Ο Charlie Munger έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 99 ετών. Πρόκειται για τον στενό συνεργάτη του Warren Buffett για δεκαετίες- και πετυχημένο επενδυτή. «Η Berkshire Hathaway δεν θα μπορούσε να έχει φτάσει στο σημερινό της επίπεδο χωρίς την έμπνευση, τη σοφία και τη συμμετοχή του Charlie», ανέφερε ο Buffett στην ανακοίνωσή του.
Εκτός από αντιπρόεδρος στην Berkshire, ο Munger ήταν δικηγόρος ακινήτων, πρόεδρος και εκδότης της Daily Journal Corp, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Costco, φιλάνθρωπος και αρχιτέκτονας
Κατά τη διάρκεια της διαδρομής του έχει δώσει αρκετές χρήσιμες συμβουλές που μπορούν να λειτουργήσουν ως μαθήματα για εμάς τους υπόλοιπους. Εδώ είναι λοιπόν 8 συμβουλές του διάσημου επενδυτή προς τους νεότερους.
Μάθηση: Η πιο κρίσιμη δεξιότητα στη ζωή
«Αυτοί που συνεχίζουν να μαθαίνουν, θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν στη ζωή», έχει πει ο Munger.
Η δέσμευση για συνεχή μάθηση είναι ένας ακρογωνιαίος λίθος στη φιλοσοφία του Munger για την οικοδόμηση πλούτου. Σε έναν συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο, η προσαρμογή και η ανάπτυξη με νέες γνώσεις μας βοηθά να παραμείνουμε ένα βήμα μπροστά. Όσο περισσότερα μαθαίνει κανείς, τόσο περισσότερες πόρτες ανοίγουν σε επενδύσεις και στη ζωή. Αυτό μας εξοπλίζει με διαφορετικές δεξιότητες, οξύνει τις γνώσεις μας και μας προετοιμάζει για προκλήσεις και ευκαιρίες. «Αν συνεχίζεις να μαθαίνεις συνεχώς, έχεις ένα τεράστιο πλεονέκτημα», συμπληρώνει ο ίδιος.
Μείνετε ανοιχτόμυαλοι σε νέες ιδέες
«Πρέπει να αναγκάσεις τον εαυτό σου να εξετάσει αντίθετα επιχειρήματα. Ειδικά όταν αμφισβητούν τις αγαπημένες σου ιδέες».
Αυτή η συμβουλή δείχνει την προσέγγιση του Munger στη δημιουργία πλούτου. Έχει να κάνει με το να είσαι ανοιχτόμυαλος και επικριτικός, να αμφισβητείς τις πεποιθήσεις σου και να είσαι δεκτικός σε διαφορετικές οπτικές. Στις επιχειρήσεις δεν είναι στόχος να έχεις δίκιο όλη την ώρα, αλλά να αναγνωρίζεις πότε μπορεί να κάνεις λάθος.
Η ιστορία είναι ένας μεγάλος δάσκαλος του μέλλοντος
«Δεν υπάρχει καλύτερος δάσκαλος από την ιστορία στον καθορισμό του μέλλοντος… Υπάρχουν απαντήσεις αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων σε ένα βιβλίο ιστορίας».
Σύμφωνα με τον Munger, η ιστορία περιέχει πολύτιμα μαθήματα που μπορούν να καθοδηγήσουν τις μελλοντικές μας αποφάσεις. Είναι αλήθεια τόσο για τη ζωή όσο και για τις επενδύσεις. Μαθαίνουμε από λάθη του παρελθόντος, αντλούμε μοτίβα από τις τάσεις της αγοράς και προβλέπουμε μελλοντικές κατευθύνσεις. Είναι πολύτιμο να προβλέπουμε τι θα ακολουθήσει, παίρνοντας γνώσεις από αυτό που έχει ήδη συμβεί.
Μείνετε συγκεντρωμένοι στους στόχους σας
«Η πλειονότητα των λαθών της ζωής προκαλείται από το να ξεχνά κάποιος τι πραγματικά προσπαθεί να κάνει».
Αυτό το απόσπασμα μας επαναφέρει στην ουσία των πράξεών μας. Είτε στην καριέρα είτε στην ζωή γενικότερα, η απώλεια του στόχου μας είναι ένας σίγουρος τρόπος για να σκοντάψουμε. Οι ενέργειες μας πρέπει να συνδέονται με τους μεγάλους στόχους μας, είτε αφορά την συσσώρευση πλούτου είτε την προσωπική ανάπτυξη.
Κάνε επενδύσεις με τα χρήματα που ήδη έχεις
«Ζήστε μέσα στα πλαίσια του εισοδήματος σας και αποταμιεύετε για να μπορείτε να επενδύσετε. Μάθετε… οτιδήποτε πρέπει να μάθετε».
Η οικονομική πειθαρχία είναι η ουσία αυτής της συμβουλής. Η οικοδόμηση πλούτου έχει να κάνει τόσο με το να κερδίζεις περισσότερα όσο και με το να αξιοποιείς στο έπακρο αυτά που έχεις. Έχει να κάνει με την αποταμίευση, την επένδυση με σύνεση και τη συνεχή επέκταση της βάσης γνώσεών σας για να ενισχύσετε την οικονομική σας δυνατότητα.
Αποθηκεύστε την «επιθετικότητά» σας… για τις καλύτερες ευκαιρίες
«Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι πολύ στεναχωρημένοι, ανησυχούν πάρα πολύ. Επιτυχία σημαίνει να είσαι πολύ υπομονετικός, αλλά επιθετικός όταν έρθει η ώρα».
Ο Munger προσφέρει συμβουλές που συνδυάζουν την υπομονή, την αποφασιστικότητα και το θάρρος. Έχει να κάνει με το να μην αφήνεις τον φόβο να υπαγορεύει τις πράξεις σου- και να ξέρεις πότε πρέπει να είσαι διεκδικητικός. Είναι μια ισχυρή κατευθυντήρια αρχή τόσο για επενδύσεις όσο και για τις επιλογές στη ζωή μας.
Μην περιμένετε
Το 2017, σε μια συνάντηση οι Warren Buffett και Charlie Munger είχαν συμφωνήσει σε κάτι. «Όταν βγείτε εκεί έξω, αναζητήστε την δουλειά που θα κάνατε αν δεν είχατε ανάγκη τα χρήματα», είχε πει ο Buffet. Μιλώντας για τους νέους. Ο καθένας πρέπει να βρει αυτό που τον κάνει να αισθάνεται καλά.
«Έχω μια συμβουλή για τους νέους», πρόσθεσε ο Munger. Και είπε: «Αν πραγματικά θες να κάνεις κάτι, μην περιμένεις μέχρι τα 93 σου».
Και κάτι ακόμα: «Περάστε κάθε μέρα προσπαθώντας να είστε λίγο πιο σοφοί από ότι ήσασταν όταν ξυπνήσατε. Εκπληρώστε τα καθήκοντά σας πιστά και καλά. Βήμα- βήμα προχωρήστε, αλλά όχι απαραίτητα σε γρήγορους ρυθμούς. Να είστε πειθαρχημένοι, κάτι που θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για γρήγορες εκτοξεύσεις», λέει ο Charlie Munger.
Μακριά από τοξικούς ανθρώπους
Ο ίδιος είπε νωρίτερα φέτος ότι η επιτυχία μπορεί να εξαρτάται από την… παρέα που έχετε. Οι τοξικοί άνθρωποι μπορούν να εμποδίσουν την πορεία κάποιου προς την επιτυχία, εξήγησε.
«Το μεγάλο μάθημα της ζωής είναι να τους βγάλεις από τη ζωή σου — και να το κάνεις γρήγορα», είπε για τους τοξικούς ανθρώπους.
«Είναι τόσο απλό να ξοδεύεις λιγότερα από όσα κερδίζεις και να επενδύεις έξυπνα, να αποφεύγεις τοξικούς ανθρώπους και τοξικές δραστηριότητες και να προσπαθείς να συνεχίσεις να μαθαίνεις όλη σου τη ζωή», είπε ο Munger.
