Μπορεί να μοιάζει με ταινία φαντασίας, είναι όμως πραγματικότητα: Επιστήμονες πήραν ιδιωτική χρηματοδότηση 15 εκατ. δολαρίων με στόχο να επαναφέρουν στη ζωή… τα μαμούθ. Τα γιγάντια ζώα που έχουν εξαφανιστεί από την Γη εδώ και δέκα χιλιάδες χρόνια.
Οι επιστήμονες στοχεύουν να κλωνοποιήσουν μαμούθ και να τα εγκαταστήσουν στην αρκτική τούνδρα, με σκοπό την αποκατάσταση της ισορροπίας στην Αρκτική περιοχή καθώς θα τονωθεί η ανάπτυξη της βλάστησης.
Η προοπτική της κλωνοποίησης μαμούθ και της επιστροφής τους στην άγρια φύση έχει συζητηθεί – μερικές φορές σοβαρά – εδώ και μια δεκαετία, αλλά τη Δευτέρα οι ερευνητές ανακοίνωσαν ότι έλαβαν χρηματοδότηση η οποία πιστεύουν ότι θα μπορούσε να κάνει το όνειρό τους πραγματικότητα.
Τα 15 εκατομμύρια δολάρια που συγκεντρώθηκαν από την εταιρεία βιοεπιστήμης και γενετικής Colossal, η οποία ιδρύθηκε από τον Ben Lamm, επιχειρηματία τεχνολογίας και λογισμικού και τον George Church, καθηγητή γενετικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ που πρωτοστάτησε στις νέες προσεγγίσεις στη γονιδιακή επεξεργασία.
Οι επιστήμονες αρχικά εστίασαν στη δημιουργία ενός υβριδίου ελέφαντα-μαμούθ, για να φτιάξουν σε εργαστήρια έμβρυα που θα έχουν το DNA των μαμούθ. Η διαδικασία ξεκίνησε με τη λήψη κυττάρων του δέρματος ασιατικών ελεφάντων, οι οποίοι απειλούνται με εξαφάνιση, και τον “επαναπρογραμματισμό” τους εντός πιο “ευέλικτων” βλαστοκυττάρων που μεταφέρουν DNA μαμούθ. Τα συγκεκριμένα γονίδια που είναι υπεύθυνα για τα μαλλιά των μαμούθ, τα μονωτικά στρώματα λίπους και άλλες δυνατότητες προσαρμογής τους σε ψυχρό κλίμα αναγνωρίζονται και συγκρίνοντας τα γονιδιώματα μαμούθ που έχουν αντληθεί από την… απόψυξη των ζώων αυτών από τους πάγους, με τους ασιατικούς ελέφαντες.
Στη συνέχεια, τα έμβρυα θα μεταφερθούν σε παρένθετη μητέρα ή ενδεχομένως σε τεχνητή μήτρα. Εάν όλα πάνε βάσει σχεδίου – και ξεπεραστούν μια σειρά από καθόλου ασήμαντα εμπόδια – οι ερευνητές ελπίζουν να αποκτήσουν τα πρώτα “αντίγραφα” σε έξι χρόνια.
Σκοπός του όλου εγχειρήματος είναι να δημιουργηθεί ένα πάρκο εκτάσεως 200.000 στρεμμάτων σε μια απόμερη περιοχή της Σιβηρίας, όπου θα μπορούσαν να ζήσουν τα υβριδικά μαμούθ που θα δημιουργηθούν, όπως οι δεινόσαυροι στην ταινία Jurassic Park.
Το όραμα για επαναφορά των αρχαίων λιβαδιών είναι “μια συναρπαστική υπόθεση”, λέει ο παλαιοικολόγος Jacquelyn Gill του Πανεπιστημίου του Μέιν. Ωστόσο, προειδοποιεί ότι οι ερευνητές εξακολουθούν να μην γνωρίζουν τις πλήρεις λεπτομέρειες για το πώς λειτουργούσαν τα οικοσυστήματα των μαμούθ, γεγονός που περιπλέκει τις σημερινές προσπάθειες.
Επομένως, “το να χρησιμοποιεί κάποιος ως δικαιολογία κάτι τέτοιο για την επαναφορά των μαμούθ – γεγονός με μεγάλες οικολογικές, κοινωνικές, ηθικές, και βιοηθικές διαστάσεις – μοιάζει πολύ σαν να βάζεις το κάρο πριν από το άλογο”, σημειώνει σύμφωνα με το National Geographic.
Κάθε πείραμα που περιλαμβάνει ζώα συνοδεύεται και από ηθικές προκλήσεις. Εάν η Colossal δημιουργήσει επιτυχώς ένα υγιές υβριδικό ζώο, η “πρόκληση” γίνεται ακόμα μεγαλύτερη. Οι ελέφαντες είναι μακρόβια, εξαιρετικά ευφυή πλάσματα που διατηρούν πολύπλοκες, πολυγενετικές μητριαρχικές κοινωνίες.
Σχετικές έρευνες σε αρχαία μαμούθ δείχνουν ότι κι αυτά μοιράζονται πολλά από αυτά τα κοινωνικά χαρακτηριστικά, όπως αναφέρει το National Geographic. Πώς λοιπόν θα υπάρξει μέριμνα για να κοινωνικοποιηθούν σωστά αυτά στο πρώτο υβρίδιο μαμούθ-ελέφαντα; Και πώς θα μάθαινε ένα μελλοντικό κοπάδι αυτών των υβριδίων να επιβιώνει στην Αρκτική – και να ξεκινήσει εκ νέου την διαιώνιση του είδους;
“Δεν πρόκειται μόνο για την ύπαρξή τους, αλλά για να διασφαλιστεί ότι μόλις υπάρξουν, μπορούν να ζήσουν καλά”, λέει ο Λιάο, βιοηθικός του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης σστο επιστημονικό συμβουλευτικό συμβούλιο του Colossal. “Διαφορετικά, αυτό σημαίνει ότι είσαι σκληρός με αυτά τα ζώα”.
