Η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου των ΗΠΑ (FTC) συγκλόνισε την αγορά αυτόν τον μήνα, όταν κατέθεσε αγωγή που επιδιώκει να εξαναγκάσει τη Facebook να πουλήσει το Instagram και το WhatsApp. Η Επιτροπή προσπαθεί να πετύχει κάτι που δεν έχει συμβεί ποτέ ξανά εδώ και τέσσερις δεκαετίες: τη διάσπαση μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες της Αμερικής. Η τελευταία αμερικανική εταιρεία-κολοσσός που διασπάστηκε ήταν η AT&T το 1984.
Αυτό που κάνει την υπόθεση ακόμη πιο ενδιαφέρουσα είναι το γεγονός ότι είναι η Επιτροπή Εμπορίου αυτή που πιέζει για τη διάλυση, η οποία συχνά κατηγορείται για χαλαρή επιβολή των μέτρων, και όχι το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ. “Η υπόθεση της Facebook είναι πολύ μεγάλη”, λέει ο Sam Weinstein, ο οποίος διδάσκει στη Νομική Σχολή Cardozo του Πανεπιστημίου Yeshiva. “Αν υποθέσουμε ότι η κυβέρνηση θα καταφέρει να διαλύσει τη Facebook, μιλάμε για ένα πολύ σοβαρό θέμα”.
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και οι πολιτείες σε ολόκληρη τη χώρα έχουν μηνύσει τόσο τη Facebook όσο και τη μητρική της Google, Alphabet Inc., τις τελευταίες εβδομάδες για κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στην αναζήτηση στο Διαδίκτυο. Αυτές οι υποθέσεις σηματοδοτούν μια κρίσιμη στιγμή στην επιβολή του αντιμονοπωλιακού νόμου των ΗΠΑ και την κλιμάκωση της ρυθμιστικής πίεσης στον τεχνολογικό τομέα.
Όμως, ενώ η υπόθεση της Google έχει νομικό υπόβαθρο, η υπόθεση της Facebook αντιπροσωπεύει μια πραγματική επίθεση.
Νέα μορφή επίθεσης
Η Επιτροπή Εμπορίου βαδίζει σε αχαρτογράφητες περιοχές προσπαθώντας να αποδομήσει τις εξαγορές του Instagram και του WhatsApp από τη Facebook – συμφωνίες που η ίδια η Επιτροπή εξέτασε και ενέκρινε το 2012 και το 2014, αντίστοιχα. Προχωρά σε μια μοναδική γραμμή επίθεσης. Αντί να στοχεύει τις συμφωνίες για το Instagram και το WhatsApp μεμονωμένα ως παράνομες σύμφωνα με τον παραδοσιακό νόμο περί συγχωνεύσεων, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής της Facebook για τη μονοπώληση των κοινωνικών μέσων. Ισχυρίζεται ότι η Facebook εξαγόρασε τους ανταγωνιστές της, για να μειώσει τον ανταγωνισμό και κατέστρεψε τις εταιρείες που δεν μπορούσε να αγοράσει περιορίζοντας την πρόσβασή τους στα εργαλεία και τη διανομή της Facebook.
Αντίθετα, η αγωγή του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ ενάντια στην Google συμμορφώνεται με το νομικό κεκτημένο της αμερικανικής υπόθεσης μονοπωλίου κατά της Microsoft Corp. το 1998. Το υπουργείο ζήτησε μόνο “διαρθρωτική ανακούφιση όπως απαιτείται”, αν και μπορεί ακόμα να υποβάλει μια πιο συγκεκριμένη απαίτηση στο δικαστήριο.
Η καταγγελία ενάντια στην Google επικεντρώνεται στις αποκλειστικές συμφωνίες που κλείνει η εταιρεία για τις μηχανές αναζήτησής της σε κινητά τηλέφωνα και προγράμματα περιήγησης. Ομοίως, η αγωγή ενάντια της Microsoft το 1998 κατήγγειλε ότι οι συμφωνίες της εταιρείας-κολοσσού στον κλάδο του λογισμικού με κατασκευαστές για την εγκατάσταση του προγράμματος περιήγησης Internet Explorer στο λειτουργικό τους σύστημα παραβίαζαν τους νόμους περί αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας.
“Η αγωγή του υπουργείου είναι κυριολεκτικά σαν κλώνος της αγωγής των ΗΠΑ εναντίον της Microsoft”, λέει η Sally Hubbard, διευθύντρια του Open Markets Institute, το οποίο πιέζει για πιο επιθετικούς αντιμονοπωλιακούς νόμους και την επιβολή τους.
Η κυβέρνηση κέρδισε την υπόθεση της Microsoft στη δίκη και ο δικαστής διέταξε τη διάσπαση της εταιρείας. Μετά την προσφυγή της Microsoft, το δικαστήριο αποφάσισε ότι η εταιρεία ενήργησε παράνομα, αλλά ανέστρεψε την απόφαση να διαλυθεί. Η υπόθεση επιλύθηκε τελικά, με τη Microsoft να συμφωνεί με όρους που αποσκοπούσαν στην ενθάρρυνση της ανάπτυξης ανταγωνιστικών προϊόντων λογισμικού.
Θα το τραβήξουν οι δικαστές;
Η φιλόδοξη στρατηγική της Επιτροπής Εμπορίου θα μπορούσε να αντιμετωπίσει δυσκολίες, λένε οι ειδικοί. Η Επιτροπή θα πρέπει να πείσει έναν δικαστή ότι η διάλυση της Facebook είναι η απαραίτητη λύση. Οι δικαστές δεν φαίνεται να είναι τόσο πρόθυμοι να πάνε την υπόθεση τόσο μακριά.
Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος της Επιτροπής Εμπορίου, Joe Simons, δήλωσε στο Bloomberg σε συνέντευξή του πέρυσι ότι η διάλυση των ολοκληρωμένων συμφωνιών μπορεί να προκαλέσει “πολλά προβλήματα”. Αυτό θα μπορούσε να ισχύει ιδιαίτερα με τη Facebook, η οποία έχει δουλέψει σκληρά για την ενσωμάτωση του Instagram και του WhatsApp, χρησιμοποιώντας τους ίδιους servers, δίκτυα και διαφημίσεις και για τα τρία μέσα.
Ο Simons “συμμάχησε” με τους δύο Δημοκρατικούς της Επιτροπής Εμπορίου, οι οποίοι στο παρελθόν είχαν ζητήσει πιο δραματική δράση, ώστε να ανοίξουν την υπόθεση. Οι άλλοι δύο έκαναν πίσω. Η Facebook ισχυρίζεται ότι αντιμετωπίζει οξύ ανταγωνισμό και ανταγωνίζεται δίκαια, ενώ προειδοποίησε πως η επαναφορά στο προσκήνιο παρελθοντικών εξαγορών θα μπορούσε να πλήξει μελλοντικές συμφωνίες.
Η FTC συνεργάζεται στενά με γενικούς εισαγγελείς που εκπροσωπούν 46 πολιτείες. Προτάσσουν μια καινοτόμο θεωρία ότι η Facebook υποβαθμίζει το απόρρητο των χρηστών επειδή δεν αντιμετωπίζει ανταγωνισμό. Είναι πιο συνηθισμένο για τις ρυθμιστικές αρχές να εστιάζουν στις αυξημένες τιμές και στη μείωση της παραγωγής. Υπάρχουν λίγα παραδείγματα στις ΗΠΑ της χρήσης του απορρήτου ως μέτρου σε υποθέσεις ανταγωνισμού. Τόσο η FTC όσο και οι πολιτείες λένε, επίσης, ότι η Facebook έχει αυξήσει τις τιμές για τους διαφημιζόμενους.
Οι διαφορές μεταξύ των υποθέσεων της Facebook και της Google είναι πιθανό να αυξηθούν. Περισσότερες πολιτείες αναμένεται να μηνύσουν την Google αυτήν την εβδομάδα και πιθανότατα να ενταχθούν στις 11 πολιτείες που αποτελούν ήδη μέρος της ομοσπονδιακής υπόθεσης.
Μαζί, οι δύο περιπτώσεις θα μπορούσαν να επαναπροσδιορίσουν τους κανόνες στους οποίους λειτουργεί η Silicon Valley από την υπόθεση της Microsoft, λέει ο Weinstein, καθηγητής του Cardozo. “Ό,τι βγαίνει από αυτές τις υποθέσεις”, λέει, “πρόκειται να καθορίσει την πορεία του αντιμονοπωλιακού νόμου για τα επόμενα 20 χρόνια”.
Πηγή: Capital.gr
