωστή αλυσίδα καταστημάτων». Αυτά δεν αρκούν.
Με αφορμή την ιστορία των παιδιών από τα «Brothers in Law», έχει ενδιαφέρον να παραθέσω μερικές inside πληροφορίες για ένα παρόμοιο θέμα που είχε ανακοινώσει πριν λίγο καιρό το It’s Possible.
Όσοι διαβάζετε τακτικά το site, θα θυμάστε ότι μετά το σχετικό ρεπορτάζ το Spiegel, το οποίο έλεγε ότι στην Ελλάδα υπάρχουν πλέον οι Working Poor εργαζόμενοι, αποφασίσαμε να φτιάξουμε ένα θέμα, στο οποίο θα μιλούν τέτοιοι εργαζόμενοι. Αλλά με μια προϋπόθεση: Να βγουν επώνυμα να πουν την ιστορία τους, και να αναφέρουν συγκεκριμένα την εταιρία για την οποία εργάστηκαν με δεδομένα working poor.
Μάλιστα, σε τέτοιες περιπτώσεις συνήθως δεν υπάρχει κάτι παράνομο. Απλά οι συμβάσεις είναι εξευτελιστικές, με πολύ χαμηλό μισθό και πολλές ώρες εργασίας. Εκεί ακριβώς θα εστιάζαμε: στο τι λένε οι εκάστοτε συμβάσεις και το πως είναι γενικότερα να δουλεύεις ως Poor Worker. Όπως έκανα και εγώ προσωπικά, παραθέτοντας την εμπειρία μου από τη θητεία μου στην Huffington Post Greece.
Το θέμα του It’s Possible με τους poor workers τελικά δεν δημοσιεύτηκε ποτέ. Εδώ αξίζει να σημειώσουμε δύο πράγματα: Υπήρξαν αρκετοί poor working εργαζόμενοι οι οποίοι επικοινώνησαν με το site εκείνες της ημέρες, για να παραθέσουν τις ιστορίες τους. Αλλά μόλις ενημερώνονταν ότι θα πρέπει να μιλήσουν με το όνομα τους, και να αναφέρουν την εταιρία στην οποία εργάστηκαν, τελικά έκαναν πίσω.
Παρόλα αυτά, συγκεντρώθηκε ένα μικρό γκρουπ, από ανθρώπους που έδειχναν αποφασισμένοι να βγουν επώνυμα, και να μιλήσουν για αυτά που έχουν ζήσει. Ενώ το θέμα κόντευε να ολοκληρωθεί, τα δεδομένα άρχιζαν να αλλάζουν: ακόμα και κάποιοι από αυτούς που είχαν πει το αρχικό «ναι», επικοινώνησαν με το site λέγοντας ότι… άλλαξαν γνώμη, και θα ήταν καλύτερο είτε να μιλήσουν ανώνυμα, είτε να μην συμπεριληφθούν καθόλου στο άρθρο. Κάπως έτσι, τελικά έμειναν μόνο δύο εργαζόμενοι που παρέθεσαν τις ιστορίες τους επώνυμα προς δημοσίευση. Το θέμα έγινε σαφώς πιο «αδύναμο», και οι δύο εναπομείναντες ιστορίες παρέμεινα στο «συρτάρι», μέχρι ίσως να βρεθούν κι άλλοι εργαζόμενοι που θα μιλήσουν επώνυμα και έτσι να γίνει ένα συνολικό άρθρο, όπως ήταν η αρχική σκέψη.
Όλη αυτή η κατάσταση, που διαπίστωσα και με τα μάτια μου ετοιμάζοντας το θέμα για τους poor workers, αφήνει το πρόβλημα άλυτο. Με απλά λόγια, ζούμε σε μια χώρα όπου αρκετοί εργαζόμενοι δουλεύουν με κακές συνθήκες, αλλά ταυτόχρονα οι ίδιοι δεν θέλουν να ρισκάρουν απολύτως τίποτα, για να αλλάξει το σκηνικό.
Είναι σαν μια ομάδα ανθρώπων που θέλει να περάσει απέναντι σε έναν ποταμό. Δεν υπάρχουν γέφυρες ή άλλα μέσα. Ωστόσο, τα άτομα αυτά θέλουν να το πράξουν χωρίς… να βρέξουν τα πόδια τους. Χωρίς να βρέξεις τα πόδια σου όμως, δεν γίνεται να περάσεις ένα ποτάμι. Στην Ελλάδα, όλοι θέλουν να «αλλάξουν τα πράγματα», όλοι θέλουν να περάσουν απέναντι στον ποταμό, αλλά (σχεδόν) κανείς δεν θέλει να βρέξει τα πόδια του.
ΥΓ: Η κεντρική φωτογραφία, είναι από κατάστημα των «Brothers in law», στη Θεσσαλονίκη.
