Το δεύτερο session του TEDxPatras 2017 ξεκίνησε με τις νότες του Κουαρτέτου Τζαζ Μουσικής του Ωδείου της Πολυφωνικής Χορωδίας Πάτρας. Οι καθηγητές Βασίλης Τζιατζιάς, Χάρης Πεγιάζης, Σέργιος Σοϊλές και Κώστας Κονδύλης ταξίδεψαν τους θεατές με τους ήχους των μουσικών τους οργάνων και την άκρως δημιουργική τους διάθεση.
Για ταξίδια μίλησαν και οι πρώτοι ομιλητές αυτής της ενότητας, o Marco και η Tiphaine, ή αλλιώς οι Cyclolenti, οι οποίοι μοιράστηκαν με το κοινό στιγμές από το μεγάλο τους ταξίδι ανά τον κόσμο. Πώς άρχισε όλο αυτό; Μια ερώτηση ήταν ικανή για να τους οδηγήσει σε νέους δρόμους. “Μου αρέσει αυτό που κάνω;”. Ο Marco και η Tiphaine συνειδητοποίησαν πως η ζωή τους θα είχε περισσότερη ουσία, αν έκαναν αυτό που πραγματικά τους αρέσει. “Μετά από κάποιες ‘wwoofing’ (World Wide Opportunities on Organic Farms) εμπειρίες στη Γαλλία και την Ιταλία, κατάλαβα δύο σημαντικά πράγματα: πρώτον, ότι μπορώ να κάνω αυτό που θέλω, και δεύτερον, ότι το μόνο όριο μεταξύ εμένα και του εαυτού μου είναι ο ίδιος μου ο εαυτός”, δήλωσε ο Marco. “Οι καινούριοι μου στόχοι ήταν να ταξιδεύω και να μη δουλεύω πια”. Οι στόχοι του συνέπεσαν με τα όνειρα της Tiphaine, η οποία είχε αποφασίσει να αφήσει πίσω της τη ζωή που έκανε στο παρελθόν και να γνωρίσει νέες κουλτούρες και πολιτισμούς. Βέβαια, για να το κάνει αυτό κανείς πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο αυτάρκης, είπε ο Marco. “Μέσα από το ταξίδι μας μάθαμε τρόπους να είμαστε αυτάρκεις χωρίς να χρειαζόμαστε πολλά χρήματα”. Συχνά τους ρωτούν αν είχαν προγραμματίσει το μεγάλο τους ταξίδι. “Όταν ταξιδεύεις με ποδήλατο, δε χρειάζεται να έχεις αυστηρό πρόγραμμα. Άλλωστε, όταν δεν προγραμματίζεις, υπέροχα πράγματα μπορούν να συμβούν”, δήλωσε η Tiphaine. Γιατί γύρισαν; Για να διαδώσουν τη γνώση που απέκτησαν για αυτόν τον εναλλακτικό τρόπο ζωής κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους πάνω σε μια σέλα ποδηλάτου.
Ο Αιμίλιος Χαλαμανδάρης, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Innoetics, μίλησε και αυτός για ένα ταξίδι· για το ταξίδι του στον κόσμο των startup και της καινοτομίας. “Η ζωή είναι γεμάτη στιγμές μοναδικές. Εμείς χρειάζεται να καθίσουμε πίσω ως θεατές και να τις αναλύσουμε, για να συνειδητοποιήσουμε πόση αξία έχουν”, είπε. “Η ζωή σε μια startup είναι ένας διαρκής αγώνας δρόμου!”. Ο δικός του αγώνας δρόμου ξεκίνησε 17 χρόνια πριν, όταν ο ίδιος και η ομάδα του ανέπτυξαν μια κορυφαία τεχνολογία συνθετικής ομιλίας για άτομα με ειδικές ανάγκες, τύφλωση ή έλλειψη φωνής. ”Η πρώτη σημαντική στιγμή ήταν όταν η τεχνολογία που είχαμε αναπτύξει λειτούργησε με επιτυχία. Τότε, πήραμε την απόφαση να δημιουργήσουμε την εταιρία που θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί εμπορικά αυτή την τεχνολογία!”. Κάπως έτσι ιδρύθηκε η Innoetics. “Μια στιγμή ορόσημο ήταν όταν αποκτήσαμε τον πρώτο μας πελάτη, μια δανέζικη εταιρία που παρέχει διαδικτυακές υπηρεσίες σε άτομα με τύφλωση”. Η πιο σημαντική στιγμή για τον ίδιο, όμως, ήταν όταν δέχθηκε ένα τηλεφώνημα από έναν τυφλό χρήστη υπολογιστή, ο οποίος του εξήγησε τη σημασία που είχε για αυτόν η συνθετική φωνή στον υπολογιστή του. “Αυτό που εμείς μετρούσαμε ως εμπορική αξία, είχε μεγαλύτερη αξία στην καθημερινότητα των συνανθρώπων μας. Έτσι, αποφασίσαμε ότι έπρεπε να δημιουργήσουμε λογισμικό τελικού χρήστη για άτομα με προβλήματα όρασης”. Γιατί “το πιο σημαντικό είναι να αφουγκράζεσαι τις ανάγκες της κοινωνίας και να δίνεις λύσεις, παρόλο που αυτό απαιτεί μεγάλη προσπάθεια”.
Έτοιμος να σμιλεύσει στιγμές μοναδικές ήρθε ο γλύπτης και καθηγητής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Κώστας Βαρώτσος. Μέσα από τις εικόνες των έργων του, μοιράστηκε μαζί μας στιγμές που προσδιόρισαν την πορεία του ως ανθρώπου και γλύπτη. Στην προσπάθειά του να επαναπροσδιορίσει τη σχέση του με τα στοιχεία της ελληνικής φύσης, εμπνεύστηκε από το δέντρο της ελιάς και δημιούργησε τη “Μαύρη Αφροδίτη”. Ο αιχμηρός, γυάλινος “Ποιητής” ήταν το δικό του αφιέρωμα στην ποίηση. “Ήθελα να κάνω ένα συνθετικό έργο, να κάνω ένα αφιέρωμα στον ποιητή αλλά όχι με λογοτεχνικό τρόπο”, δήλωσε ο ίδιος. Κι έπειτα ήρθε ο “Δρομέας”, ένα έργο που φιλοτέχνησε σε μια αισιόδοξη στιγμή για την Αθήνα· σε μια στιγμή αισιοδοξίας λίγο πριν από την είσοδο της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. “Ο Δρομέας συμβολίζει τη σύνθεση των θραυσμάτων σε μια νέα ταχύτητα”. Μια ακόμη ιδιαίτερη στιγμή για εκείνον ήταν το έργο του στη Biennale της Βενετίας: ένα καράβι, το οποίο χτυπήθηκε και δυστυχώς βούλιαξε. “Τότε κατάλαβα πως δεν είμαι άτρωτος”. Μια ακόμη κομβική στιγμή ήρθε το 2012, όταν του ζητήθηκε να καλλωπίσει με τον τρόπο του το κουφάρι ενός βυθισμένου πλοίου. “Ήταν η στιγμή που αντιμετώπισα κατάματα το θάνατο προσπαθώντας να δώσω και πάλι ζωή σε αυτήν την κάσα”. Λίγο αργότερα, όταν τον καλούν στο Σαλέρνο να κάνει ένα έργο, παθαίνει έμφραγμα. Εξ ου και το ομώνυμο έργο του. “Αντιμετώπισα και πάλι κατάματα το θάνατο. Ως έθνος έχουμε βρεθεί μπροστά σε έναν παρόμοιο θάνατο αναίτια. Πρέπει, όμως, να βρούμε τη δύναμη να κινηθούμε προς τα εμπρός, προς την εξέλιξη!”.
Τη σκυτάλη πήρε ο Δημήτρης Μπουραντάς, καθηγητής μάνατζμεντ και ηγεσίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. “Η στιγμή δεν έχει έννοια χρονική· η στιγμή είναι αυτά που βιώνουμε”. Ο Δημήτρης Μπουραντάς μίλησε για εκείνες τις καθοριστικές στιγμές που προκαθορίζουν τις επόμενες στιγμές, για τις επιλογές που σημαδεύουν τη ζωή μας. Από τι εξαρτώνται, όμως, οι σωστές επιλογές; Για τον ίδιο, τέσσερα είναι τα συστατικά στοιχεία μιας επιτυχημένης επιλογής: οι ξεκάθαρες αξίες, η πρόδραση, η ορθολογική-δημιουργική σκέψη και η αυτοπεποίθηση. “Όλα αυτά αναπτύσσονται, δεν είναι έμφυτα”. Πολύ σημαντικός είναι και ο σωστός ορισμός του προβλήματος. Ο Δημήτρης Μπουραντάς μίλησε και για τις δικές του καθοριστικές επιλογές. Την επιλογή του να εγκαταλείψει στα 18 του χρόνια μια σίγουρη και καλή καριέρα για μια άλλη, αβέβαιη, καθώς και για την επιλογή του στα 52 του χρόνια να ξεκινήσει μια νέα επιτυχημένη καριέρα, αυτή του συγγραφέα.
Το δεύτερο session του TEDxPatras 2017 ολοκληρώθηκε με την ομιλία της Βασιλικής Δανέλλη-Μυλωνά, της προέδρου του διοικητικού συμβουλίου του Ελληνικού Ινστιτούτου Έρευνας και Εκπαίδευσης για την Οδική Ασφάλεια και την Πρόληψη και Μείωση των Τροχαίων Ατυχημάτων (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς». Για την κυρία Μυλωνά, “η ζωή είναι ένα σύνολο στιγμών”, άλλοτε ευχάριστων και άλλοτε δυσάρεστων. “Αρκεί, όμως, μια στιγμή για ν’ αλλάξει τη ζωή σου για πάντα”. Μια δυσάρεστη στιγμή, ο άδικος χαμός του γιου της πάνω στο οδόστρωμα, στάθηκε η αφορμή για τη δημιουργία του Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς». Η κυρία Μυλωνά κατάφερε να μετατρέψει την οδύνη της σε δημιουργία. Αφιέρωσε τη ζωή της στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση μικρών και μεγάλων σε θέματα οδικής ασφάλειας, γιατί, όπως τόνισε, “η ανθρώπινη ζωή είναι ανεκτίμητη!”. “Το όραμά μου είναι ένας κόσμος χωρίς τροχαία ατυχήματα!”. Μιλώντας για στιγμές, δε μπόρεσε να μην αναφερθεί σε εκείνη τη στιγμή που μετέφερε την ολυμπιακή φλόγα στη γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, κοντά στο σημείο όπου έχασε τη ζωή του ο γιος της. Η κυρία Δανέλλη-Μυλωνά ξεχώρισε, μεταξύ άλλων στιγμών, τη βράβευση του Ι.Ο.ΑΣ με το βραβείο του Ευρωπαίου Πολίτη, τη δέκατη επέτειο από την ίδρυση του Ι.Ο.ΑΣ., την τοποθέτηση προειδοποιητικών πινακίδων στο δρόμο Κορίνθου-Πατρών, καθώς και την πρωτοβουλία του Υπουργείου Μεταφορών να δοθεί το όνομα του Πάνου σε μία σύραγγα της Ολυμπίας οδού. “Ο Πάνος έχει γίνει ένα σύμβολο για τους νέους. Αυτό μας δίνει μια μεγάλη ευθύνη να προχωράμε”. Το μήνυμα της ομιλίας της: να προσπαθούμε να ζούμε την κάθε στιγμή!
Το τρίτο και τελευταίο session της εκδήλωσης
Η αυλαία του τρίτου session των “Στιγμών” άνοιξε με την ομιλία του Νίκου Βερβερίδη, επιχειρηματία, ιδρυτή και διευθύνοντος συμβούλου του ελculture. Ο Νίκος Βερβερίδης μίλησε για τις ανηφόρες που ανέβηκε στη ζωή του, μιας και “ο ανήφορος είναι ένας τρόπος προόδου και εξέλιξης”, σύμφωνα με εκείνον. Σε αυτόν τον τρόπο ζωής τον μύησαν οι γονείς του. Ο πατέρας του, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, του έδινε μαθήματα ζωής από μικρό παιδί που ήταν. “Ο πατέρας μου πλήρωνε για να δουλεύω. Έκανα διάφορες δουλειές του ποδαριού από την έκτη δημοτικού μέχρι την τρίτη λυκείου. Προσπάθησε να μου δείξει την αξία της εργασίας, την αξία της δημιουργίας και της προσπάθειας”. Αυτό του έδωσε αυτοπεποίθηση και γνώση για το τι συμβαίνει έξω στον κόσμο. Όπως τόνισε ο Νίκος, “οι δυσκολίες μπορούν να γίνουν ευλογία”. Τι μας προτρέπει να κάνουμε; Δανειζόμενος τα λόγια του Καζαντζάκη, μας παροτρύνει να αγαπάμε την ευθύνη!
Η επόμενη ομιλήτρια, η φωτορεπόρτερ Άννα Παντελιά, αγαπά την ευθύνη και την έχει κάνει επάγγελμα και τρόπο ζωής. Μέσα από το φακό της, ταξίδεψε τους θεατές από το CERN, όπου απαθανάτισε τη χαρά των ερευνητών μετά την ανακάλυψη του μποζονίου Higgs, ως τις ακτές της Λέσβου, όπου καταπιάστηκε με τον ανθρώπινο πόνο. Στη Λέσβο, η Άννα Παντελιά φωτογράφισε πρόσφυγες, άκουσε τις ιστορίες και εμπνεύστηκε από τις δύσκολες στιγμές τους. Άλλωστε, “η δημιουργικότητα επιτείνεται σε δύσκολες στιγμές”. Τι την κρατάει ζωντανή; Οι άνθρωποι που γνωρίζει και φωτογραφίζει, τους οποίους κρατά στο αρχείο, μα κυρίως στην ψυχή της.
Τη σκυτάλη πήρε ο καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας, Θεοκλής Ζαούτης, ο οποίος μίλησε για μία από τις μεγαλύτερες αιτίες θανάτου στην Ελλάδα. 3000 θάνατοι σημειώνονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα από λοιμώξεις που οφείλονται σε βακτήρια, τα οποία είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά. Οι κύριες αιτίες της ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά περιλαμβάνουν την υπερβολική χρήση αντιβιοτικών, τον κακό έλεγχο των λοιμώξεων στα νοσοκομεία και τις κακές πρακτικές υγιεινής. Τι μπορούμε να κάνουμε για να αποφύγουμε τις λοιμώξεις αυτές; Κάτι πολύ απλό, είπε ο κύριος Ζαούτης. Πρέπει να ακολουθήσουμε τις πέντε “στιγμές” υγιεινής των χεριών! “Με απλούς τρόπους, σωστό προσδιορισμό του προβλήματος, πρόληψη και ενημέρωση μπορούν να αποφευχθούν οι λοιμώξεις”, δήλωσε.
Ο Αχιλλέας Χατζηνίκος, διευθύνων σύμβουλος και συνιδρυτής της Geotag Aeroview, μίλησε για τις στιγμές που φροντίζουμε να μας συμβούν. “Σε μια στιγμή συσσωρεύονται πράγματα που έχουμε δημιουργήσει στο παρελθόν. Σημαντικό είναι να έρχονται στιγμές που έχουμε σκεφτεί και αποφασίσει να μας συμβούν”. Κοσκινίζοντας τις στιγμές, συνειδητοποιούμε πως πολλές είναι οι αξιόλογες ή δύσκολες, μα “λίγες οι καθοριστικές στιγμές”, δήλωσε. Σε τέτοιες στιγμές έχει σημασία το τι αποφάσεις θα πάρουμε. Και “είναι σημαντικό να τολμάμε να παίρνουμε αποφάσεις”. Ο ίδιος υπογράμμισε τη σημασία που είχε η απόφασή του να επιλέξει ένα απαιτητικό μεταπτυχιακό πρόγραμμα στην Αμερική, όπου μάλιστα υποσχέθηκε στον εαυτό του να τολμήσει και να τα καταφέρει. Αντιμετώπισε μία ακόμα πρόκληση που εξελίχθηκε σε ευλογία: αποφάσισε να μάθει καλύτερα από τον καθένα τη γλώσσα προγραμματισμού Pascal. Αυτό ήταν καθοριστικό για την επιτυχημένη πορεία της εταιρίας που ίδρυσε, της Computer Logic. “Ακόμη και οι στιγμές αποτυχίες είναι στιγμές ευκαιρίας”, είπε ο Αχιλλέας Χατζηνίκος κλείνοντας την ομιλία του.
Η αυλαία του TEDxPatras 2017 έκλεισε με την ομιλία του δημοσιογράφου και συγγραφέα, Μένιου Σακελλαρόπουλου. Ο Μένιος Σακελλαρόπουλος μοιράστηκε μερικές από τις πιο σημαντικές στιγμές της δημοσιογραφικής του καριέρας και της ζωής του εν γένει. Στα 16 φεύγει από το σπίτι του και ακολουθεί το όνειρό του να γίνει δημοσιογράφος. Ακολουθεί το πάθος του, γιατί “αν δεν έχεις τρελό πάθος, ό,τι κι αν κάνεις είσαι τελειωμένος”. Αν δεν το είχε ακολουθήσει, δε θα είχε ζήσει μια σειρά μοναδικών στιγμών. Το 1984 στο Μπέλφαστ είναι παρών σε βομβιστική επίθεση του IRA και επίθεση της αστυνομίας. Το 1987 ζει από κοντά τη νίκη της Ελλάδας στο Eurobasket και παίρνει ως ‘δώρο’ τη μπάλα του τελικού υπογεγραμμένη από όλους τους παίκτες! Το 2001, στο γήπεδο Μπερναμπέου μπαίνει κρυφά στα αποδυτήρια με τους συνεργάτες του, τραβούν τρομερά πλάνα, τους πιάνουν οι φύλακες του χώρου αλλά τους σώζει ο… Ρομπέρτο Κάρλος! Την ίδια χρονιά βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη, τον συλλαμβάνουν Τούρκοι πράκτορες αλλά αποφεύγει το… Εξπρές του μεσονυκτίου! Το 2005 βρίσκεται στη Βαρκελώνη, στον αγωνιστικό χώρο του Καμπ Νου. Χαζεύει τον Μέσσι, κι εκείνος αρχίζει να αλλάζει πάσες μαζί του! Έναν χρόνο αργότερα, στο περιθώριο του αγώνα Ρουχ Χορζόφ-Παναθηναϊκός πηγαίνει στο Άουσβιτς! Το 2010 ως απεσταλμένος του MEGA για το Παγκόσμιο Κύπελλο ταξιδεύει στη Νότιο Αφρική. Πίσω από τη χλιδή, υπάρχει δράμα. Με την κάμερα πηγαίνει στις παραγκουπόλεις, όπου πεθαίνουν άνθρωποι από την πείνα. Όπως τόνισε κλείνοντας, “η ζωή περνάει και χάνεται, μα μένουν οι στιγμές!». “Τις στιγμές μπορούμε να τις φυλακίσουμε, τις ψυχές όμως όχι!”.
