Μπορείς να ξεκινήσεις από οπουδήποτε, και να κάνεις την αλλαγή που θες στην καριέρα σου- και γενικότερα στη ζωή σου. Αλλά όσο ωραίο κι να ακούγεται αυτό, τόσο δύσκολο μπορεί να φαίνεται σε αρκετούς ανθρώπους. Πως θα βρεις λοιπόν το δικό σου μονοπάτι και θα βαδίσεις σε αυτό αφήνοντας πίσω την διστακτικότητα;
Το It’s Possible συνάντησε την Μαριέττα Ζαρογιαννοπούλου. Η ίδια είναι Σύμβουλος Επαγγελματικής Ανάπτυξης. Έχει δουλέψει σε μεγάλες εταιρίες όπως η Inditex, η LG και η Philips. Πλέον δίνει τις δικές της συμβουλές σε ανθρώπους που θέλουν να αλλάξουν καριέρα, αλλά και σε freelancers που θέλουν να αναπτυχθούν. Μας παρέθεσε μερικά από τα «μυστικά» της.
Σε πρόσφατη ανάρτηση σας στα social media, γράφετε ότι ο κάθε ένας πρέπει να ξεκινήσει τώρα, από εκεί που βρίσκεται, με ο,τι έχει στη διάθεση του. Τι θα συμβουλεύατε κάποιον που ζει σήμερα σε μία πόλη, ένα νησί ή ένα χωρίο της Ελλάδας και σκέφτεται να κάνει ένα οποιοδήποτε επαγγελματικό βήμα αλλά διστάζει;
Στην δουλειά μας περνάμε περίπου το 1/3 της ζωής μας. Άρα λοιπόν πρέπει να ξεκινήσεις και να κάνεις αυτό που θέλεις. Μπορεί αυτό να είναι να δοκιμάσεις κάτι διαφορετικό στην καριέρα σου. ‘Η μπορεί να θες να ξεκινήσεις ένα επιχειρηματικό project. ‘H οτιδήποτε άλλο. Πολλές φορές περιμένουμε να είναι όλα τέλεια για να ξεκινήσουμε. Να έχουμε όλες τις πληροφορίες που θέλουμε και όλο το κεφάλαιο. Επίσης αρκετοί άνθρωπο κολλάνε κάνοντας την σκέψη ότι «δεν είμαι απόλυτα σίγουρος ότι αυτό θα μου αρέσει και θα μου ταιριάζει». Αν σε αυτό συνυπολογίσουμε ότι για να κάνουμε ένα τολμηρό βήμα πρέπει να αφήσουμε και την «σιγουριά» που ήδη έχουμε κάπου αλλού -π.χ. σε μία θέση εργασίας- είναι εύκολο τελικά να μπούμε σε έναν κύκλο αναβλητικότητας και να μην ξεκινήσουμε ποτέ αυτό που έχουμε στο μυαλό μας.
Είναι σημαντικό όμως να ξεκινήσεις. Μπορείς αρχικά να το κάνεις παράλληλα με την πρωινή δουλειά σου. ‘Η σε μία μορφή που δεν απαιτεί τόσο μεγάλο κεφάλαιο. Και δεν χρειάζεται να σκεφτόμαστε ότι αν η προσπάθεια μας αποτύχει, τότε θα έχουμε αποτύχει οριστικά σαν επαγγελματίες και σαν άνθρωποι. Όλοι έχουμε κάνει λάθη. Αλλά μέσα από τα λάθη και τις αποτυχίες εξελισσόμαστε.
Πολλοί θεωρούν ότι για να ξεκινήσεις κάτι μεγάλο, πρέπει να μένεις… στο Λος Αντζελες. Τελικά, στην εποχή μας, και με το digital κομμάτι να έχει μπει στο παιχνίδι, μπορεί κάποιος να ξεκινήσει από μία μικρότερη χώρα ή μια φτωχή γειτονιά και να φτάσει στην επιτυχία που θέλει;
Φυσικά. Και το έχουμε δει στην πράξη. Καταρχάς δεν απαιτούν όλα τα projects μεγάλο κεφάλαιο για να ξεκινήσεις. Μπορείς να ξεκινήσεις κάτι που αρχικά θα είναι μικρό, για παράδειγμα ένα κατάστημα, και η μάρκα που θα χτίσεις να είναι τόσο αυθεντική, τόσο διαφορετική, και να έχει τέτοια απήχηση, που να καταλήξει σε κάτι πολύ μεγαλύτερο.
Επίσης, μέσα από τα digital κανάλια μπορείς πλέον να απευθυνθείς σε ένα πολύ μεγαλύτερο κοινό. Έτσι έχεις την δυνατότητα να «βγεις» και σε άλλες πόλεις ή στο εξωτερικό.
Αναφέρατε και το κομμάτι της διαφοροποίησης. Αρα και αυτό παίζει τον ρόλο του. Να καταφέρεις δηλαδή να διαφοροποιηθείς από τους άλλους «παίχτες» στην αγορά, ακόμα κι αν έχεις ένα café ή ένα brand με ρούχα
Σίγουρα παίζει σημαντικό ρόλο. Είμαι οπαδός αυτού που λέμε blue ocean strategy στο μάρκετινγκ. Όταν επιλέγεις, δηλαδή, αντί να παίξεις σε μία θάλασσα κόκκινη με καρχαρίες που τρώνε ο ένας τον άλλο, να επιλέξεις γαλάζια νερά όπου δεν είναι κανένας άλλος. Να δημιουργήσεις λοιπόν μία «νέα αγορά». Ακόμα και ένα café να έχεις, δεν χρειάζεται απαραίτητα να ανταγωνίζεσαι άλλα café. Μπορεί να φτιάξεις το μέρος όπου οι άνθρωποι θέλουν να συναντιούνται. Βλέπουμε άλλωστε συχνά σε έναν δρόμο καφετέριες που τα πάνε πολύ καλά, και στον ίδιο δρόμο άλλες που δεν τα πάνε καλά.
Τι θα μπορούσαμε να πούμε για αυτούς που σκέφτονται να αλλάξουν καριέρα; Είναι πολλοί που έχουν μία τέτοια σκέψη, αλλά δεν ξέρουν προς τα που να κοιτάξουν
Πρώτα πρέπει να κοιτάξεις μέσα σου. Συνήθως τι λέμε: Μέχρι τώρα έχω κάνει τα Χ πράγματα, έχω σπουδάσει κάτι συγκεκριμένο, και έχω μία συγκεκριμένη επαγγελματική εμπειρία. Σύμφωνα με αυτά, μπορώ να κάνω αίτηση για τις Χ δουλειές. Ετσι μετά ξεκινάμε να ψάχνουμε για θέσεις εργασίας.
Εδώ είναι σημαντικό να το δεις αντίστροφα: Να μην αφήνεις δηλαδή την καριέρα σου να κυλάει μόνη της, αλλά να ορίσεις εσύ αυτό που θες να κάνεις. Μπορείς λοιπόν να κοιτάξεις μέσα σου και να δεις: Τι θέλεις εσύ να κάνεις. Και μετά αυτό να πάμε να το «ταιριάξουμε» με αυτά που υπάρχουν διαθέσιμα.
Πολλές φορές οι άνθρωποι βάζουμε όρια στον εαυτό μας. Και λέμε «οκ, εγώ βρίσκομαι σε αυτή τη θέση. Και με βάση τα όσα έχω κάνει, δεν μπορώ να δοκιμάσω κάτι άλλο για να ξεφύγω από αυτό». Είναι σημαντικό να βγεις από αυτό το κουτάκι.
Στην συνέχεια, είναι χρήσιμο να δεις ποια από τα πράγματα που κάνεις στην δουλειά σου, σου αρέσουν και ποια όχι. Και γιατί. Αφού λοιπόν δεις τι γνωρίζεις μέχρι τώρα, μπορείς μετά να κάνεις αυτή την «γέφυρα» και να το «πουλήσεις». Το career branding που λέμε με απλά λόγια. Και φυσικά να στήσεις ανάλογα το βιογραφικό και το Linkedin profile σου. Θέλουμε η ιστορία αυτή που είσαι εσύ, να την δέσεις με τον δικό σου ξεχωριστό τρόπο, και να την πεις σε μία job interview. ‘Η σε ανθρώπους με τους οποίους δικτυώνεσαι. Παντού.
Αυτή η ιστορία που λέτε, τι μπορεί να περιλαμβάνει με απλά λόγια;
Ας πούμε, για παράδειγμα, ότι θέλεις να κάνεις αίτηση για μία θέση που όμως δεν είναι ακριβώς αυτό που έχεις κάνει μέχρι τώρα. Μπορεί να θες να πας σε ένα άλλο τμήμα μίας εταιρίας. Ποια είναι τα πράγματα που έχεις ήδη κάνει και βλέπεις ότι θα ταίριαζαν και στον νέο ρόλο; Μπορεί να είναι και soft skills. Είναι π.χ. το να διαχειρίζεσαι τον χρόνο σου; Μπορεί βέβαια να είναι και hard skills. Άρα να τα μαζέψεις όλα αυτά μαζί. Όταν λοιπόν θες να κάνεις μία μετάβαση -η οποία δεν περιλαμβάνει να αλλάξεις επιστήμη- βλέπεις όλες αυτές τις δεξιότητες, και πως μπορείς να τις χρησιμοποιήσεις στον νέο ρόλο. Κάπως έτσι χτίζεις την ιστορία σου.
Αναμφίβολα ζούμε μέσα σε μία απρόβλεπτη εποχή, με τα δεδομένα να αλλάζουν συνεχώς. Εσείς έρχεστε σε επαφή με πολλούς ανθρώπους. Ποιες είναι οι σκέψεις που τους προβληματίζουν και που ενδεχομένως τους κρατούν πίσω;
Ένα πράγμα που ακούω πολύ συχνά είναι το «που να τρέχω και να αφήσω κάτι σίγουρο». Μία σκέψη που είναι λογική στην εποχή μας.
Προσωπικά δεν προτείνω σε κανέναν να κάνει μία κίνηση απότομη ή απερίσκεπτη. Αλλά βλέπω ότι αυτή η σκέψη μας σταματά πολλές φορές ακόμα και από το να ονειρευτούμε. Σταματάμε κάτι πριν καν αρχίσει. Κάνουμε ότι δεν βλέπουμε πως δεν είμαι π.χ. ικανοποιημένος με την δουλειά μου. Λέμε στον εαυτό μας: «Αστο μην το ψάχνεις καλύτερα, γιατί μπορεί… να μπλέξουμε».
Από την άλλη, υπάρχουν και πολλοί άνθρωποι που όλη αυτή η κατάσταση τους κάνει να σκεφτούν ότι η ζωή είναι μικρή και δεν είναι ποτέ αργά να κυνηγήσεις αυτό που θες. Τελικά τους βλέπεις να κάνουν την τολμηρή επιλογή, για να φτάσουν στον προορισμό τους.
Ποια είναι η δική σας επαγγελματική διαδρομή και πως αποφασίσατε να γίνετε Σύμβουλος Επαγγελματικής Ανάπτυξης;
Έχω αλλάξει πολλές φορές γνώμη για το τι θέλω να κάνω στην ζωή μου. Η αφετηρία ήταν το μάρκετινγκ. Σπούδασα στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχω ζήσει σε διαφορετικές χώρες. Είτε για να κάνω κάποια δουλειά, είτε ακόμα και για Erasmus. Έχω περάσει από χώρες όπως η Σουηδία, η Ισπανία, η Ολλανδία και η Ιταλία. Εχω ζήσει την ζωή στην πόλη, αλλά και στο χωρίο. Οπότε όλα αυτά με βοήθησαν να συναντήσω διαφορετικούς ανθρώπους, και να δω με τα μάτια μου πόσο διαφορετικά μπορείς να στήσεις την ζωή σου- ανάλογα και με το επάγγελμα που κάνεις.
Μέχρι τώρα έχω εργαστεί σε αρκετές μεγάλες εταιρίες όπως η Inditex, η LG, ενώ έχω εργαστεί και στα κεντρικά της Philips στην Ολλανδία. Αλλά και στην startup Elxis που ανέβηκε γρήγορα. Είδα πως λειτουργούν από μέσα όλες αυτές οι εταιρίες, παίρνοντας χρήσιμες εμπειρίες και αντιμετωπίζοντας διάφορα challenges που με βοήθησαν και εμένα να εξελιχθώ.
Η ιδέα για να μπω στο Συμβουλευτικό κομμάτι προέκυψε αφότου είδα ότι πολλοί γνωστοί και φίλοι έρχονταν σε εμένα για να τους βοηθήσω στο τι να κάνουν επαγγελματικά, το πως να χτίσουν το βιογραφικό τους ή το πως να προετοιμαστούν για μία συνέντευξη. Επίσης βοηθούσα ανθρώπους που θέλανε να ξεκινήσουν ένα δικό τους business project ή είχαν ήδη μία επιχείρηση. Ξεκίνησα λοιπόν σε εθελοντική βάση.
Είδα λοιπόν ότι οι άνθρωποι ου συμβούλευα, είχαν κάποια καλά αποτελέσματα. Και παράλληλα εγώ απολάμβανα όλη αυτή τη διαδικασία. Κάπως έτσι αποφάσισα να το κάνω σε επαγγελματική βάση λοιπόν. Είναι κυρίως δύο οι ομάδες ανθρώπων που έρχονται σε εμένα: 1. Άνθρωποι που θέλουν να αλλάξουν καριέρα και 2. Ελεύθεροι επαγγελματίες που θέλουν να προσελκύσουν πελάτες και να αναπτυχθούν περισσότερο. Στην πρώτη περίπτωση έχω ένα πρόγραμμα που λέγεται «Επαγγελματική Ταυτότητα», όπου καθόμαστε με τον ενδιαφερόμενο και βλέπουμε τι είναι αυτό που του ταιριάζει και ποιο μπορεί να είναι το επόμενο βήμα. Και φτιάχνουμε το κατάλληλο πλάνο. Στη δεύτερη περίπτωση είναι freelancers κατά βάση στην παροχή υπηρεσιών, και οι οποίοι ψάχνουν τρόπους για να προσελκύσουν περισσότερους πελάτες. Χρειάζονται επίσης συμβουλές για το πως να αυξήσουν τις τιμές τους ή το πως να δουλεύουν λιγότερο. Όλα αυτά μπορούν να ξεκινάνε ακόμα και μέσα από απλές στρατηγικές για το πως θα στήσεις το site ή τα social media σου. Αλλά μπορεί να πάμε και σε βαθύτερα κομμάτια, και να χρειαστεί να συνεργαστούμε με δικηγόρο ή λογιστή.
