αρχικηΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΤο γνώριζες; Η Tesla είχε 5 συνιδρυτές. Αλλά μόνο δύο πλούτισαν πραγματικά

Το γνώριζες; Η Tesla είχε 5 συνιδρυτές. Αλλά μόνο δύο πλούτισαν πραγματικά

Ένα απόγευμα του Ιουλίου του 2006, η νεοφυής τότε εταιρεία ηλεκτρικών αυτοκινήτων Tesla πραγματοποίησε συνέντευξη Τύπου σε ένα υπόστεγο του αεροδρομίου της Σάντα Μόνικα για να παρουσιάσει το πρωτοποριακό ηλεκτρικό αυτοκίνητό της, ένα διθέσιο κάμπριο αξίας 100.000 δολαρίων, το οποίο ελάχιστοι παράγοντες της αυτοκινητοβιομηχανίας θεωρούσαν ότι έχει πολλές πιθανότητες επιτυχίας. 

Όπως σημειώνει το Forbes, ο τότε θρασύς και ειδικός σε θέματα τεχνολογίας διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Μάρτιν Έμπερχαρντ, διακήρυξε ότι η εφευρετικότητα της Σίλικον Βάλεϊ θα “διδάξει” στους παραδοσιακούς κολοσσούς της αυτοκινητοβιομηχανίας του Ντιτρόιτ πώς κατασκευάζεται ένα συναρπαστικό αυτοκίνητο με μηδενικές εκπομπές ρύπων. 

Η πρώτη προσπάθεια της Tesla, η οποία βασίστηκε σε ένα τροποποιημένο σασί της Lotus Elise που “φορτώθηκε” με 7.000 μικροσκοπικές κυψέλες ιόντων λιθίου, αφορούσε ένα υψηλών επιδόσεων όχημα το οποίο σύντομα θα ακολουθούσε ένα οικογενειακό αυτοκίνητο με χαμηλότερη τιμή διάθεσης, είχε δηλώσει τότε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας. Το όραμα που παρουσίασε εκείνη την ημέρα έγινε τελικά πραγματικότητα, όχι όμως με τον ίδιο στο “τιμόνι” της εταιρείας.

Τον προηγούμενο μήνα, η Tesla έγινε η πρώτη αυτοκινητοβιομηχανία στον κόσμο που ξεπέρασε σε αποτίμηση το εντυπωσιακό ποσό του 1 τρισ. δολαρίων, αλλά ο διευθύνων σύμβουλος που πρωτοπαρουσίασε την εταιρεία στον Τύπο πριν από 15 χρόνια κάθε άλλο παρά συνέδεσε το όνομά του με τη μάρκα. Και σίγουρα, δεν κατέληξε να γίνει ο πλουσιότερος άνθρωπος στην ιστορία της ανθρωπότητας. 

Το πρόσωπο αυτό δεν είναι άλλο φυσικά από τον Έλον Μασκ, ο οποίος ήταν ένας από τους πρώιμους επενδυτές της Tesla και σήμερα κάθεται στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας. Ο Μασκ, βέβαια, ήταν παρών στο ντεμπούτο της Tesla το 2006, αλλά τότε είχε διατηρήσει χαμηλό προφίλ, εστιάζοντας κυρίως στην ανάγκη για γρήγορη “απεξάρτηση” των αυτοκινήτων από τη βενζίνη.

Από ιδρυτές, στην… ΄έξοδο

Ο πρώτος διευθύνων σύμβουλος της Tesla, ο Έμπερχαρντ, και ο Μαρκ Τάρπενινγκ, επίσης από τα πρώτα στελέχη της και αυτός που είχε την ιδέα να ονομάσουν την εταιρεία προς τιμήν του εφευρέτη Νίκολα Τέσλα, ήταν οι αρχικοί μέτοχοι της αυτοκινητοβιομηχανίας – και οι πρώτοι που διεκδίκησαν την ιδιοκτησία της μάρκας που έμελλε να ταράξει τα νερά της παραδοσιακής αυτοκινητοβιομηχανίας του Ντιτρόιτ.

Ωστόσο, κανείς εξ αυτών δεν διατήρησε στην κατοχή του αρκετές μετοχές της Tesla ώστε να γίνει δισεκατομμυριούχος, πόσο μάλλον να πλησιάσει την τρέχουσα περιουσία του Μασκ, την οποία το Forbes εκτιμά στα 282 δισ. δολάρια με βάση την τιμή κλεισίματος της μετοχής στις 10 Νοεμβρίου. 

Άλλωστε, χάρη στο αρχικό κεφάλαιο που επένδυσε ο Μασκ -αποτέλεσμα μιας πρώιμης επένδυσής του στην εταιρεία πληρωμών PayPal- το όραμα των Έμπερχαρντ και Τάρπενιγνκ έγινε πραγματικότητα. Και εν τέλει, αυτό ήταν που άνοιξε τον δρόμο στον Μασκ ώστε να αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο της Tesla, αυξάνοντας σταθερά το ποσοστό του στο μετοχικό της κεφάλαιο στους εννέα γύρους χρηματοδότησης που προηγήθηκαν της αρχικής δημόσιας προσφοράς της εταιρείας, το 2010, καθώς σε κάθε γύρο χρηματοδότησης τα ποσοστά των Έμπερχαρντ και Τάρπενινγκ συνεχώς μειώνοντας.

Ο Μασκ αντίθετα αυξάνει ακόμη και σήμερα το ποσοστό του, καθώς συνεχίζει να λαμβάνει τριμηνιαία μπόνους σε μετοχές, αντί μισθού, αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Forbes, ο Έμπερχαρντ λέει ότι διατηρεί ένα “σχετικά μικρό” ποσοστό στην αυτοκινητοβιομηχανία, παρότι αρνήθηκε να γίνει πιο συγκεκριμένος. “Πούλησε ένα σημαντικό μέρος των μετοχών της πριν από πολύ καιρό”, λέει ο 61 ετών σήμερα Έμπερχαρντ, από την άλλη άκρη της γραμμής, στο σπίτι του στα νησιά Σαν Χουάν της πολιτείας Ουάσιγκτον. “Ο κόσμος για κάποιον λόγο θεωρεί ότι ήμουν πάμπλουτος όταν ίδρυσα την Tesla. Δεν ήμουν”, προσθέτει.

Εάν ο Έμπερχαρντ είχε αποκομίσει περισσότερα χρήματα από την πώληση της Rocket eBook, της πρώιμης συσκευής ηλεκτρονικής ανάγνωσης που δημιούργησε μαζί με τον Τάρπενινγκ στα τέλη της δεκαετίας του 1990, δεν θα είχαν λόγο να αναζητήσουν αρχική χρηματοδότηση από τον Μασκ για την Tesla, εξηγεί.

Ο Μασκ, από τη μεριά του, έχει αναφέρει πολλάκις ότι δεν τον ενδιαφέρουν τα χρήματα, ενώ πέρυσι πούλησε τις επαύλεις του στο Λος Άντζελες και μετακόμισε σε ένα “ταπεινό”, προκατασκευασμένο σπίτι στο συγκρότημα της εταιρείας του SpaceX, στην Μπόκα Τσίκα του Τέξας.

Παρ’ όλα αυτά, συνεχίζει να μεγαλώνει την περιουσία του με αξιοσημείωτη ταχύτητα. Αυτό οφείλεται στο ποσοστό σχεδόν 20% που απέκτησε στην εταιρεία κατά την πρώιμη επένδυσή του και σε ένα μακροπρόθεσμο συμβόλαιο αποζημίωσης, που έγινε γνωστό το 2018, βάσει του οποίου ανταμείβεται με πρόσθετες μετοχές της Tesla, αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων, κάθε φορά που η εταιρεία επιτυγχάνει συγκεκριμένους, τριμηνιαίους στόχους που αφορούν τις οικονομικές επιδόσεις της και την αποτίμησή της. (Εν τω μεταξύ, ετοιμάζεται να πουλήσει 10% του ποσοστού του, αξίας περίπου 15 δισ. δολαρίων με βάση την τιμή της μετοχής στις 9 Νοεμβρίου, προκειμένου να γλιτώσει τον βαρύ φόρο που αντιμετωπίζει αν ασκήσει τα δικαιώματα αγοράς μετοχών που ωριμάζουν σύντομα).

Ο Έμπερχαρντ, εν τω μεταξύ, πούλησε σημαντικό μέρος των μετοχών του αφότου “εκδιώχθηκε” από την Tesla, το 2007, πολύ πριν κυκλοφορήσει το πρώτο ηλεκτρικό σπορ αυτοκίνητο της εταιρείας. Υπέβαλε αγωγή σε βάρος του Μασκ το 2009 για την εκδίωξή του και για συκοφαντία, πριν τελικά οι δύο πλευρές καταλήξουν σε συμβιβασμό με αδιευκρίνιστους όρους. Στο πλαίσιο του διακανονισμού, ο Έμπερχαρντ απέσυρε την αγωγή σε βάρος του Μασκ, του πρώην διευθυντή τεχνολογίας της Tesla Τζ. Μπ. Στράουμπελ και του Ίαν Ράιτ, ενός εκ των πρώτων μηχανικών της εταιρείας, που επίσης θεωρούνται συνιδρυτές της αυτοκινητοβιομηχανίας, μαζί με τον ίδιο και τον Τάρπενινγκ.

“Όταν εκδιώχθηκα από την Tesla, δεν είχα χρήματα -πραγματικά δεν είχα μία”, λέει ο Έμπερχαρντ. “Το χειρότερο όμως ήταν ότι δεν είχε τη δυνατότητα να εργαστώ για περίπου έναν χρόνο” λόγω μιας ρήτρα περί πνευματικής ιδιοκτησίας που υπήρχε μεταξύ αυτού και της Tesla, λέει. “Δεν συμμετείχα σε κανέναν επενδυτικό γύρο μετά την αποχώρησή μου”, προσθέτει. Ο Έμπερχαρντ δεν θα αποκαλύψει λεπτομέρειες για το ποσοστό που κατέχει στην Tesla, αλλά επιβεβαιώνει ότι δεν έγινε δισεκατομμυριούχος. 

Ο Τάρπενινγκ, εταίρος σήμερα της Spero Ventures, μιας εταιρείας venture capital της Σίλικον Βάλεϊ, είχε δηλώσει στο παρελθόν ότι επίσης εξακολουθεί να κατέχει μετοχές της Tesla, αλλά δεν αναφέρεται στους κορυφαίους μετόχους της εταιρείας. Δεν απάντησε δε στις ερωτήσεις του Forbes.

Από τους πέντε αυτούς ανθρώπους που επισήμως χαρακτηρίζονται ως συνιδρυτές της εταιρείας, μόνο ο Στράουμπελ, ο οποίος αποχώρησε από την Tesla το 2019, είναι πιθανόν να έγινε δισεκατομμυριούχος χάρη στις μετοχές που κατείχε στην αυτοκινητοβιομηχανία. Το ποσοστό του θα μπορούσε να αξίζει περίπου 1,3 δισ. δολάρια, αν υποτεθεί ότι διατήρησε σημαντικό αριθμό από τις μετοχές που κατείχε όταν αποχώρησε.

Ο Στράουμπελ, ο οποίος είναι σήμερα διευθύνων σύμβουλος και συνιδρυτής της νεοφυούς εταιρείας ανακύκλωσης μπαταριών Redwood Materials, αρνήθηκε να προβεί σε κάποιο σχόλιο για το θέμα. 

Ο δε Ράιτ, ο πρώην μηχανικός της εταιρείας, ακολούθησε στην έξοδο τους Έμπερχαρντ και Τάρπενινγκ λίγους μήνες μετά την ίδρυση της Tesla. Αποχώρησε από την Tesla το 2004 για να ιδρύσει μια άλλη εταιρεία ηλεκτρικών οχημάτων, ενώ πούλησε το ποσοστό του πριν από χρόνια. “Δεν έχω ούτε μία μετοχή της Tesla πλέον”, λέει στο Forbes και προσθέτει: “Φυσικά, δεν μπορούσα να φανταστώ ότι θα φτάσει η αποτίμησή της στο 1 τρισ. δολάρια”.

Η κυριαρχία του Μασκ

Ωστόσο, πέραν από το γεγονός ότι έκανε τον Μασκ τον πλουσιότερο άνθρωπο του πλανήτη, η εταιρεία που έγινε συνώνυμο της επανάστασης στον χώρο της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας, “χάρισε” πλούτη σε πολλούς ακόμη επενδυτές και μέλη του διοικητικού συμβουλίου της, όπως ο venture capitalist Άιρα Ερενπράις, ο Λάρι Έλισον της Oracle, αλλά και ο μικρότερος αδελφός του Έλον, Κίμπαλ, όπως και σε αμέτρητους επενδυτές που εμπνεύστηκαν από το όραμα για ένα μέλλον με καθαρή ενέργεια.

Παρά την επιτυχία της εταιρείας στο σύμπαν των ηλεκτρικών οχημάτων και πρόσφατη οικονομική της σταθερότητα, αλλά και την αδιάκοπη προσοχή που αναζητά και προκαλεί ο Μασκ, οι πρώτες ημέρες της Tesla ήταν γεμάτες προβλήματα, διοικητικά και στρατηγικά, που οδήγησαν τελικά την εταιρεία στον έλεγχο ενός μόνο από τους συνιδρυτές της. 

Άλλοι τεχνολογικοί κολοσσοί που έφτασαν να έχουν αποτιμήσεις τρισεκατομμυρίων δολαρίων, όπως η Microsoft και η Alphabet, έκαναν αρκετούς από τους συνιδρυτές τους δισεκατομμυριούχους, αν και ο Μασκ δεν είναι η μόνη περίπτωση συνιδρυτή που πλούτισε τόσο.

“Παρότι φαίνεται ότι άλλες αξιόλογες εταιρείες τεχνολογίας ανέδειξαν πολλούς κροίσους, μια παρόμοια ιστορία με αυτήν της Tesla είχαμε και στην Apple”, λέει ο Ντέιβιντ Χου, καθηγητής διοίκησης επιχειρήσεων στη Σχολή Wharton του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια. Η περιουσία του συνιδρυτή της Apple Στιβ Τζομπς ανερχόταν στα 2 δισ. δολάρια το 2011, όταν και απεβίωσε. Αντίθετα, η περιουσία του Στίβεν Βόζνιακ υπολογίζεται σε μόλις 100 εκατ. δολάρια, ενώ όσον αφορά τον Ρόναλντ Γουέιν, που λίγοι γνωρίζουν ότι ήταν ο τρίτος συνιδρυτής Apple, πούλησε το ποσοστό του πολύ νωρίς έναντι μόλις 800 δολαρίων, σημειώνει ο Χου. 

Τα κέρδη του Μασκ, λοιπόν, απορρέουν απλώς το επικίνδυνο αρχικό “ποντάρισμά” του στην Tesla, το οποίο απέδωσε και με το παραπάνω.

“Δεν οφείλονται μόνο στο ποσοστό που είχαν ως συνιδρυτές· αλλά και στις αποχωρήσεις επενδυτών, είτε επενδυτών αγγέλων είτε venture capitalists”, λέει ο Χου. “Την εποχή που ο Μασκ επένδυσε στον αρχικό γύρο χρηματοδότησης (σ.σ. της Tesla), και για μεγάλο χρονικό διάστημα στη συνέχεια, επικρατούσε μεγάλη αβεβαιότητα όσον αφορά την ικανότητα της εταιρείας να υλοποιήσει το φιλόδοξο όραμά της. Ορισμένοι μπορεί να υποστηρίξουν ότι το ίδιο ισχύει, σε έναν βαθμό, και σήμερα”, προσθέτει ο καθηγητής.

Επικαλούμενος μια ρήτρα “μη απαξίωσης” που περιλαμβάνει η διευθέτηση της διαμάχης του 2009, ο Έμπερχαρντ αρνείται να αποκαλύψει την άποψή του για τον Μασκ σήμερα. Στον αντίποδα, ο Μασκ έχει δείξει πολύ λιγότερη αυτοσυγκράτηση. Σε μια συνέντευξή του τον Ιανουάριο του 2020 για το podcast “Third Row Tesla” που διοργάνωσαν θαυμαστές του, περιέγραψε τον Έμπερχαρντ ως “κυριολεκτικά το χειρότερο άτομο με το οποίο έχω δουλέψει ποτέ”.

Ωστόσο, ο πρώτος διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, που κατείχε “κάτι λιγότερο” από το 5% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας όταν αποχώρησε από την Tesla, λέει ότι σήμερα δεν είναι δυστυχισμένος, παρότι δεν επωφελήθηκε ιδιαίτερα από την εκτίναξη της εταιρείας.

“Η αποτίμησή της είναι αυτή που είναι. Αυτό για το οποίο χαίρομαι είναι για την επιτυχία της εταιρείας. Είναι ζωτικής σημασίας η απεξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα και η Tesla διαδραμάτισε καταλυτικό ρόλο σε αυτό, κάτι το οποίο ελπίζαμε εξαρχής”, λέει ο Έμπερχαρντ.

“Ασχέτως με την άποψή μου για τον Μασκ, είναι ιδιαίτερα ευτυχής που πλέον την επανάσταση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων -την οποία εντέλει ξεκινήσαμε- θα ήθελα να δω αυτήν την επανάσταση να επιτυγχάνει. Πρέπει να γίνει”, καταλήγει ο συνιδρυτής και πρώτος “οδηγός” της Tesla.

ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΧΟΛΙΑ

Αφήστε ένα σχόλιο

6 + sixteen =