Είναι οι άνθρωποι που θα δεις σε μεγάλα μουσικά φεστιβάλ, αθλητικά events, πάρτι, σε εμπορικά κέντρα, καταστήματα και οπουδήποτε αλλού. Είναι οι γυναίκες και οι άντρες που κάνουν προμόσιον. Αλλά πως είναι να κάνεις μία τέτοια δουλειά; Πως μπορείς να βρεις μία θέση και πως διαμορφώνονται οι μισθοί;
Τα συζητήσαμε με την Μαρία Κοσμά, η οποία κάνει ακριβώς αυτό εδώ και χρόνια, έχοντας συμμετάσχει σε διάφορα μεγάλα projects, από συναυλίες μέχρι αθλητικές διοργανώσεις της UEFA και της FIBA. Και πλέον είναι project manager.
Πως ξεκινήσατε την επαγγελματική διαδρομή σας στο πεδίο του προμόσιον;
Η διαδρομή μου στον χώρο προώθησης και πωλήσεων υπηρεσιών και προϊόντων ξεκίνησε από τα 18 μου μετά το πέρας των σχολικών μου υποχρεώσεων. Μπαίνοντας σε μια σελίδα στο facebook με αγγελίες εργασίας, εντόπισα μια επαγγελματική ευκαιρία σύμφωνα με την οποία δεν χρειαζόταν να έχεις προϋπηρεσία, είχε ευέλικτο ωράριο και είχε άμεση επαφή και επικοινωνία με τον κόσμο. Κάπως έτσι, ξεκίνησα ως sales promoer φοιτητικών πακέτων καρτοκινητής της μεγαλύτερης εταιρείας τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα. Χρόνο με το χρόνο οι δουλειές αυξάνονταν τόσο στον αριθμό όσο και στη διαφορετικότητα των projects. Με τη σειρά το sampling, οι προωθήσεις σε χώρους supermarket, τα events, τα συνέδρια και το hosting. Κάπως έτσι, ανακάλυψα ότι ο χώρος της επικοινωνίας και της διαφήμισης όχι απλά μου ταιριάζει αλλά μου αρέσει πραγματικά. Απολαμβάνοντας αυτό που έκανα, πήγαινα από τη μία ενέργεια στην άλλη με χαρά και πολύ καλή διάθεση. Το σημαντικότερο ρόλο στη συγκεκριμένη επαγγελματική κατεύθυνση είχαν οι οι σπουδές μου στις Δημόσιες Σχέσεις αλλά και στο Digital Marketing μέσω των οποίων απέκτησα τις απαραίτητες θεωρητικές και τεχνικές γνώσεις για το αντικείμενο αλλά και για τον κλάδο γενικότερα.
Πως μπορεί κάποιος/α να βρει θέσεις εργασίας σήμερα σε αυτό το κομμάτι;
Υπάρχουν αρκετά below the line agencies στα οποία μπορεί να απευθυνθεί κάποιος που ενδιαφέρεται είτε για ημιαπασχόληση είτε για πλήρη απασχόληση. Μερικές από τις εταιρείες που έχω συνεργαστεί μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια και διατηρώ μέχρι και σήμερα εξαιρετικές σχέσεις είναι το SPC Agency στο οποίο εργάζομαι ως Project Manager ενώ είχα ξεκινήσει ως προωθήτρια, η New Advert, η Radical Communications, η Brandit New Era, το Boothify και το FSD Hosting Agency.Μια απλή αναζήτηση των παραπάνω εταιρειών και μια αποστολή βιογραφικού αρκεί για να ξεκινήσει κάποιος να εργάζεται άμεσα σε κάποια ή και σε όλες τις παραπάνω εταιρείες. Καθώς ο κλάδος χαρακτηρίζεται από υψηλό rotation προσωπικού επειδή προτιμάται κυρίως από φοιτητές λόγω της ευελιξίας του ωραρίου, της διαθεσιμότητας αλλά και της εποχικότητας ορισμένων προγραμμάτων, ο εκάστοτε εργαζόμενος εφόσον επιλέγει το promotion ως βασική του απασχόληση, μπορεί να ανήκει σε παραπάνω από μία εταιρείες για να καλύψει τις οικονομικές του ανάγκες. Είναι άλλωστε άγραφος νόμος στον κλάδο μας το να ανήκει ένας εργαζόμενος σε παραπάνω από μία εταιρείες για πολλούς και διάφορους λόγους.
Με βάση αυτά που έχετε δει, τι ευκαιρίες υπάρχουν και τι μισθοί «παίζουν»;
Οι βασικές θέσεις που μπορεί να απασχοληθεί κάποιος είναι κυρίως ως επόπτης ή promoter, host/hostess, υπεύθυνος αποστολής/ενέργειας, assistant ή και βοηθός. Ανάλογα την ενέργεια, τις απαιτήσεις του πελάτη αλλά και τις αμοιβές, οι παραπάνω ρόλοι διαφοροποιούνται ανά πρόγραμμα. Θα μπορούσα να πω με σιγουριά ότι οι ευκαιρίες είναι αρκετές αλλά σε κάθε περίπτωση, παίζουν ρόλο παραπάνω από ένας παράγοντας. Πιο συγκεκριμένα, θα έλεγα ότι έχει να κάνει τόσο με το παρουσιαστικό και τα soft skills που διαθέτει κάποιος για να μπει στον χώρο αλλά και τις επαγγελματικές του βλέψεις και φιλοδοξίες. Πολλοί έχουν στο μυαλό τους την προώθηση ως κάτι περιστασιακό, ευκαιριακό και μη δεσμευτικό ενώ άλλοι, την θεωρούν εξαιρετική ευκαιρία για να μάθουν για το πως κινείται η αγορά, για τα brands, για να καλλιεργήσουν τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες και ακόμα να καταφέρουν να απορροφηθούν σε κάποια θέση που τους ενδιαφέρει σε κάποιον όμιλο. Δεν είναι μυστικό άλλωστε ότι το να έχεις εμπειρία on the job αποτελεί ένα σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για να ενταχθείς στο ανθρώπινο δυναμικό μιας εταιρείας μακροπρόθεσμα. Η αντίληψη που καλλιεργείται σε σχέση με τον κόσμο, την δουλειά καθαυτή, τις εταιρείες και την αγορά γενικότερα, οξύνουν τον τρόπο σκέψης που “χτίζεται” από κομμάτια που ήδη έχει κάποιος γνώση και κατά συνέπεια, η προσαρμογή είναι ομαλή.
Όσον αφορά το κομμάτι των αμοιβών, εξυπακούεται ότι το ημερομίσθιο που προβλέπεται ξεκινάει από αυτό που προβλέπεται κατά τον νόμο ανά ώρα και από εκεί και πέρα, υπάρχει μια κλίμακα ανά project η οποία καθορίζεται από διάφορους παράγοντες. Ειδικότερα, η διαθεσιμότητα του προσωπικού – σε περιπτώσεις high season ο παράγοντας είναι καθοριστικός, οι συγκεκριμένες απαιτήσεις του πελάτη σε σχέση με την εμφάνιση (βλέπε Horeca, Ποσειδώνια κλπ.), η τοποθεσία της ενέργειας – σε μερικές περιπτώσεις που υπάρχει μεγάλη ανάγκη για να καλυφθεί μία θέση σε συγκεκριμένη τοποθεσία αμείβεται καλύτερα-, το αν ο πελάτης έχει ζητήσει συγκεκριμένη προωθήτρια για να αναλάβει μια ενέργεια – και όπως είναι αναμενόμενο αμείβεται αρκετά καλύτερα – αλλά και το ωράριο εργασίας – πάντοτε τα βραδινά προγράμματα και τα events έχουν υψηλότερες αμοιβές σε σχέση με τα πρωινά, είναι οι πιο κύριοι από αυτούς. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι από εταιρεία σε εταιρεία η κλίμακα δεν διαφοροποιείται αισθητά ωστόσο, αυτό που αλλάζει είναι ο τρόπος ασφάλισης καθώς άλλες επιλέγουν το ένσημο, άλλες το εργόσημο ή και τα δύο ανάλογα με το πελάτη.
Σε κάθε περίπτωση, η συμβουλή που θα έδινα σε κάθε νέο αλλά και σε κάθε έναν που χρειάζεται μια απασχόληση για να συμπληρώνει το μηνιαίο του εισόδημα είναι να εργαστεί στον κλάδο δοκιμαστικά σε 2-3 προγράμματα – ίσως και με διαφορετικές εταιρείες για να διαμορφώσει δική του άποψη – και κατόπιν, να κρίνει κατά πόσο του ταιριάζει και μπορεί να το υποστηρίξει. Ειδικά για τους φοιτητές αποτελεί μια πολύ καλή ευκαιρία απόκτησης εργασιακής εμπειρίας παράλληλα με τις σπουδές τους αλλά και και δικτύωσης σε δεύτερο χρόνο.
Σε τι projects έχετε λάβει μέρος έως σήμερα;
Τα τελευταία 8 χρόνια έχω λάβει μέρος σε πάρα πολλά projects εντός και εκτός Αττικής με πολλές εταιρείες. Άλλα απαιτητικά, άλλα εύκολα, άλλα διασκεδαστικά και άλλα απλώς διεκπεραιωτικά. Σίγουρα υπάρχει ποικιλία εφόσον επέλεξα να συνεργαστώ με τις περισσότερες από μία εταιρείες και κατά διαστήματα αποτέλεσε την κύρια μου απασχόληση. Μερικά από τα αγαπημένα μου projects είναι αυτά που συνδυάζουν αναψυχή με εργασία σε τοποθεσίες εκτός Αττικής και νησιά, κυρίως με κάποιο ποτό (Schweppes, Aperol Spritz, Sol) ή καπνικό προϊόν (Old Holborn, Camel, Winston) και φυσικά τα events όπως φεστιβάλ (Rockwave Festival, Primer Music Festival, Colour Day Festival,Athens Street Food Festival κλπ.) συναυλίες και αθλητικές διοργανώσεις (UEFA Champions League, UEFA Conference League, Olympic Qualifying Tournament, Athens Authentic Marathon). Επειδή σε πολλές περιπτώσεις οι διαφημιστικές παίρνουν ανάθεση από μια άλλη εταιρεία σχετικά με την εύρεση προσωπικού καθώς μια διοργάνωση απαρτίζεται από πολλά μέρη, δεν δημοσιεύεται σχετικό περιεχόμενο στην ιστοσελίδα και τα social media της εταιρείας, γεγονός που αποτρέπει μια promoter να συμπεριλάβει στο promo book που έχει την εν λόγω συνεργασία. Σε κάθε περίπτωση όμως, οι εταιρείες διατηρούν δικό τους αρχείο με τα προγράμματα που έχει απασχοληθεί ο κάθε εργαζόμενος για να είναι σε θέση να γνωρίζουν την επίδοση, τη διαθεσιμότητα και το παρουσιαστικό.
Εσείς τι δυσκολίες έχετε αντιμετωπίσει μέσα στο Ελληνικό περιβάλλον και πως τις ξεπεράσατε;
Όπως κάθε κλάδος,έτσι και ο χώρος της προώθησης έχει με τη σειρά του μερικές αντικειμενικές δυσκολίες οι οποίες παίζουν καθοριστικό στο πως βλέπει κάποιο, εργαζόμενος ή μη, τον χώρο.Σίγουρα, δεν είναι πάντοτε οι συνθήκες και οι πιο ιδανικές ωστόσο, τα κύρια αντικειμενικά προβλήματα είναι συνήθως η πολύωρη ορθοστασία – καμιά φορά και με τακούνια εφόσον προβλέπεται από το εκάστοτε πρόγραμμα, οι αποστάσεις και οι μετακινήσεις – σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει μεταφορικό μέσο, συγκοινωνία ή μέριμνα από τον εκάστοτε manager. Ακόμα, σειρά έχουν οι πληρωμές καθώς καμία προωθητική εταιρεία δεν πραγματοποιεί τις πληρωμές της στο τέλος του μήνα αλλά μετά από τουλάχιστον ένα δίμηνο, οδηγώντας τους εργαζομένους σε ορθολογικό budgeting σύμφωνα με τα δεδουλευμένα των προηγούμενων μηνών αλλά και ο ανταγωνισμός – ιδιαίτερα στις κοπέλες – σε σχέση με το παρουσιαστικό καθώς όσο πιο εμφανίσιμη και επικοινωνιακή, σε τόσο καλύτερα προγράμματα μπορούν να απασχοληθούν. Τέλος, το κυριότερο και πιο σοβαρό θα έλεγα πρόβλημα είναι το hr management με το οποίο κάθε προωθήτρια έρχεται αντιμέτωπη. Αυτό περιλαμβάνει το χτίσιμο και τη διατήρηση καλών σχέσεων κυρίως με managers & bookers αλλά και με άλλους promoters και επόπτες καθώς η αξιολόγηση ενός εργαζομένου προκύπτει συνολικά και κατόπιν ελέγχου.
Η μεγαλύτερη δυσκολία που έχω έρθει αντιμέτωπη όλα αυτά τα χρόνια είναι – εκτός από τις εκάστοτε ακραίες καιρικές συνθήκες – ήταν η ανεπάρκεια εταιρείας που συνεργαζόμουν για τη διασφάλιση της σωματικής μας ακεραιότητας κατά τη διάρκεια εξόρμησης σε τοποθεσία εκτός Αττικής. Φυσικά, τόσο εγώ όσο και οι συνάδελφοί μου το μάθαμε κατόπιν εορτής καθώς λόγω περιορισμένου budget από πλευράς είτε του πελάτη είτε της εταιρείας, το αυτοκίνητο που ταξιδέψαμε ήταν ακατάλληλο και μας άφησε πάνω στη εθνική οδό. Για καλή μας τύχη και παρά την ταλαιπωρία που υποστήκαμε αναγκαστικά, φτάσαμε σπίτια μας σώοι και αβλαβείς και προφανώς, επιλέξαμε να μην συνεργαστούμε ξανά με εκείνη την εταιρεία.
Κάτι τέτοιες στιγμές με έκαναν να αναρωτηθώ σύμφωνα με ποια κριτήρια επιλέγω τις συνεργασίες μου καθώς η μέριμνα και ο ανθρωποκεντρισμός, είναι αξίες που υφίστανται σε πολύ μικρό βαθμό σε αυτό τον κλάδο αποδεδειγμένα – λυπηρό αλλά αληθινό. Σίγουρα έχω έρθει αντιμέτωπη παραπάνω από μία φορές με όλες τις παραπάνω συνθήκες όμως όταν ένας κλάδος σου αρέσει, συμφιλιώνεσαι με τις δυσκολίες που έχει και αναθεωρείς τις συνεργασίες σου.