αρχικηVIRALΓια πρώτη φορά η “Ντοπιολαλιά” γίνεται παιχνίδι

Για πρώτη φορά η “Ντοπιολαλιά” γίνεται παιχνίδι

Είναι η “αρογαλού” χορευταρού αράχνη της Κρήτης και το “γκιάκ” σπάνιο πτηνό των Τζουμέρκων; Ποια ήταν η προηγούμενη ζωή της λέξης “μπάστακας”; Ντο λες να καλατσέβομεν Ποντιακά παίζοντας; Δεν έχεις παίξει “Ντοπιολαλιά“ σύντεκνε δεν έχεις παίξει πράμα. Είναι τεφαρίκι πράμα αδερφάκι μου. Από πού κρατά η σκούφια μας; Για πρώτη φορά η “Ντοπιολαλιά” γίνεται παιχνίδι (επιτραπέζιο, αλλά και ψηφιακό σε λίγο καιρό) και μας προσκαλεί σε ένα συναρπαστικό ταξίδι στην πολιτισμική μνήμη και τη λαϊκή παράδοση. Από τη λεβεντογέννα Κρήτη και την πιτομάνα Ήπειρο χαλασιά μου, έως τη λαλιά του Πόντου και τη Μακεδονία, από την πανελλήνια “λουλούδινη” αργκό του μάγκα και των κουτσαβάκηδων του Πειραιά έως τη ρεμπέτα της Σύρας και της Θεσσαλονίκης.

Η “Ντοπιολαλιά” είναι μία πρωτοβουλία, που τελεί υπό την επιμέλεια και το συντονισμό του “Πολιτιστικού Δικτύου για τη Ντοπιολαλιά”, μέσα από το οποίο έγινε πράξη η πρώτη σειρά επιτραπέζιων παιχνιδιών για το τοπικό γλωσσικό ιδίωμα, τις διαλέκτους και τις κοινωνικές ιδιολέκτους της ελληνικής γλώσσας. Αποτελεί μια συλλογική προσπάθεια και το δημιουργικό επιστέγασμα της πολυετούς μελέτης κι έρευνας μιας πλειάδας δημιουργών κι ανθρώπων του πολιτισμού, που αποφάσισαν να ενώσουν τις γνώσεις και την αγάπη τους για την παράδοση και το πολιτιστικό παιχνίδι.

Πρωτότυπη, ψυχαγωγική, εκπαιδευτική και προπάντων ακομπλεξάριστη, η “Ντοπιολαλιά” αποσκοπεί στην καταγραφή, τη διάσωση και την ανάδειξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς και της προφορικής λαϊκής μας παράδοσης, καθώς και στη δια-δραστική μύηση των νεότερων γενιών στο συναρπαστικό αυτό κόσμο. Γιατί, όπως μας άφησε ως διαρκή παρακαταθήκη ευθύνης ο Ελύτης: “προσκτάται η γλώσσα στο μάκρος των αιώνων ένα ορισμένο ήθος. Και το ήθος αυτό γεννά υποχρεώσεις”.

Κάθε ντοπιολαλιά είναι ξεχωριστή και κάθε παιχνίδι ένα αυτοτελές πολιτιστικό έργο

“Η «Ντοπιολαλιά» έχει σχεδιαστεί, έτσι ώστε μέσω της γλώσσας να παρουσιάζεται η ιστορία, ο πολιτισμός, η παράδοση, η γαστρονομία, η καθημερινή ζωή, η αρχιτεκτονική, η πανίδα, η χλωρίδα κι η κουλτούρα κάθε περιοχής”, επισημαίνει ο Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος, εμπνευστής της πρωτοβουλίας και δημιουργός του παιχνιδιού.

“Παίζοντας τη «Ντοπιολαλιά», μέσα από 1.000 ιδιωματικές λέξεις, δομημένες σε μια ευρηματική κι ανατρεπτική πλοκή παιχνιδιού, θα εξοικειωθείς με τη λαλιά του τόπου σου ή κάποιου άλλου, γιατί κάθε «Ντοπιολαλιά» είναι φιλική και φιλόξενη γι όλους, ντόπιους κι επισκέπτες. Θα μυηθείς στον κόσμο της, θα την ακούσεις γιατί είναι λαλίστατη και θα τη μιλήσεις. Θα την απολαύσεις καλύτερα μαζί με τοπικά εδέσματα ή παρέα με αυθεντικούς ομιλητές. Θα σε επιβραβεύσει με χρήσιμες γνώσεις για τοπωνύμια, υδρονύμια, θρύλους, ιστορίες, ήθη και έθιμα, τραγούδια, φορεσιές, παροιμίες, στιχοπλάκια. Θα σε διασκεδάσει με σκωπτικά αστεία, ντόπια χωρατά και αινίγματα. Θα σε συναρπάσει με την πλοκή, τις εκπλήξεις και τις ανατροπές της. Απάντησε σωστά. Λύσε τους γρίφους, εξουδετέρωσε τις παγίδες και τα ξόρκια, κέρδισε αντίδοτα, ξεκλείδωσε φυλακτά. Διαπραγματεύσου με σύνεση στο χωριό και στη ρούγα. Θα κερδίσεις αν χαθείς μέσα της. Θα χάσεις αν δεν την τραγουδήσεις και που ξέρεις μπορεί και να τη χορέψεις, αν δεν σε ματιάσουν ή δεν σε πλανέψουν στο διάβα σου νεράιδες, στοιχειά κι αϊρκά…”.

Η “Ντοπιολαλιά” αγκαλιάζει όλες τις λαλιές του Ελληνισμού, αποδυναμώνοντας κάθε  προκατάληψη, γιατί όπως πολύ σωστά σημείωνε κάποτε ο λογοτέχνης Γιάννης Ψυχάρης: “Χωριολαλιά είτανε κ’ η αττική στον καιρό της”. Δεν γνωρίζει γλωσσικούς αποκλεισμούς, γι αυτό συμπεριλαμβάνει και τις κοινωνικές ιδιολέκτους, δηλαδή τις αργκό, όπως τη λαλιά των ναυτικών, που ανέδειξε ποιητικά ο Νίκος Καββαδίας, τα καλιαρντά που διέσωσε ο Ηλίας Πετρόπουλος ή τα κουτσαβάκικα, τη γλώσσα της μαγκιάς και του ρεμπέτη, όπως αυτή αποθανατίστηκε στη λαϊκή μας ποίηση και τα ρεμπέτικα τραγούδια.

Στόχος η δημιουργία ενός παιχνιδιού για κάθε λαλιά του Ελληνισμού

Οι πρώτες θεματικές εκδόσεις της “Ντοπιολαλιάς”, που ήδη κυκλοφορούν, περιλαμβάνουν τα “Κρητικά”, τα “Ποντιακά”, τα “Ηπειρώτικα” και τα “Κουτσαβάκικα”. Η βάση του παιχνιδιού είναι κοινή σε όλες τις εκδόσεις κι ενσωματώνει με τρόπο ευρηματικό και ψυχαγωγικό ένα ευρύ φάσμα γλωσσικών, λαογραφικών, ιστορικών και πολιτισμικών δεδομένων της λαϊκής προφορικής παράδοσης, που αντλούνται από μια ποικιλία πρωτογενών και δευτερογενών πηγών, καθώς κι από αυθεντικούς ομιλητές της γλώσσας. Κάθε παιχνίδι, από τη σταχυολόγηση του γλωσσικού και πολιτισμικού περιεχομένου μέχρι την πρωτότυπη εικονογράφηση και τον εμπνευσμένο σχεδιασμό, παραπέμπει περισσότερο σε ένα χειροποίητο, λεπτοδουλεμένο έργο ενός λαϊκού δημιουργού, με πρώτη ύλη την προφορική γλώσσα και καλέμι το παιχνίδι.

(Δελτίο Τύπου)

ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΧΟΛΙΑ

Αφήστε ένα σχόλιο

5 × three =