Όλα ξεκίνησαν από ένα βίντεο στο YouTube, και ψάξιμο για το πως μπορεί κάποιος να αποκτήσει ένα online εισόδημα. Μετά από αρκετές δοκιμές, δουλειά και επιμονή, σήμερα η Ζωή Κώτσου είναι full-time freelancer και βγάζει χρήματα μέσα από το Fiverr και άλλες freelancing πλατφόρμες. Στα 24 της, μπορεί να δουλέψει από οπουδήποτε, χρησιμοποιώντας το laptop της. Και μπορείτε να δείτε εδώ όλες τις υπηρεσίες που παρέχει.
«Το freelancing μου προσφέρει την εργασιακή ευελιξία, την ελευθερία των επιλογών και των αποφάσεων μου και την ελευθερία ως προς το δημιουργικό κομμάτι, στο πώς δηλαδή μπορώ να εξελίξω τη δουλειά μου με τον τρόπο τον οποίο εγώ θέλω», σημειώνει η ίδια μιλώντας στο It’s Possible. Ωστόσο, εξηγεί ότι δεν είναι ένα εύκολο μονοπάτι: «Είναι πολύ self-driven δουλειά, αλλά ταυτόχρονα είναι και πολύ αγχωτική, γιατί όπως λένε και άλλοι freelancers, το αφεντικό πέρα από εσένα είναι και οι πελάτες, οι οποίοι μπορεί να γίνουν πολύ απαιτητικοί και απόλυτοι. Επίσης, δε θα έχεις την ασφάλεια μιας σταθερής 8ωρης δουλειάς, η οποία σε καλύπτει ασφαλιστικά και σου δίνει το μηνιαίο μισθό σου. Όπως όλα τα πράγματα σε αυτή τη ζωή, έχει και τα υπέρ και τα κατά του».
Η Ζωή Κώτσου μιλά στο It’s Possible για το πως μπήκε στον δρόμο του freelancing, πως έχει καταφέρει να βγάζει χρήματα, ενώ δίνει και τις μικρές συμβουλές της για οποίο/α θέλει να πετύχει κάτι παρόμοιο.
Πότε αποφασίσατε να μπείτε στον κόσμο του freelancing και πως προέκυψε αυτή η απόφαση;
Αποφάσισα να μπω στο χώρο του freelancing όταν ακόμα βρισκόμουν στο τελευταίο έτος της σχολής μου, στα 21 προς τα 22 μου. Δηλαδή πριν από δύο χρόνια και κάτι μήνες, περίπου.
Το ερέθισμα που είχα για να ξεκινήσω κάτι τέτοιο, ήταν ένα βίντεο που είχα δει στο YouTube, το οποίο περιέγραφε κάποιους τρόπους με τους οποίους μπορείς να βγάλεις online εισόδημα ως φοιτητής/τρια, σε περίπτωση που έχεις κάποιο χαρτζιλίκι από το γονείς σου ή κάνεις κάποια άλλη part-time δουλειά και θέλεις ουσιαστικά να συμπληρώσεις αυτό το εισόδημα. Ήθελα να ανεξαρτητοποιηθώ γρήγορα για αυτό και ψαχνόμουν αρκετά πάνω σε αυτά τα θέματα, από το πρώτο έτος!
Μου είχε προκαλέσει μεγάλο ενδιαφέρον το σχετικό βιντεάκι, καθώς τα περισσότερα βίντεο αυτής της θεματικής δεν παρουσιάζουν τόσο εύκολες επιλογές, όσο υπόσχονται οι τίτλοι τους. Και σίγουρα δεν είναι όλες οι προτάσεις ρεαλιστικές για το χρόνο που διαθέτουμε και τη χώρα στην οποία ζούμε.
Anyway, με έκανε να καταλάβω ότι το να βελτιώνω κάποια hard skills που προέρχονται από τα hobby μου, πχ τη συγγραφή, ενώ παράλληλα είμαι και στη σχολή, μπορούν να μου δώσουν ένα επαγγελματικό πλεονέκτημα και έναν τρόπο online εισοδήματος. Έτσι λοιπόν, θα μπορούσα να δοκιμάσω νέα πράγματα, να πειραματιστώ με νέες δεξιότητες, αλλά και να αποκτήσω μία πρώτη εργασιακή εμπειρία. Το πώς να επικοινωνείς με πελάτες, πώς να παραδίδεις δουλειές on time και σύμφωνα με τις προδιαγραφές των εκάστοτε πελατών και το πώς να διαπραγματεύεσαι μαζί τους, το κάνει μια πραγματική δουλειά, προφανώς!
Στη συνέχεια, λόγω άλλων επαγγελματικών υποχρεώσεων αλλά και του εθελοντισμού που έκανα σε ΜΚΟ και σε άλλα online sites ως αρθρογράφος, ο χρόνος που είχα περιορίστηκε αρκετά και ως φυσικό επακόλουθο, παράτησα το προφίλ μου στις freelancing πλατφόρμες και αφιέρωσα όλο μου το χρόνο στα δύο πρώτα.
Ξανά μπήκα πιο δυναμικά στο freelancing μόλις πριν λίγους μήνες, τον Ιανουάριο το 2022. Είχα μόλις σταματήσει από την προηγούμενη δουλειά μου και παράλληλα άρχισα να κάνω αιτήσεις για νέα δουλειά, όσο θα προετοίμαζα το έδαφος για το freelancing.
Δημιούργησα ένα νέο προφίλ, αλλά αυτή τη φορά πήρα πολύ πιο σοβαρά όλη τη διαδικασία. Άρχισα να χτίζω το προφίλ μου έτσι ώστε να μοιάζει πιο επαγγελματικό και προσεγμένο. Αφού ξεκίνησα τη συνεργασία με έναν πελάτη ο οποίος αργότερα έγινε σταθερός (λόγω της ικανοποίησης του και της προνομιακής χρέωσης που είχε), υπήρξαν τα πρώτα έσοδα και άρχισα να νιώθω πως το 9-5 δε μου ταιριάζει και πολύ σε αυτή τη φάση της ζωής μου. Το ένιωθα και πιο πριν αλλά με την τελευταία δουλειά το “ένιωσα στο πετσί” μου και παραιτήθηκα. Μου ταιριάζει περισσότερο η remote εργασία, αλλά δεν είναι όλοι έτσι. Οπότε είναι σημαντικός παράγοντας για να τον λάβετε υπόψιν σας.
Συνεχίζω λοιπόν, πάνω στο freelancing το οποίο μου προσφέρει την εργασιακή ευελιξία, την ελευθερία των επιλογών και των αποφάσεων μου και την ελευθερία ως προς το δημιουργικό κομμάτι, στο πώς δηλαδή μπορώ να εξελίξω τη δουλειά μου με τον τρόπο τον οποίο εγώ θέλω.
Είναι πολύ self-driven δουλειά, αλλά ταυτόχρονα είναι και πολύ αγχωτική, γιατί όπως λένε και άλλοι ελεύθεροι επαγγελματίες / freelancers, το αφεντικό πέρα από εσένα είναι και οι πελάτες, οι οποίοι μπορεί να γίνουν πολύ απαιτητικοί και απόλυτοι. Επίσης, δε θα έχεις την ασφάλεια μιας σταθερής 8ωρης δουλειάς, η οποία σε καλύπτει ασφαλιστικά και σου δίνει το μηνιαίο μισθό σου.
Όπως όλα τα πράγματα σε αυτή τη ζωή, έχει και τα υπέρ και τα κατά του.
Έχετε καταφέρει να βγάζετε χρήματα μέσα από αυτή τη δραστηριότητα σας. Μέσω του Fiverr ή άλλων online πλατφορμών. Τι συμβουλές θα δίνατε σε κάποιον που θέλει να ξεκινήσει από το μηδέν και να βγάλει χρήματα ως freelancer; Αν θέλετε πείτε μας και κάποιες από τις κινήσεις που κάνατε εσείς
Για να είμαι ειλικρινής, στην αρχή, είναι πολύ δύσκολο να βγάλεις τόσα λεφτά, ώστε να νιώσεις ανεξάρτητος μέσα από αυτές τις πλατφόρμες και να είσαι full-time freelancer. Για να το πετύχεις αυτό σημαίνει ότι έχεις ένα πελατολόγιο που ο τζίρος τους σε καλύπτει για τα μηνιαία έξοδα, τις υποχρεώσεις και τις λοιπές ανάγκες σου. Σημαίνει ότι έχεις πετύχει ένα work-life balance και δε χρειάζεται να ψάχνεις συνεχώς για νέους πελάτες και νέα short-term projects. Ούτε φυσικά, να χρειάζεται να έχεις και μια μισθωτή εργασία.
Όταν ξεκίνησα, όπως είπα και παραπάνω, δεν παράτησα απλώς τη δουλειά μου για να γίνω freelancer. Για ένα μικρό διάστημα, όσο είχα αποταμιεύσει και ένα ποσό στην άκρη, τα έκανα παράλληλα. Είχα ωράριο 10 με 6 στη δουλειά και το βράδυ δούλευα πάνω στα freelancing projects.
Όταν ένιωσα ότι αυτό δε θα μπορούσα να συνεχίσω να το κάνω, και το κλίμα δεν ήταν και το καλύτερο στη δουλειά, παραιτήθηκα. Έτσι, προσπάθησα να βρω οργανικά και άλλους πελάτες στο freelancing, μέσω του pitching των υπηρεσιών μου. Το λεγόμενο cold emailing, μόνο που το έκανα μέσα από τις πλατφόρμες.
Από τη δουλειά στη διαφημιστική, σιγουρεύτηκα στο τι θα μου άρεσε να πουλάω σε υπηρεσίες και τι να εξελίξω ακόμα περαιτέρω στα skills μου και φυσικά στο personal brand, για να μπορεί να με εμπιστευτεί ένας μελλοντικός πελάτης.
Μια ακόμα συμβουλή, την οποία ανέφερα συνοπτικά παραπάνω, είναι να προσέχεις την εικόνα που βγάζει το προφίλ σου. Σίγουρα πρέπει να είναι επαγγελματικό, αλλά πώς γίνεται αυτό; Τουλάχιστον, αυτό που κάνω εγώ, είναι να χρησιμοποιώ ένα brand name, να έχω ένα logo, να έχω και το πρόσωπο μου, ώστε να ξέρει που απευθύνεται ο πελάτης και να έχει πιο personalized εμπειρία. Επίσης, προσπαθώ να βελτιώνω συνεχώς τις υπηρεσίες μου μέσω των αναλυτικών περιγραφών, των testimonials και των πιστοποιήσεων που αποκτώ.
Επίσης, πολύ σημαντικό είναι να προσέχεις στην αρχή την κοστολόγηση των υπηρεσιών σου. Είναι από τις πιο δύσκολες αποφάσεις που πρέπει να πάρεις, αλλά θα είναι ο καθοριστικός παράγοντας της προσέλκυσης νέων πελατών. Αυτό, που σκέφτηκα εγώ πριν κοστολογήσω τις τωρινές υπηρεσίες μου, είναι να κοιτάξω τον ανταγωνισμό, τις τιμές δηλαδή που χρησιμοποιούν άλλοι freelancers στο τομέα μου και τι ακριβώς προσφέρουν. Να υπολογίσω τις ώρες που θα αφιερώνω για την κάθε υπηρεσία. Πόσες ώρες δηλαδή θα μου παίρνει ώστε να χρεώνω ανά ώρα. Και φυσικά, να κάνω κάποιες υποθέσεις για να ξέρω με τι θα είμαι safe ως τιμή, αν δεν έχω πολλές “παραγγελίες”.
Όταν θα βάζεις και εσύ τις τιμές σου, καλό είναι να νιώθεις αυτοπεποίθηση με αυτό που θα προσφέρεις. Πρέπει να αξίζουν τα χρήματα που θα δώσει ένας πελάτης. Οπότε, η ποιότητα, οι προηγούμενες εμπειρίες και η εξειδίκευση σε μια υπηρεσία, θα επηρεάσουν άμεσα την κοστολόγηση σου.
Εγώ δεν ξεκίνησα να κοστολογώ πολύ φθηνά τις υπηρεσίες μου, όπως κάνουν οι περισσότεροι για να βρουν εύκολα πελάτες, αλλά καθόρισα τις τιμές με βάση τα παραπάνω και όσο θα αποκτώ εμπειρία, τόσο μπορεί να ανέβουν οι τιμές. Αν δεν έρχονται πελάτες, τότε προσπαθείς να τους βρεις εσύ. Δε χρειάζεται να υποτιμάς το ταλέντο και τον επαγγελματισμό σου. Γνώμη μου 🙂
Όταν δεις ότι έχεις ένα σταθερό εισόδημα κάθε μήνα, και όσο πάει και αυξάνεται, αυτό που πρέπει να γίνει είναι η έναρξη μιας ατομικής επιχείρησης. Αυτό που πλέον θα έχω και εγώ πολύ άμεσα. Εφόσον, τα έσοδα είναι μεγαλύτερα θα πρέπει νόμιμα να δηλώνονται. Τα έξοδα κάθε μήνα για μια ατομική επιχείρηση είναι σταθερά, πχ ο ΕΦΚΑ για την ασφάλιση, ο λογιστής και οι φόροι ανά έτος. Γενικά για τα 5 πρώτα χρόνια της επιχείρησης υπάρχουν πολλές φοροελαφρύνσεις. Οπότε φαίνεται να το αξίζει!
Μια ακόμη συμβουλή είναι να είσαι 100% ειλικρινής μαζί με το πελάτη σου και να τον ενημερώνεις για κάθε στάδιο του project. Δεν του λες ψέματα για να τα “τσεπώσεις” να το πω πολύ απλά. Αυτό είναι και το customer centricity που πρέπει να έχει ένας freelancer αν θέλει το personal branding να έχει μία καλή φήμη. Κάπως έτσι και εγώ με έναν πρώτο σταθερό πελάτη κατάφερα να βρω και άλλους και να επεκτείνω τις δουλειές μου μαζί του, διότι με σύστησε σε άλλες εταιρείες. Το networking πρέπει να είναι στο πίσω μέρος του μυαλού σου, πάντοτε.
Σίγουρα το freelancing ακούγεται πολύ δύσκολο ώστε να το επιχειρήσει ένας άνθρωπος μιας μεγαλύτερης ηλικίας, που μπορεί να έχει οικογένεια, είτε κάποιον άνθρωπο που φροντίζει, διότι είναι ένα ρίσκο. Και άποψη μου είναι ότι, σε όσο πιο νεαρή ηλικία παίρνεις αυτά τα ρίσκα, τόσο περισσότερα μαθήματα θα έχεις.
Αν θέλεις να παρατήσεις τη μόνιμη και σταθερή δουλειά σου για να ιδρύσεις μια ατομική επιχείρηση και να γίνεις ελεύθερος επαγγελματίας, πρέπει να δημιουργήσεις ένα long-term πλάνο και μια στρατηγική για να πετύχεις. Εγώ τώρα στα 24 μου δε σκέφτομαι τόσο πολύ το ρίσκο, καθώς είχα μαζέψει κάποια λεφτά στην άκρη και ξέρω πως αν αποτύχουν όλα αυτά και δεν μπορώ να βγάλω τίποτα μέσα στο μήνα, λέω okay είμαι ακόμα σε μία ηλικία που οι γονείς μου μπορούν να με υποστηρίξουν για λίγο καιρό μέχρι να ξανά ορθοποδήσω. Και να αναθεωρήσω τα σχέδια μου.
Το freelancing απαιτεί μεγάλη δραστηριοποίηση σε κομμάτια έρευνας, ενημέρωσης, εκπαίδευσης και στην προώθηση των υπηρεσιών σου online, έτσι ώστε να αποκτήσεις μεγαλύτερο traffic. Αυτό ακριβώς προσπαθώ να κάνω σιγά-σιγά όσο μπορώ κάθε μήνα, για να εξασφαλίζω νέα projects.
Άρα, ίσως το freelancing να απευθύνεται σε συγκεκριμένο κοινό, το οποίο έχει το χρόνο και το μεράκι να κάθεται μετά από τη βασική του δουλειά και να ασχολείται με αυτό ως side hustle και δεύτερη δουλειά ουσιαστικά.
Αυτή τη στιγμή, τι υπηρεσίες παρέχετε;
Αυτή τη στιγμή παρέχω υπηρεσίες οι οποίες συγκαταλέγονται γενικότερα στο χώρο του marketing και της δημιουργίας περιεχομένου (content creation). Ο βασικότερος τομέας στον οποίο δραστηριοποιούμαι, αλλά και μου αρέσει περισσότερο, είναι το content writing, η αρθρογραφία και το copywriting. Η αγάπη αυτή ξεκίνησε από το λύκειο όταν διαπίστωσα πως ο γραπτός λόγος με εκφράζει. Στη συνέχεια μέσω της τριβής μου στη σχολή με την κοινωνιολογία και μέσω της δουλειάς με το marketing, ανέπτυξα το ενδιαφέρον για το copywriting, το οποίο είναι συνδυασμός και των δύο. Πλέον, προσφέρω τις υπηρεσίες αυτές με βάση τις αρχές του search engine optimisation (SEO) και αναλαμβάνω τη διαχείρηση των blogs των εταιρειών μέσω CMS όπως το WordPress, για να είναι ένα ολοκληρωμένο πακέτο!
Επίσης, προσφέρω υπηρεσίες μετάφρασης μεταξύ της Αγγλικής και της Ελληνικής γλώσσας, για fiction & non-fiction κείμενα, αλλά όχι για legal κείμενα, καθώς δεν είμαι ειδική σε αυτά 🙂
Μια ακόμα υπηρεσία είναι το editing και η παροχή feedback σε βιογραφικά και σε προφίλ στο LinkedIn, διότι επί 3 χρόνια απέκτησα σημαντική εμπειρία ως υπεύθυνη των πρακτικών στο εξωτερικό σε μια παγκόσμια ΜΚΟ.
Τέλος, προσφέρω υπηρεσίες πάνω στο content creation και το social media management, δηλαδή τη διαχείριση των social media λογαριασμών κάποιων εταιρειών. Αναλαμβάνω τη δημιουργία των κείμενων, των posts και την προώθηση τους σε εβδομαδιαία βάση.
Μία υπηρεσία που θα ήθελα να προσφέρω στο άμεσο μέλλον, είναι η συγγραφή e-book για θέματα που αφορούν personal development αλλά και λογοτεχνικής φύσεως κείμενα, διότι αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα μου όνειρα, να γίνω συγγραφέας και writing coach…
Αυτή τη στιγμή βρίσκομαι στη φάση δημιουργίας του δικού μου website μέσα από το οποίο θα μπορώ να παρέχω τις υπηρεσίες μου και εκτός freelancing πλατφορμών, ώστε σε κάνα δύο χρόνια να δουλεύω κυρίως από εκεί!
Τι όγκο δουλειά περιλαμβάνει όλο αυτό από πίσω; Και πως καταφέρνετε -αν είναι εφικτό- να έχετε μια ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής;
Ο όγκος δουλειάς εν συντομία είναι πολύς. Αυτό βέβαια, εξαρτάται από το πόσο πολύ θέλεις να το κάνεις, πόσο σου ταιριάζει, αλλά και αναλόγως με τα έσοδα που επιθυμείς να έχεις. Αν το θέλεις απλώς ως ένα side hustle, τότε ο φόρτος θα είναι κατά ένα μεγάλο ποσοστό λιγότερος.
Σκέψου τώρα, αν το βλέπεις για full-time δουλειά, ότι θα είσαι υπεύθυνος/η για όλη τη διαδικασία. Από τη συνεχή βελτίωση του personal brand σου μέχρι και τα λογιστικά κομμάτια μετά την ολοκλήρωση μια συνεργασίας. Φυσικά, πλατφόρμες όπως το Fiverr, τα έχουν αυτά αυτοματοποιημένα, δε χρειάζεται δηλαδή να ανησυχείς για αυτά. Αλλά πιάνεις θεωρώ το νόημα.
Έπειτα είσαι υπεύθυνος/η για την επιτυχή ολοκλήρωση της δουλειάς on time για τον πελάτη σου. Άρα, με βάση τις υπηρεσίες που προσφέρω εγώ και οι οποίες γίνονται σε ένα 360 agency, κανονικά αυτές οι διαδικασίες γίνονται από πολλούς διαφορετικούς εργαζομένους. Τώρα όμως, πρέπει να τα κάνω μόνη μου.
Αυτό έχει και τα πλεονεκτήματα του φυσικά, καθώς τη δεδομένη χρονική στιγμή, δε θα ξανά δούλευα από ένα γραφείο, μαζί με τόσους άλλους και συνεχίζω να προτιμώ τη δουλειά μόνη μου και από το σπίτι μου!
Για να διαχειριστείς αυτό τον όγκο πρέπει να ξέρεις πότε είσαι περισσότερο productive για να δουλεύεις εκείνες τις ώρες αλλά να ακολουθείς και ένα πλάνο οργάνωσης και εκτέλεσης ή μια to-do list πολύ απλά, διότι διαφορετικά θα δουλεύεις πλάι-πλάι με το burn out. Στην αρχή είναι δύσκολο, με τον καιρό όμως καταλαβαίνεις τις δυναμικές σου και τις ώρες που αποδίδεις καλύτερα!
Βασικό εργαλείο είναι το laptop σας. Αλλά δουλεύετε από κάποιο σταθερό μέρος ή είστε full remote και δουλεύετε από διαφορετικές τοποθεσίες;
Ε φυσικά και το πολυτιμότερο εργαλείο μου είναι το laptop! Και για αυτό επένδυσα σε αυτό αρκετά χρήματα για να ξέρω ότι θα αποδώσει και θα έχει return of investment.
Αυτή τη στιγμή είμαι fully remote που σημαίνει ότι μπορώ να δουλεύω από οποιοδήποτε μέρος με βολεύει. Το τελευταίο διάστημα λόγω κάποιων υποχρεώσεων χρειάζεται να πηγαινοέρχομαι μεταξύ του πατρικού μου στην επαρχία και του σπιτιού μου στη Θεσσαλονίκη, αλλά δε με αγχώνει το κομμάτι της δουλειάς, αφού τα μόνα που χρειάζομαι είναι ένας καφές, το laptop και καλή σύνδεση στο internet!
Ένα όνειρό μου το οποίο θέλω να ξεκινήσω από του χρόνου, όταν θα έχω μαζέψει κάποια χρήματα και πιστεύω θα είναι πολύ καλύτερα η κατάσταση στο κόσμο, θα ήθελα να ξεκινήσω ταξίδια σε διάφορα μέρη του κόσμου και να ζήσω για λίγο ως digital nomad! Nα μη σκέφτομαι ότι απλώς ξοδεύω χρήματα σε τουρισμό, αλλά να νιώθω την ικανοποίηση ότι τα κερδίζω πίσω, με νέες εμπειρίες αλλά και χρήματα!
