Έχεις σκεφτεί ποτέ ποιος βρίσκεται πίσω από ένα λογότυπο μιας εταιρίας; Πόσο χρόνο πήρε για να δημιουργηθεί και πως έγινε η επιλογή του σχεδίου; Και τι ακριβώς περιλαμβάνει η «οπτική ταυτότητα» μιας επιχείρησης ή ενός freelancer;
Το It’s Possible συνάντησε την Άρτεμις Σιέρρα και την Μακρίνα Οικονομίδου. Οι δυο τους γνωρίστηκαν τυχαία σε ένα workshop και τελικά αποφάσισαν να φτιάξουν το δικό τους Δημιουργικό Γραφείο με το όνομα Linescape Design. Στην συνέντευξη που ακολουθεί, θα δεις απαντήσεις σε ερωτήσεις όπως αυτές παραπάνω- και όχι μόνο.
Πως γνωριστήκατε οι δύο ιδρύτριες μεταξύ σας;
Μακρίνα: Είχαμε γνωριστεί σε ένα workshop μεταξοτυπίας. Αφορούσε ένα είδος συγκεκριμένης εκτύπωσης πάνω σε χαρτί και σε ύφασμα. Εκεί έτυχε να βρεθούμε στην ίδια ομάδα με την Άρτεμις. Δεν γνωριζόμασταν από πριν δηλαδή.
Και πως καταλάβατε ότι ταιριάζετε επαγγελματικά, φτάνοντας μέχρι την δημιουργία της δικής σας εταιρίας;
Άρτεμις: Έγινε σταδιακά. Ξεκινήσαμε με κάποια projects σε λίγο πιο «δοκιμαστική» βάση έτσι ώστε να δούμε πως συνεργαζόμαστε, και για περίπου 2μισι χρόνια δουλεύαμε με αυτόν τον τρόπο. Κάνοντας πολύ λίγα projects τον χρόνο- 1 ως 5 maximum. Τα projects πήγαν πολύ καλά και μάλιστα πήραμε τις πρώτες μας διακρίσεις στα Ελληνικά Βραβεία Γραφιστικής και Εικονογράφησης (ΕΒΓΕ). Κάπου εκεί καταλάβαμε ότι μάλλον κάτι κάνουμε καλά και αποφασίσαμε να το προχωρήσουμε ακόμα πιο οργανωμένα. Πριν από περίπου 1μισι χρόνο λοιπόν φτιάξαμε και τη δικό μας γραφείο.
Πως πήρατε όμως την απόφαση να μπείτε στον ρισκαδόρικο δρόμο και να ξεκινήσετε κάτι δικό σας; Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι στην Ελλάδα ψάχνουν μια «σίγουρη δουλειά».
Μακρίνα: Η Άρτεμις το έχει σκεφτεί εδώ και αρκετά χρόνια γενικότερα. Έχουμε και διαφορετικό background. Εγώ είμαι η πιο καινούργια στο πεδίο του freelancing.
Σε κάθε περίπτωση, θεωρούμε ότι αξίζει τον κόπο να υλοποιείς πράγματα τα οποία πιστεύεις. Αξίζει να δώσεις τις μάχες σου, για να καταφέρεις να έχεις κάτι καλύτερο.
Εγώ πριν δούλευα ως εργαζόμενη σε άλλες εταιρίες. Αυτό που έχουμε κερδίσει τώρα, είναι ότι χτίζουμε σιγά- σιγά την μεθοδολογία που θέλουμε, και δουλεύουμε με τον τρόπο που εμείς θέλουμε.
Μιας και το αναφέρατε, τι επαγγελματικό background έχει η κάθε μία από εσάς;
Άρτεμις: Εγώ σπούδασα Αρχιτεκτονική. Στην συνέχεια κινήθηκα κυρίως στον χώρο της Σκηνογραφίας. Κάποια στιγμή μου δόθηκε η ευκαιρία να κάνω ένα πρώτο λογότυπο. Το οποίο ήταν κάτι αρκετά καινούργιο για εμένα. Επειδή όμως γενικά λέω εύκολα «ναι» σε νέες προκλήσεις, το έκανα τότε, πήγε καλά, και κάπως έτσι ανοίχτηκε μπροστά μου ένα νέο πεδίο. Παράλληλα έβλεπα ότι η Σκηνογραφία δεν μπορούσε να με καλύψει σε επίπεδο βιοπορισμού, άρα δεν μπορούσα να κάνω μόνο αυτό. Το αποτέλεσμα ήταν να μπω τελικά full-time στην γραφιστική. Κάπως έτσι έφτασα και στο workshop στο οποίο γνωριστήκαμε με την Μακρίνα. Ήταν στα πλαίσια του να διευρύνω τις γνώσεις μου στο κομμάτι αυτό.
Μακρίνα: Από την άλλη, εγώ δούλευα σε εταιρίες. Σε άλλα Δημιουργικά Γραφεία δηλαδή. Ενώ πριν είχα σπουδάσει στο ΤΕΙ Αθήνας. Μάλιστα η συνεργασία μου με την Άρτεμις ξεκίνησε ενώ δούλευα και αλλού παράλληλα. Εκείνη την περίοδο δούλευα 8+ ώρες στο γραφείο, και μετά συνέχιζα να δουλεύω μέχρι το βράδυ για τα projects που είχαμε με την Άρτεμις. Το ότι οι δύο μας έχουμε διαφορετικά backgrounds, μας έχει βοηθήσει μπορώ να πω. Αφού η μία δίνει στην άλλη το κομμάτι που της «λείπει».
Διαφωνείτε ποτέ μεταξύ σας;
Μακρίνα: Διαφωνούμε αρκετές φορές. Νομίζω πως όταν διαφωνείς, το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να κάνεις, είναι να εξηγήσεις την οπτική σου. Για να μπορέσει να την δει και ο άλλος. Αν συμβεί αυτό, μπορεί να βρεθεί όχι απλά μια «μέση οδός», αλλά μπορούν επίσης να γείρουν όλα προς την μια πλευρά, αφού κάποιος θα έχει αλλάξει εντελώς άποψη.
Άρτεμις: Το αποτέλεσμα της διαφωνίας είναι κάθε φορά διαφορετικό. Ανάλογα με το εκάστοτε project και ανάλογα με την συζήτηση που κάνουμε κάθε φορά. Στόχος δεν είναι απαραίτητα «να τα βρούμε κάπου στη μέση». Γιατί αυτό δεν είναι πάντα προς όφελος του τελικού αποτελέσματος.
Πάντως μέσα από τις διαφωνίες τελικά βρίσκεται ο δρόμος, και καταφέρνουμε να έχουμε ένα καλό αποτέλεσμα.
Τι ακριβώς κάνει η εταιρία που έχετε δημιουργήσει;
Μακρίνα: Έχουμε ένα Δημιουργικό Γραφείο. Αναλαμβάνουμε από την δημιουργία του logo μιας εταιρίας, την εταιρική ταυτότητα, την διαχείριση των social media και πολλά άλλα. Εμείς χτίζουμε συνολικά την εικόνα μιας εταιρίας. Αν έρθει δηλαδή κάποιος σε εμάς, ιδανικά δεν θα θέλαμε να κάνουμε μόνο την κάρτα του. Αλλά να τον αναλάβουμε συνολικά.
Άρτεμις: Αυτό λέγεται οπτική ταυτότητα. Εμείς λοιπόν επιμελούμαστε την οπτική ταυτότητα, είτε εταιριών, είτε ελεύθερων επαγγελματιών, είτε την οπτική ταυτότητα βιβλίων ή συσκευασιών. Όντως έχει τύχει να έρθουν σε εμάς επαγγελματίες που ήθελαν να φτιάξουν απλά μια τυπική επαγγελματική κάρτα, αλλά η αλήθεια είναι ότι τους παραπέμψαμε σε συναδέλφους που δεν αναλαμβάνουν απαραίτητα με τρόπο ολιστικό τον σχεδιασμό ενός brand.
Για να κάνω τον συνήγορο του διαβόλου θέλω να ρωτήσω το εξής: Θα πει κάποιος ωραία όλα αυτά, αλλά τι κερδίζει ουσιαστικά μια εταιρία ή ένας freelancer αν πάρει το συνολικό πακέτο που λέτε, και δεν πάει απλά στην εύκολη λύση του να τυπώσει μερικές επαγγελματικές κάρτες;
Μακρίνα: Δεν κερδίζει μόνο ο freelancer. Κερδίζει και ο τελικός αποδέκτης. Διότι ο freelancer που θα φτιάξει μια σωστά δομημένη εταιρική ταυτότητα, που κάθε εφαρμογή της θα «μιλάει» χωρίς να χρειαστεί να μιλήσει ο ιδιοκτήτης, θα στείλει το μήνυμα του πολύ πιο εύκολα στον πελάτη, και αυτός θα το καταλάβει.
Οκ, εγώ μιλώ κυρίως για τους επιχειρηματίες ή freelancers γιατί αυτοί είναι οι πελάτες σας. Δηλαδή ένας επιχειρηματίας πως μπορεί να διαχειριστεί αυτό το «πακέτο» που θα του φτιάξετε και τι πόρτες ενδεχομένως θα του ανοιχτούν;
Άρτεμις: Νομίζω ότι πλέον δεν νοείται εταιρία με επιχειρηματικό πλάνο που να μην αντιλαμβάνεται την δύναμη που έχει ένα brand που διαθέτει συνοχή. Κάτι που έχει άμεσο αντίκτυπο στις πωλήσεις, αλλά και στο κατά πόσο θυμάται το κοινό μια εταιρία ή έναν freelancer. Από την άλλη, κάτι που γίνεται με πρόχειρο τρόπο, δεν χτίζει εμπιστοσύνη στους ανθρώπους που απευθύνεται. Αν λοιπόν κάποιος θέλει να χτίσει ένα brand που θα αντέξει στον χρόνο, πρέπει όλοι οι τρόποι επικοινωνίας του να έχουν συνοχή. Και μιλώ τόσο για τους έντυπους τρόπους, όσο και για τους ψηφιακούς. Αν ένας επιχειρηματίας δεν μπορεί να το κατανοήσει όλο αυτό, νομίζω ότι μειώνει ο ίδιος τις πιθανότητες του να πετύχει μακροπρόθεσμα.
Ποια είναι δημιουργική διαδικασία, από την στιγμή που ένα brand έρχεται σε εσάς, μέχρι να του παραδώσετε το τελικό σχέδιο; Λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας πελάτης μπορεί να μην ξέρει τι ακριβώς χρειάζεται για να χτίσει την ταυτότητα του brand του
Μακρίνα: Αυτό που σίγουρα πρέπει να ξέρει ο πελάτης, είναι το τι θέλει σε σχέση με την αγορά. Δηλαδή κάποια πρακτικά πράγματα που δεν μπορούμε να τα προτείνουμε εμείς. Δεν μπορούμε να προτείνουμε π.χ. ούτε τι ρίσκο θα πάρει, ούτε σε ποιους θα απευθύνεται, ούτε σε ποιες χώρες θα απευθύνεται. Αυτά τα πράγματα θα πρέπει να τα γνωρίζει και να τα αποφασίσει ο ίδιος. Όταν έρθει σε εμάς, ουσιαστικά «μεταφράζουμε» αυτές τις ανάγκες σε οπτικό αποτέλεσμα. Άρα δεν είναι κάτι που γίνεται «μαγικά», αλλά με ένα σύστημα. Μελετώντας πάντα του στόχους του πελάτη.
Άρτεμις: Εγώ πάντως από την μεριά μου, νομίζω ότι οι πιο challenging αναθέσεις είναι αυτές που έχουν μεν ένα brief, αλλά ένα σύντομο brief. Γιατί εκεί μπορείς να «ψηλαφήσεις» λίγο και τον ρόλο του επιχειρηματικού συμβούλου. Έτσι κάποιος θα μπορέσει να πάρει ένα feedback δημιουργικής φύσεως, αλλά και επιχειρηματικής.
Μακρίνα: Ακόμα και αυτό το σενάριο πάντως, εφάπτεται περισσότερο στο δημιουργικό κομμάτι. Εγώ πριν εννοούσα ότι δεν μπορούμε να εστιάσουμε στο καθαρά business κομμάτι του άλλου. Δεν μπορούμε, για παράδειγμα, να του πούμε σε ποιες χώρες θα απευθυνθεί το προϊόν του. Αυτό πρέπει να το γνωρίζει ο ίδιος. Και μετά εμείς θα αναλάβουμε το δημιουργικό και επικοινωνιακό κομμάτι, με βάση τις ανάγκες του.
Και τι γίνεται μετά το πρώτο ραντεβού με τον πελάτη; Ποια είναι η διαδικασία δηλαδή
Άρτεμις: Στην συνέχεια υπάρχει μια μεθοδολογία που ακολουθούμε. Αρχικά γίνεται ένα workshop- αφού δηλαδή εμείς καταλήξουμε στο πως θα προσεγγίσουμε το εκάστοτε project, στην συνέχεια καλούμε τον πελάτη για να συζητήσουμε μαζί του και να του παραθέσουμε τις προτάσεις μας. Εκεί μας λέει και η άλλη πλευρά την γνώμη της, σχετικά με τις προτάσεις που θα παραθέσουμε. Γίνονται οι απαραίτητες συζητήσεις ώσπου να συμφωνήσουμε και αφότου καταλήξουμε στο «που πάμε», στην συνέχεια ξεκινάμε να σχεδιάζουμε. Και σιγά- σιγά φτάνουμε στο τελικό αποτέλεσμα , το οποίο θα ικανοποιεί τον πελάτη.
Πόσος χρόνος, κατά μέσο όρο, χρειάζεται για να φτάσουμε από το πρώτο ραντεβού ως το τελικό αποτέλεσμα;
Άρτεμις: Σε αυτό φυσικά δεν υπάρχει μια απάντηση. Αφού εξαρτάται από το project και από τις ανάγκες που θα προκύψουν. Αν προσπαθήσουμε να ορίσουμε ένα χρονικό εύρος, τότε θα λέγαμε ότι συνήθως χρειαζόμαστε από μια εβδομάδα (μόνο για λογοτύπηση), και μπορεί να φτάσει και πολύ παραπάνω από ένα μήνα. Ειδικά στις μεγάλες εταιρίες, όπου δεν λαμβάνει ένα άτομο τις αποφάσεις, μπορεί η διαδικασία να καθυστερήσει και με ευθύνη της άλλης πλευράς.
Αποφασίσατε να φτιάξετε μια εταιρία σε ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό πεδίο, όπου υπάρχουν αρκετές άλλες εταιρίες, μεγαλύτερες ή μικρότερες. Θα ήθελα λοιπόν να μου πείτε αν σας προβλημάτισε ο ανταγωνισμός όταν ξεκινάγατε, και τελικά πως το διαχειριστήκατε
Άρτεμις: Εγώ νομίζω ότι πάντα υπάρχει χώρος για όλους. Γιατί υπάρχουν τελείως διαφορετικά επίπεδα και κλίμακες ζητουμένων. Άρα και πελατών. Αλλά αυτό που δεν έχουν όλοι οι επαγγελματίες και οι εταιρίες του είδους, είναι η «προσωπική φωνή». Μιλάμε για ένα δημιουργικό επάγγελμα. Αν κάποιος το κάνει απλά διεκπερωτικά, και «δανείζεται» παραπάνω από όσα χρειάζεται –κοιτώντας κυρίως τα trends- τόσο λιγότερη συναισθηματική εμπλοκή έχει με αυτό που φτιάχνει. Άρα τόσο λιγότερο αντικατοπτρίζει την μοναδικότητα του. Εκεί όντως μπαίνεις σε μια «δεξαμενή» μέσα στην οποία πολλοί επαγγελματίες μπορούν να κάνουν παρόμοια πράγματα.
Μακρίνα: Όντως κάπως έτσι είναι τα δεδομένα για τα Δημιουργικά Γραφεία. Οι διαφημιστικές έτσι κι αλλιώς έχουν άλλους πελάτες. Οι διαφημιστικές στην ουσία δεν είναι ανταγωνιστές μας. Εμένα γενικότερα δεν με τρόμαξε ο ανταγωνισμός. Αφού τα προηγούμενα χρόνια είχα δει ότι υπάρχουν ευκαιρίες για κάθε εταιρία. Επίσης η διαδρομή μπορεί να πάει… και προς τα κάτω. Πολλές είναι οι εταιρίες που υπήρχαν παλαιότερα και πλέον δεν υπάρχουν.
Είναι λίγο σαν νόμος της φύσης: Μπαίνεις και έχεις την ευκαιρία σου για να ξεχωρίσεις και να υπάρχει μια διάρκεια.
Τι θυσίες χρειάζονται για να τρέξει ένα τέτοιο project; Και μάλιστα από μόλις δύο άτομα
Μακρίνα: Χρειάζονται πολλές θυσίες, αλλά ταυτόχρονα και λίγες. Έχει να κάνει περισσότερο με το όραμα που έχεις. Είναι διαφορετικό από το να δουλεύεις κάπου ως εργαζόμενος. Όταν δουλεύεις σε μια άλλη εταιρία, μπορεί να παραπονεθείς για τις ώρες εργασίας. Εδώ δεν μπορείς να παραπονεθείς. Απλά δουλεύεις όσο χρειάζεται. Και δεν υπάρχει κάποιος υπεύθυνος από πάνω σου. Είσαι εσύ ο υπεύθυνος του εαυτού σου.
Άρτεμις: Εγώ επειδή όπως είπα και πριν δεν έχω μάθει να δουλεύω με κάποιον άλλο τρόπο, δεν αντιλαμβάνομαι την έννοια της θυσίας εδώ. Είναι αλήθεια ότι οι πολλές ώρες εργασίας κάποιες φορές λειτουργούν εις βάρος της προσωπικής ζωής. Ωστόσο σε εμένα μπορώ να πω ότι η καθημερινότητα μου πάντα περιελάμβανε ένα «μείγμα» επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Δεν τα ξεχωρίζω.
Τελικά, τελειώνουν ποτέ οι ιδέες;
Άρτεμις: Δεν νομίζω ότι τελειώνουν ποτέ οι ιδέες. Η παραγωγή ιδεών γίνεται με τόσο οργανικό τρόπο, που δεν μπορεί να σταματήσει. Ακόμα κι αν περάσουν τα χρόνια. Είναι βέβαιο ότι στο μέλλον να σκεφτόμαστε κάπως διαφορετικά και γι’ αυτό η παραγωγή ιδεών δεν σταματά ποτέ. Εκτός αν παραιτηθείς. Άλλωστε εμείς σε κάθε project ερχόμαστε σε επαφή με διαφορετικούς ανθρώπους. Άρα προσεγγίζεις τα πράγματα κάθε φορά διαφορετικά. Είναι σαν να ξεκινάς μια νέα σχέση.
Μακρίνα: Μπορεί κάποιος από ένα σημείο και μετά να πει ότι έχει βρει έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο δουλειάς και να ακολουθεί συνέχεια τον ίδιο δρόμο. Πριν λέγαμε ότι είναι ωραίο να υπάρχει μια ταυτότητα, αλλά ταυτόχρονα χρειάζεται να βλέπεις τα πράγματα πιο ανοιχτά. Γιατί αν όλο αυτό «στενέψει», είναι πιθανό να φτάσεις στο σημείο που θα πεις ότι δεν έχεις άλλες νέες ιδέες.