Το Blockchain θα μπορούσε να είναι η πιο σημαντική εξέλιξη στην καταγραφή και ανταλλαγή γνώσεων από τότε που γεννήθηκε το ίδιο το διαδίκτυο – η ικανότητά του να μοιράζεται πληροφορίες χωρίς μεσολαβητές έχει τη δυνατότητα να διαταράξει τα πάντα – από τον κλάδο των τραπεζών μέχρι την πολιτική.
Όμως, το Blockchain έχει μια μυστική ιστορία, η οποία έχει αφήσει πίσω της περισσότερα από 1.000 χρόνια.
“Όπως όλες οι ανακαλύψεις, το Blockchain είναι ένας εντελώς νέος τρόπος να κάνουμε πράγματα που κάναμε από παλιά”, δήλωσε η ανθρωπολόγος Natalie Smolenski στο Forbes από το Φόρουμ Global Education and Skills στο Ντουμπάι.
Αλλά υπάρχει πάντα κάτι παλιό στο νέο.
Η Smolenski εργάζεται αυτή τη στιγμή πάνω σε ένα βιβλίο που δείχνει πώς το Blockchain δεν διαφέρει και στην πραγματικότητα μοιάζει με τις παραδόσεις ορισμένων από τις αρχαιότερες φυλές του κόσμου.
Από τις πέτρες Fei στα Bitcoins
Στα 500 μ.Χ. οι άνθρωποι του μικροσκοπικού νησιού Γιαπ στη Μικρονησία είχαν ένα πρόβλημα, όπως διαβάζουμε στο Forbes.
Η κοινωνία τους είχε καταλήξει σε μια μάλλον περίεργη μορφή νομίσματος, το οποίο χρησιμοποιούσαν για το εμπόριο μεταξύ των ανθρώπων στα χωριά τους.
Οι πέτρες Fei (ή Rai), πολλές από τις οποίες εξακολουθούν να υπάρχουν σήμερα, είναι τεράστιες πέτρες ασβεστόλιθου που μπορεί να ζυγίσουν έως και τέσσερις τόνους και απαιτούσαν αρκετούς χωρικούς για να μετακινηθούν.
Το προφανές πρόβλημα με τις πέτρες Fei ως νόμισμα είναι ότι, αν και είναι όμορφες να τις βλέπει κανείς, ήταν δύσκολο να κινηθούν κατά τις αγοραπωλησίες.
Έτσι, αντί να μετακινούν τις πέτρες, οι άνθρωποι του Γιαπ ανέπτυξαν αυτό που θα μπορούσε να είναι το πρώτο καταγεγραμμένο παράδειγμα ενός αποκεντρωμένου νομισματικού συστήματος.
Κεντρικό vs αποκεντρωμένου
Στον υπόλοιπο κόσμο το καθολικό καταγράφονταν κεντρικά, με τα κράτη και τις επιχειρήσεις να καταγράφουν τις συναλλαγές σε πρώιμες μορφές χαρτιού, που αξιοποιούνταν για την οικοδόμηση αυτοκρατοριών – η Ρώμη ήταν το πιο επιτυχημένο παράδειγμα.
Τα κεντρικά νομισματικά συστήματα συνεχίζουν να τροφοδοτούν την παγκόσμια οικονομία και χρησιμοποιούνται από τις κυβερνήσεις του κόσμου μέχρι σήμερα.
Αλλά οι άνθρωποι του Γιαπ στα 500 μ.Χ. σκέφτηκαν μια εναλλακτική λύση για το πρόβλημα με τα πέτρινα Fei τους – αντί να καταγράψουν το καθολικό τους κεντρικά, μοιράζονταν το πόσα Fei κατείχε ο καθένας σε όλους τους ανθρώπους του χωριού τους.
Κάθε χωρικός διατηρούσε στο μυαλό του ένα ιστορικό του ποιος κατείχε κάθε πέτρα, από ποιον την είχε πάρει και πότε έγινε αυτή η συναλλαγή.
Όταν δαπανούνταν μια πέτρα Fei, αυτή η νέα συναλλαγή μαθευόταν σε όλους τους ανθρώπους του χωριού προκειμένου όλοι να έχουν στο μυαλό τους τα νέα δεδομένα – ακριβώς σαν μια πολύ αρχαία, πρόωρη μορφή Blockchain.
Αν ερχόταν κάποιος και προσπαθούσε να ισχυριστεί ψευδώς ότι μια πέτρα ήταν δική του, το χωριό θα μπορούσε να συμβουλευτεί το πνευματικό του “αποκεντρωμένο καθολικό”.
Εάν όλα αυτά ακούγονται γνώριμα, αυτό συμβαίνει διότι ακριβώς με αυτόν τον τρόπο λειτουργούν οι συναλλαγές του Bitcoin σήμερα στο Blockchain, αν και τώρα αυτό συμβαίνει μεταξύ υπολογιστών και όχι ανθρώπων.
Τι μας λέει το Γιαπ για το μέλλον
Τα αποκεντρωμένα καθολικά του Γιαπ ήταν εντυπωσιακές δημιουργίες, αλλά δεν “έπιασαν” ποτέ κάπου πέρα από το νησί.
Μέχρι τη δεκαετία του 1900, οι άνθρωποι του Γιαπ είχαν αρχίσει να απομακρύνονται από τις πέτρες Fei και να κατευθύνονται προς πιο εύχρηστα νομίσματα και τελικά κατέληξαν στο αμερικανικό δολάριο.
“Είναι πολύ δύσκολο να διατηρεί κανείς ένα καθολικό στο κεφάλι του, πέρα από τα όρια μιας μικρής ομάδας ανθρώπων που γνωρίζονται καλά μεταξύ τους. Ακόμα και τότε, οι υπολογισμοί του καθενός μπορεί διαφέρουν και προκύπτουν συγκρούσεις”, εξηγεί η Smolenski.
“Αλλά το Blockchain επιτρέπει στους ανθρώπους που δεν γνωρίζονται μεταξύ τους καθόλου να συμφωνήσουν σύντομα σε μια κοινή αλήθεια”.
Επομένως, είτε πρόκειται για συναλλαγές Bitcoin, είτε για επανασχεδιασμό του τρόπου με τον οποίο η πολιτική μας λειτουργεί με τη “ρευστή δημοκρατία” ή με τον εντοπισμό στοιχείων σε μία αλυσίδα εφοδιασμού της IBM, το Blockchain θα έχει δραματικές επιπτώσεις στον κόσμο μας – πολύ μεγαλύτερες από αυτές που οι χωρικοί του Γιαπ θα μπορούσαν να φανταστούν ποτέ.
