Σε… υπόγεια τροχιά εισέρχεται ο σιδηρόδρομος στην Αττική με τις πρόδρομες εργασίες στα Σεπόλια να έχουν ξεκινήσει, σηματοδοτώντας αλλαγή σελίδας για την περιοχή, τον σιδηρόδρομο αλλά και την ασφάλεια πεζών και εποχούμενων. Η υπογειοποίηση της σιδηροδρομικής γραμμής στα Σεπόλια, πέραν του ότι είναι ένα έργο εμβληματικό, αποτελεί ένα σύγχρονο γεφύρι της Αρτας στις ράγες. Το έργο «μετρά» 19 ολόκληρα χρόνια κατά τα οποία παρέμενε κολλημένο λόγω αδράνειας και δικαστικών διαμαχών, ενώ η ευρωπαϊκή του χρηματοδότηση διασώθηκε κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή. Ηταν ορατός ο κίνδυνος επιβάρυνσης του κρατικού προϋπολογισμού με 120 εκατ. ευρώ, διότι το έργο παρέμενε στα χαρτιά, ενώ εκτός από την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση η χώρα λίγο έλειψε να χρεωθεί με πρόστιμα για τη μη απορρόφηση των κονδυλίων που είχαν ήδη δεσμευθεί για το έργο.
Η αξιολόγηση του έργου ως «απόλυτης προτεραιότητας» από την ηγεσία του υπουργείου Υποδομών, που πρακτικά άναψε το πράσινο φως για την υλοποίησή του, απέτρεψε, σύμφωνα με πηγές της Κομισιόν, την έλευση ευρωπαϊκού κλιμακίου. Τα χρονικά περιθώρια ήταν ασφυκτικά, καθώς είχε προγραμματιστεί εντός του 2019 η έλευση κλιμακίου που θα πραγματοποιούσε επιτόπιο έλεγχο. Επικρατέστερο σενάριο ήταν η απένταξη του έργου από τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF 2014-2020), στον οποίο είχε ενταχθεί από το 2016 εξασφαλίζοντας χρηματοδότηση 56,2 εκατ. ευρώ. Απαιτήθηκε η ενεργοποίηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων (Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού της Εφαρμογής του ΕΣΠΑ, ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ, ΤΡΑΙΝΟΣΕ) ώστε να ξεκινήσουν οι προπαρασκευαστικές εργασίες και να αποφύγει η χώρα τις συνέπειες: απώλεια της χρηματοδότησης και επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού.
Το έργο «Κατασκευή τετραπλού σιδηροδρομικού διαδρόμου στο τμήμα Εξοδος Σ.Σ. Αθηνών (ΣΣΑ) – Τρεις Γέφυρες» ξεκίνησε πριν από 19 χρόνια από τον ΟΣΕ. Σκοπός ήταν η επίγεια επέκταση του σιδηροδρομικού διαδρόμου στο εν λόγω τμήμα και η μετατροπή τού, μέχρι τότε, διπλού διαδρόμου σε τριπλό, σύμφωνα με τις αρχικές μελέτες, και τετραπλό στην τελική του μορφή, προκειμένου να μην υπάρχει κυκλοφοριακή συμφόρηση στην περιοχή «Τρεις Γέφυρες» και φυσικά για να αυξηθεί η χωρητικότητα του δικτύου.
Η μετεξέλιξη του έργου σε «υπογειοποίηση των Σεπολίων», όπως είναι ευρύτερα γνωστό, προέκυψε κατόπιν προσφυγής κατοίκων της περιοχής στο ΣτΕ και έκδοσης της 3520/2006 απόφασης, με την οποία το Ακυρωτικό Δικαστήριο ανέδειξε την υπογειοποίηση τμήματος του έργου ως ενδεικνυόμενη μέθοδο κατασκευής και λειτουργίας του.
Με τη μορφή, λοιπόν, της υπογειοποίησης «κλειδωμένη» από τη δικαστική απόφαση εξασφαλίστηκε η χρηματοδότησή του από πιστώσεις του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF 2014-2020). Το σχετικό Σύμφωνο Επιχορήγησης του έργου υπεγράφη με την Ε.Ε. το 2016 για συνολική επιλέξιμη δαπάνη 56,2 εκατ. ευρώ και χρονοδιάγραμμα υλοποίησης εργασιών από 16/05/2017 έως 31/12/2022. Ανάδοχος του έργου είναι η «Κοινοπραξία ΙΝΤΡΑΚΑΤ – Σιδηροδρομικά Εργα ΑΤΕ».
Ο CEF (μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη») αποτελεί ένα χρηματοδοτικό εργαλείο για τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών (TEN-T) που λειτουργεί με ανταγωνιστικούς όρους. Σε περίπτωση που ένα κράτος-μέλος της Ε.Ε. αποτύχει να απορροφήσει τα χρήματα που του χορηγούνται για ένα έργο, αυτά «επιστρέφουν» στο ταμείο του CEF. Αμεσα ξεκινά η ανταγωνιστική διαδικασία για τα υπόλοιπα κράτη-μέλη να διεκδικήσουν την εν λόγω χρηματοδότηση. Οποιο κράτος-μέλος παρουσιάσει το πιο ώριμο έργο/έργα (καλύτερη πρόταση ορίζεται το πιο ώριμο έργο), «θα προλάβει» το χρηματοδοτικό πακέτο που απέτυχε να απορροφήσει το κράτος-μέλος που ήταν αρχικός δικαιούχος.
Πέραν βέβαια της απώλειας των κονδυλίων, σε περίπτωση που κριθεί ότι η χώρα που ήταν αρχικώς δικαιούχος, δεν είναι σε θέση να τα απορροφήσει δέχεται ένα ισχυρό πλήγμα στην αξιοπιστία της, το οποίο επηρεάζει μελλοντικές διεκδικήσεις χρηματοδότησης.
Πηγή: Καθημερινή
