Η διάλυση του κινεζικού πυραύλου Long March 5B κατά την επανείσοδό του στην ατμόσφαιρα και η πρόσκρουσή του στον Ινδικό ωκεανό πριν μερικές βδομάδες, προκάλεσε μερικά εύλογα ερωτήματα στον κοινό. Είναι δυνατόν να αφήνει μία χώρα ανεξέλεγκτα διαστημικά σκουπίδια χωρίς να γνωρίζει αν και που θα πέσουν, προκαλώντας διεθνή ανησυχία; Η απάντηση είναι ναι και δεν είναι η πρώτη φορά. Τον Μάιο του 2020 ένας άλλος κινεζικός πύραυλος έπεσε στη δυτική Αφρική, ενώ το 1978 ένας σοβιετικός δορυφόρος έπεσε στον Καναδά.
Οι πιθανότητες να χτυπηθεί κάποιος από ένα διαστημικό συντρίμμι είναι απειροελάχιστες. Αλλά δεν είναι μηδενικές. Τι θα γινόταν λοιπόν αν ένα κομμάτι από ένα πύραυλο ή δορυφόρο έπεφτε στο σπίτι σας;
Σύμφωνα με την Outer Space Treaty του 1967 και του Liability Convention του 1972, τα οποία έχουν υιοθετηθεί από τα Ηνωμένα Έθνη, το θέμα είναι κρατικό, μεταξύ χωρών. Οι συνθήκες ορίζουν πως τα κράτη είναι διεθνώς υπεύθυνα για οποιαδήποτε ζημιά προκληθεί από διαστημικό σκάφος, ακόμα κι αν αυτό ανήκε σε ιδιωτική εταιρία. Η χώρα σας μάλιστα, δε θα χρειαζόταν να αποδείξει καν τί έχει πάει στραβά αν κάποιο διαστημικό αντικείμενο προκαλούσε ζημιές στην ιδιοκτησία σας ή σε κάποιο αεροσκάφος εν πτήσει. Θα κατέθετε αμέσως αίτηση για αποζημίωση μέσω των διπλωματικών καναλιών και έπειτα θα αποζημίωνε εσάς.
Η μία και μοναδική φορά που έχει συμβεί κάτι τέτοιο, ήταν στην περίπτωση του σοβιετικού δορυφόρου το 1978. Το Soviet Cosmos 954 έπεσε στις ακατοίκητες βορειοδυτικές περιοχές του Καναδά και τα ραδιενεργά του συντρίμμια από τον πυρηνικό αντιδραστήρα απλώθηκαν σε μία ευρεία περιοχή. Μία Καναδο-Αμερικανική ομάδα ξεκίνησε την επιχείρηση καθαρισμού Morning Light που κόστισε 14 εκατομμύρια δολάρια Καναδά. Οι Καναδοί έπειτα ζήτησαν από την τότε Σοβιετική Ένωση 6 εκατομμύρια για να πάρουν τελικά τρία εκατομμύρια στον τελικό διακανονισμό.
Μέχρι σήμερα, οι χώρες έχουν την υποχρέωση να προειδοποιήσουν άλλες χώρες σχετικά με διαστημικά συντρίμμια, να παρέχουν οποιαδήποτε πληροφορία έχουν σχετικά με την επικείμενη σύγκρουση, να καθαρίσουν την όποια ζημιά προκύψει από τη σύγκρουση και να αποζημιώσουν την άλλη χώρα για πιθανούς τραυματισμούς που μπορεί να προκύψουν. Ωστόσο, αν μία εταιρία έχει ένα δορυφόρο ο οποίος χτυπηθεί από διαστημικά συντρίμμια, τότε θα πρέπει να αποδείξει ποιος ευθύνεται για αυτό. Και χωρίς να υπάρχει κάποιο διεθνώς συντονισμένο σύστημα διαχείρισης της διαστημικής κίνησης, κάτι τέτοιο είναι πρακτικά αδύνατο.
Η ραγδαία αύξηση των διαστημικών αποστολών τα τελευταία χρόνια, απλά θα επιβαρύνει ένα πρόβλημα για το οποίο δεν υπάρχουν ξεκάθαροι κανόνες. Το 2007 τα Ηνωμένα Έθνη εισήγαγαν το Space Debris Mitigation, οδηγίες για την πρόληψη των διαστημικών σκουπιδιών, αλλά μόνο μερικές χώρες έχουν περάσει αυτές τις οδηγίες σε εθνικούς κανονισμούς και δεν έχει υιοθετηθεί διεθνώς, αφήνοντας ένα παράθυρο από το οποίο γλιτώνουν τις όποιες νομικές ευθύνες όσοι δε συμμορφώνονται.
Οι κανονισμοί που υπάρχουν σήμερα λοιπόν μπορεί να καλύπτουν επαρκώς την απειροελάχιστη πιθανότητα να πέσει κάτι στα κεφάλια μας, όπως τονίζουν πολλοί ειδικοί όμως, πρέπει να αλλάξουν για να αποτρέπουν τα κράτη και τις εταιρίες από το να ρυπαίνουν το διαστημικό περιβάλλον στην τροχιά της Γης και να τους καθιστούν υπεύθυνους όταν παραβαίνουν αυτούς τους νόμους.
Πηγή: Unboxholics.com
