Πολλές καταστάσεις προκύπτουν στην καθημερινή ζωή όπου τα άτομα πρέπει να εκφράσουν διαφωνία. Είτε πρόκειται για τη λήψη κρίσιμων αποφάσεων στη δουλειά, είτε διαφορές με τα αγαπημένα τους πρόσωπα.
Η διαφωνία είναι συχνά αναπόφευκτη στις σχέσεις. Μπορεί να είναι υγιής, καθώς μας επιτρέπει να μάθουμε περισσότερα για τον εαυτό μας και τους άλλους. Ωστόσο, όταν οι διαφωνίες πάνε στραβά, μπορεί να μας κάνουν να νιώθουμε πληγωμένοι και δυσαρεστημένοι, με αποτέλεσμα μη παραγωγικά αποτελέσματα και αδυναμία αντιμετώπισης των υποκείμενων ανησυχιών.
Ακολουθούν τρεις τρόποι για να διαφωνήσετε με κάποιον, με τρόπο που οδηγεί σε εποικοδομητικά αποτελέσματα.
1. Δεσμευτείτε να ακούτε ενεργά
Μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Psychological Science αποκαλύπτει ότι πολλά άτομα παρερμηνεύουν τις διαφωνίες λόγω κακής ακρόασης.
«Διαπιστώνουμε ότι οι άνθρωποι αξιολογούν έναν ακροατή που διαφωνεί μαζί τους ως χειρότερο ακροατή από έναν ακροατή που συμφωνεί μαζί τους», εξηγούν η επικεφαλής συγγραφέας Bella Ren και η συν-συγγραφέας Rebecca Schaumberg του Wharton School of Business στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια. Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι άνθρωποι ευνοούν φυσικά εκείνους που συμμερίζονται τις απόψεις τους. Τείνουν να αξιολογούν θετικά τα άτομα που τους αρέσουν σε διάφορα χαρακτηριστικά, θεωρώντας τα καλύτερους ακροατές, πιο ευχάριστους, προσιτούς ή ακόμα και με καλύτερο χιούμορ από τους άλλους. Αυτό ονομάζεται «φαινόμενο φωτοστέφανου».
Επιπλέον, ένας σημαντικός παράγοντας που συμβάλλει σε αυτή την τάση είναι ο «αφελής ρεαλισμός», ο οποίος υποστηρίζει ότι τα άτομα πιστεύουν ότι η αντίληψή τους για τον κόσμο αντανακλά μια αμερόληπτη και αντικειμενική άποψη της πραγματικότητας. Επομένως, είναι σημαντικό για τους ομιλητές να αισθάνονται ότι ακούγονται και κατανοούνται.
«Κατά μέσο όρο, οι ομιλητές ένιωσαν ότι ο ακροατής τους άκουγε καλύτερα όταν ο ακροατής εστίαζε στον ομιλητή, έδειξε κατανόηση και έδειξε σεβασμό και ενδιαφέρον για αυτό που έλεγε ο ομιλητής. Έτσι, ακόμα κι αν ένας ακροατής διαφωνεί με τον ομιλητή, εξακολουθεί να αξίζει τον κόπο να εμπλακεί σε αυτές τις συμπεριφορές», εξηγούν οι ερευνητές.
2. Προσεγγίστε τις συνομιλίες με ανοιχτό μυαλό
Συχνά, οι άνθρωποι συμμετέχουν σε συζητήσεις αποκλειστικά για να υποστηρίξουν την άποψή τους ή να πείσουν τους άλλους να συμφωνήσουν μαζί τους. Αυτή η προσέγγιση είναι αντιπαραγωγική, καθώς μπορεί να δημιουργήσει μια δυναμική που εμποδίζει την ουσιαστική επικοινωνία και οδηγεί σε χαμένες ευκαιρίες για μάθηση, συνεργασία και διερεύνηση διαφορετικών προοπτικών.
«Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι οι συνομιλίες περιλαμβάνουν δύο (ή περισσότερα) μέρη και οι ομιλητές έχουν επίσης την ευθύνη να διευκολύνουν μια καλύτερη, πιο ανοιχτόμυαλη εμπειρία συνομιλίας.
Μια μελέτη του 2022 διαπίστωσε ότι όταν οι συμμετέχοντες είχαν την επιλογή μεταξύ δύο συνομιλητών όπου διαφωνούσαν – ο ένας ήθελε να τους πείσει και ο άλλος ήθελε να μάθει από αυτούς – η πλειοψηφία προτιμούσε να έχει τον συνομιλητή που ήθελε να μάθει. Αυτό υποδηλώνει ότι οι άνθρωποι προτιμούν συζητήσεις όπου οι απόψεις τους λαμβάνονται πραγματικά υπόψη, ακόμη και αν υπάρχει διαφωνία.
Την επόμενη φορά που θα βρεθείτε να διαφωνείτε με κάποιον, πιθανότατα είναι καλύτερο να το κάνετε με ήπια περιέργεια, προθυμία να μάθετε και να βουτήξετε βαθύτερα στις οπτικές και τα κίνητρα του άλλου ατόμου.
3. Ορίστε ξεκάθαρες προθέσεις και προσδοκίες πριν από μια συνομιλία
Όταν προκύπτουν διαφωνίες, οι περισσότεροι άνθρωποι τείνουν να γίνονται αμυντικοί, να σχηματίζουν απόψεις για το άλλο άτομο και να αφήνουν διάφορες υποθετικές σκέψεις να πλημμυρίζουν το μυαλό τους μεταξύ της αρχικής διαφωνίας και των επακόλουθων ανταλλαγών απόψεων. Γρήγορα, το άλλο άτομο μπορεί να φαίνεται… σαν ένα αδιαπέραστο φρούριο, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατο να το ξεπεράσετε.
Αντίθετα, είναι απαραίτητο για όλους τους εμπλεκόμενους να καθορίσουν σαφείς προθέσεις και να θέτουν προσδοκίες πριν καν ξεκινήσει η συζήτηση. Για παράδειγμα, είτε αναζητούν συναισθηματική υποστήριξη είτε ανταλλαγή ιδεών για να πάρουν μια σημαντική απόφαση, βοηθά η καθιέρωση ενός κοινού στόχου.
«Πριν από μια συνομιλία, οι ομιλητές και οι ακροατές μπορεί να πρέπει να διευκρινίσουν τι αναζητούν ή προσπαθούν να παρέχουν, ώστε να μπορούν να επικοινωνούν με τρόπο που εξυπηρετεί καλύτερα τον συλλογικό στόχο», προτείνουν οι ερευνητές. Πριν παρουσιάσετε τη δική σας άποψη, μπορείτε να αναγνωρίσετε τις διαφορές στην οπτική γωνία και να εκφράσετε γνήσιο ενδιαφέρον για την κατανόηση του άλλου, δίνοντας τον τόνο για μια εποικοδομητική συζήτηση, όπου ο στόχος είναι να μάθετε ο ένας από τον άλλον, αντί να κερδίσετε μια διαμάχη.
