«Ζητείται νέος/α ως 22 ετών, με… 15 χρόνια προϋπηρεσία. Για entry level θέση». Έχει γίνει ανέκδοτο, ωστόσο δεν απέχει τόσο πολύ από την πραγματικότητα. Ένα φαινόμενο που βλέπουμε και στην Ελλάδα: Πολλές αγγελίες οι οποίες ζητούν από τους υποψηφίους να έχουν προϋπηρεσία… φτασμένου επαγγελματία- ακόμα κι αν πρόκειται για entry level θέσεις.
Οπως δηλώνει στο BBC ο Alan Seals, επίκουρος καθηγητής Οικονομικών στο Auburn University, η πρώτη δουλειά είναι και εξαιρετικά σημαντική. «Η σημαντικότερη περίοδος στην καριέρα σου είναι τα πρώτα τρία χρόνια. Η ποιότητα του πρώτου εργοδότη μετράει πραγματικά. Επομένως, πώς κατακτάς αυτή την πρώτη δουλειά;», αναρωτιέται ο ίδιος. Υπάρχουν αρκετοί λόγοι στους οποίους οφείλεται η έλλειψη πραγματικών entry level ανοιχτών θέσεων.
Η άνοδος των πρακτικών
Συνεχώς περισσότεροι είναι οι νέοι που ξεκινούν πρακτικές πριν ολοκληρώσουν τις σπουδές τους. «Οι πρακτικές είναι πλέον… το entry level. Οι περισσότεροι από τους φοιτητές στο πανεπιστήμιο κάνουν ή προσπαθούν να κάνουν πρακτικές, και πλέον είναι όλο και πιο σύνηθες να κάνουν περισσότερες από μία», τονίζει ο Seals.
Ως αποτέλεσμα, οι εταιρείες σώζουν χρήματα χρησιμοποιώντας πρακτικάριους με ελάχιστο ή καθόλου μισθό. Όσο περισσότερες θέσεις πρακτικής έχει μία εταιρεία τόσο λιγότερες θα είναι οι θέσεις entry level.
«Σε κάποιες περιπτώσεις πρέπει να έχεις κάνει πρακτική για να σε πάρουν σε πρακτική», λέει με νόημα ο Seals.
Επίσης, σε οριμένες περιπτώσεις οι θέσεις entry level αντικαταστάθηκαν από τεχνολογίες και προτιμώνται από εταιρείες γιατί βέβαια δεν απαιτούν μισθό. «Σκεφτείτε πράγματα σαν την έρευνα αγοράς, προγραμματισμό ή παραγγελίες εξοπλισμού για το γραφείο. Η προετοιμασία παρουσιάσεων – παλιότερα υπήρχαν ολόκληρες ομάδες που το έκαναν αυτό. Τώρα έχουμε το Microsoft PowerPoint», δήλωσε στο BBC ο Scott Dettman, διευθύνων σύμβουλος της Avenica που δίνει συμβουλές σε νέους αποφοίτους.
Όλα αυτά δημιουργούν μία αγορά εργασίας στην οποία δύσκολα βρίσκει κανείς δουλειά entry level. Επίσης, η αδυναμία να βρει κανείς δουλειά στον κλάδο που θέλει μπορεί να του δημιουργήσει πρόβλημα για πολύ καιρό. Ενδεικτικά, σχετική έρευνα καταδεικνύει ότι το 43% των αποφοίτων πανεπιστημίων δεν αποκτούν δουλειά entry level πανεπιστημιακού επιπέδου μετά την αποφοίτησή τους. Και περίπου τα δύο τρίτα αυτών είναι άνεργοι για τα επόμενα πέντε χρόνια.
Επίσης, το μισθολογικό χάσμα μεταξύ αυτών που έχουν δουλειά πανεπιστημιακού επιπέδου σε σχέση με όσους κατακτούν διαφορετικούς εργασιακούς ρόλους ανέρχεται στο 22%. «Είναι πολύ περισσότερα από 100.000 δολάρια σε χαμένα εισοδήματα την πρώτη δεκαετία εργασίας», τονίζει στο BBC ο Dettman.
Τι πρέπει να κάνει λοιπόν ένας νέος μέσα σε αυτό το χαοτικό τοπίο; «Εάν βγείτε από το κολέγιο, δεν μπορείτε να βρείτε δουλειά στον τομέα σας αμέσως και τελικά πάτε να εργαστείτε σε ένα εστιατόριο ή στα Starbucks ή κάτι τέτοιο, μην το βάλετε στο βιογραφικό σας», λέει ο Seals. Όπως εξηγεί, αν βάλετε στο βιογραφικό μας μια «άσχετη θέση», μπορεί να λειτουργήσει ως εμπόδιο όταν θα θελήσετε να βρείτε μια δουλειά στον κλάδο σας. Μην ξεχνάτε ότι πολλές εταιρίες «σκανάρουν» τα βιογραφικά μέσω ειδικών συστημάτων, και ο αλγόριθμος μάλλον… δεν θα σας ξεχωρίσει αν «δει» τέτοια προϋπηρεσία.
«Βρείτε ανθρώπους που κάνουν αυτήν τη δουλειά σήμερα και ασχοληθείτε με αυτούς», λέει ο Dettman. «Κάθε εταιρεία παίρνει συνέντευξη από άτομα που παραπέμπονται από εσωτερικούς υπαλλήλους, ειδικά αν αυτοί οι άνθρωποι κάνουν παρόμοιες δουλειές» συμπληρώνει. Με απλά λόγια, το networking είναι πάντα χρήσιμο. Eδώ πρέπει να βρεις τα σωστά άτομα μέσα στην σωστή εταιρία.
Αρκετές αλλαγές που έχουν έρθει πάντως μέσα στην πανδημία, δημιουργούν αισιοδοξία. Για παράδειγμα η ανάπτυξη της remote εργασίας, δίνει την δυνατότητα στους HR Managers να ψάχνουν ταλέντα και μακριά από την έδρα της εκάστοτε εταιρίας. Έτσι ίσως προκύψουν περισσότερες ευκαιρίες για εσένα.
Επίσης, οι καλύτερες πρακτικές πρόσληψης, που προτείνει ο Dettman, θα μπορούσαν να επικεντρώνονται στα επιτεύγματα, τα χαρακτηριστικά και τις δυνατότητες ενός υποψηφίου, και όχι μόνο στον αριθμό των ετών προηγούμενης εμπειρίας ή τεχνικών δεξιοτήτων στο βιογραφικό τους.
