Αρκετοί είναι αυτοί που έφυγαν από την Ελλάδα, στα χρόνια της κρίσης. Αλλά κάπου εδώ, έρχεται ένα άλλο ερώτημα: Τι κάνουν σήμερα, άραγε, όλοι αυτοί που έφυγαν; Η Χριστίνα Ιωάννου «αποβιβάστηκε» στο Λονδίνο το 2012, με μια μικρή βαλίτσα στο χέρι. Τώρα, μετά από περίπου 7 χρόνια εμπειρίας στον τομέα των τεχνών, έχει ιδρύσει το δικό της agency επικοινωνίας, CCI Communications. Πλέον η ζωή της μοιράζεται ανάμεσα στην Αγγλία και την Ελβετία.
Η ίδια μιλά στο It’s Possible για το πως αποφάσισε να φύγει από την χώρα μας, τι ακριβώς κάνει η εταιρία που έχει δημιουργήσει, περιγράφει το πως είναι η ζωή στο εξωτερικό, ενώ απαντά και στο ερώτημα για το αν θα γύρναγε στην Ελλάδα στο μέλλον.
Για να πιάσουμε το story από την αρχή, εσείς πως αποφασίσατε να φύγετε από την Ελλάδα;
Η αρχή έγινε το 2012 τον Σεπτέμβριο, όταν πήγα στο Λονδίνο με μια μικρή βαλίτσα και μεγάλη φιλοδοξία να γνωρίσω και να εργαστώ στον κόσμο της τέχνης, ξεκινώντας με ένα μεταπτυχιακό πάνω στην διοίκηση τέχνης και πολιτισμου. Πάντα ήμουν περιτριγυρισμένη απο τέχνη – Ο θείος μου είχε μια μικρή συλλογή έργων τέχνης, ο πατέρας απο χόμπυ ασχολούταν με την μουσική, η μητέρα μου με την ζωγραφική και εγω με τον χορό. Διάλεξα το Λονδίνο και την Αγγλία καθότι εκεί αναμφίβολα χτυπά ο παλμός της αγοράς της τέχνης και του πολιτισμού παγκοσμίως. Κάποιοι απο τους πιο επιτυχιμένους καλλιτέχνες παγκοσμίως εργάζονται και ζουν εκεί. Θυμάμαι χαρακτηριστικά πως κατα την διάρκεια μιας πρακτικής εργασίας σε μια γκαλερί στην Αθήνα που προωθούσε ξένους καλλιτέχνες, έβλεπα πως οι περισσότεροι απο αυτούς είχαν σπουδάσει σε μια σχολή καλών τεχνών του Λονδίνου, και σκέφτηκα πως αυτό ειναι το καλύτερο μέρος για να αναπτύξω γνώση πάνω στο αντικείμενο αλλα και καριέρα μετέπειτα. Θεώρησα οτι οι σπουδές στο εξωτερικό, απο θέμα επιπέδου, διαδικτύωσης και αναγνώρισης είναι σημαντική υπόθεση, κάτι που και επιβεβαίωσα και μετά την ολοκλήρωση του μεταπτυχιακού.
Πως προέκυψε η ιδέα για την εταιρία σας;
Μετά απο σχεδόν 7 χρόνια εμπειρίας στον τομέα των τεχνών στο Λονδίνο, συμπεριλαμβανωμένων γκαλερί, μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, πολιτικών φορέων, και παγκόσμιων εταιριών επικοινωνίας και συμβουλευτικής που εξειδικεύονται στις τέχνες, αποφάσισα να κάνω την δική μου εταιρία, και να ασχοληθώ με τις τέχνες και τον πολιτσμό στο μικροσκόπιο έχοντας παράλληλα μια ολιστική προσέγγιση: να συμβουλεύσω και να συνεργαστώ με καλλιτέχνες (φτασμένους αλλα και νέους), επιμελιτές, ιστορικούς, start-ups, τοπικά σωματία και πολιτιστικά κέντρα, τοπικά φεστιβάλ και νέες πρωτοβουλίες που προωθούν τέχνη και τεχνολογία, τέχνη και κοινωνική συνοχή και ό,τι αφορά την καινοτομία στον χώρο, ακόμα για ιδέες για πρότζεκτ που δεν είναι σε ώριμο επίπεδο και χρειάζονται καθοδήγιση, αλλα και με προτζεκτ που συνδιάζουν διαφορερικούς τομείς μαζί.
Προσπαθώ να επιλέγω πρότζεκτ που έχουν και κοινωνικό χαρακτήρα και είναι ανοιχτά στο ευρύ κοινό.
Ποιες είναι μερικές από τις πιο «δυνατές» συνεργασίες που έχετε κλείσει μέχρι τώρα;
Συνεργάζομαι με τοπικά πολιτιστικά φεστιβάλ σε διαφορετικές πόλεις και χώρες (για παράδειγμα το φεστιβάλ χορού της Ζυρίχης και το φεστιβάλ κινούμενης εικόνας στο Κεντ), πρότζεκτ ανεξάρτητα αλλα και κρατικά, και είναι τόσο ενδιαφέρον να εργάζεσαι πυρετωδώς με ομάδες για μεγαλο χρονικό διάστημα, βάζοντας ενέργεια σε ένα πρότζεκτ που κρατάει μόνο μερικές μερες και δίνει την δυνατότητα σε πολίτες και επισκέπτες να ακολουθήσουν ενα γεμάτο πρόγραμμα δραστηριοτήτων! Επίσης εργάζομαι με νέους φιλόδοξους επιχειρηματίες (άτομα που γνώρισα μέσω σπουδών) οι οποίοι στήνουν ψηφιακές γκαλερί, διαγωνισμούς τέχνης και άλλα πολύ υποσχόμενα πρότζεκτ και τους συμβουλεύω σε θέματα προβολής και στρατηγικής. Άλλωστε, το πιο σωστό ειναι να μπαίνουν σωστές βάσεις και στόχοι πριν είτε στην αρχή της υλοποίησης μιας ιδέας!
Είναι αλήθεια, ότι τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες χώρες, βλέπουμε πολλές εταιρίες που δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο πεδίο. Εσάς ποια είναι τα στοιχεία που σας διαφοροποιούν;
Η συμβουλευτική και η επικοινωνία, είναι ενας τομέας διφορούμενος, πόσο μάλλον στις τέχνες, ειδικά οταν αναφερώμαστε σε ζητήματα προβολής, προώθησης και ανάπτυξης του προφίλ μιας σχετικής εταιρίας είτε ενός καλλιτέχνη σε παγκόσμιο επίπεδο. Η αλήθεια είναι οτι στην Ελλάδα δεν είναι αρκετά αναπτυγμένος ο χώρος αυτος, λόγω της περιορισμένης αγοράς, αλλα σε παγκόσμιο επίπεδο πράγματι υπάρχει μεγάλη προσφορά σχετικών υπηρεσιών. Η αλήθεια είναι οτι δεν υπάρχει ‘συνταγή’ για εγγυημένη επιτυχία. Η ειλικρίνής προσέγγιση και η εμπειρία σίγουρα βοηθάει καθότι και η ανάπτυξή ενός σχετικού δικτύου. Επίσης το να δουλεύεις για πρωτοβουλίες στις οποίες πιστεύεις.
Για εμένα, όταν κάποιος δραστηριοποιείται σε αυτόν τον τομέα, το πιο σημαντικό είναι το να μπορεί να ‘ακούει΄και να ‘βλεπει’ ταυτόχρονα σαν σύμβουλος, σαν πελάτης, αλλά και σαν τελικός δέκτης -κοινό.
Ως εταιρία, προωθείτε νέους αλλά και παλαιότερους καλλιτέχνες ή άλλες επιχειρήσεις. Βλέποντας το καθαρά οικονομικό σκέλος, θα πει κάποιος: Ωραία όλα αυτά, αλλά οικονομικά μπορεί να αντέξει κάποιος καλλιτέχνης –ειδικά νέος- την συνεργασία με ένα τέτοιο agency και να έχει κάποιο κέρδος στο τέλος της ημέρας;
Η αλήθεια είναι πως η χρηματοδότηση που αφορά τις τέχνες δεν βρισκόταν ψηλά εως τώρα στην ατζέντα των πολιτικών φορέων παγκοσμίως ειτε εαν μιλάμε για τον ιδιωτικό τομέα, οι ενδιαφερόμενες εταιρίες δεν είχαν πάντα το μπάτζετ να διαθέσουν στην επικοινωνία των πρότζεκτ, οπώς και οι μεμωνομένοι καλλιτέχνες. Απο την αλλή, ακριβώς οταν υπάρχουν ζητήματα χρηματοδότησης, τότε πρέπει κάποιος να ασχοληθεί με σχετική καμπάνια προβολής ωστε να επικυρώσει την αξία του πρότζεκτ και της χρηματοδότισής του. Επίσης, επειδή ο κόσμος της πληροφορίας κινείται σε ραγδαία επίπεδα και ο ανταγωνισμός ειναι μεγάλος, όλο και πιο πολλοί καλλιτέχνες και εταιρίες σκεφτονται την σωστή προβολή και την στρατηγική επικοινωνίας – την προβολή στον τύπο σε τοπικο, εθνικό και παγκόσμιο επιπεδο αλλα και την σωστή/επαρκή εκπροσώπηση τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης.
Πως είναι να ζει και να εργάζεται κάποιος σε χώρες όπως η Αγγλία και η Ελβετία;
Για κάποιον που αγαπά τις τέχνες και το θέαμα, η Αγγλία, και πιο συγκεκριμένα το Λονδινο, γίνεται ο ‘παιδότοπος’ του. Ειναι μια πόλη στην οποια η πλειοψηφία των μουσείων παρέχει δωρεαν είσοδο, έχει δημόσια events και ανοιχτές εκθέσεις και φεστιβάλ σχεδόν κάθε μέρα και είναι ανοιχτή σε κάθε είδους προσέγγιση σε θέματα τέχνης, διασκέδασης, και τρόπου ζωής. Μια πολύ φιλελεύθερη κοινωνία, σε τεστάρισμα ενόψει…. Brexit.
Η Ελβετία απο την άλλη είναι πιο ‘ήσυχη’ αλλά ταυτόχρονα παρουσιάζει μια σχετική άνοδο όσον αφορά τις καινοτομίες στον τομέα του πολιτισμού, δημιουργώντας cultural districts (πολιτιστικες γειτονιες και περιοχες), σαν πολιτιστικούς προορισμούς, όπως το PLATFORM 10 στην Λωζάνη.
Θα σκεφτόσασταν το ενδεχόμενο να επιστρέψετε στην Ελλάδα στο μέλλον;
Δεν μπορώ να δώσω ξεκάθαρη απάντηση – Όπως θα έχετε ακούσει μάλλον και απο άλλους Έλληνες της διασποράς, η Ελλάδα είναι πάντα η πατρίδα και το σημειο αναφορας των πάντων. Καταβάθος όλοι θέλουμε την παραμικρή αφορμή για να γυρίσουμε καθότι σαν τα χρώματα της Ελλάδας και την ζεστασιά της, σπάνια θα βρούμε! Σιγουρα η ζωή αλλάζει οσο και οι προτεραιότητες, αλλα σίγουρα δύσκολα κάποιος θα άφηνε μια σταθερή πορεία στο εξωτερικό. Σίγουρα είναι πιο ευοίωνα τα πράγματα απο θέμα επαγγελματικών ευκαιριών στην Ελλάδα και υπάρχουν πολλοί και σημαντικοί λόγοι για να γυρίσει κάποιος με εκπαίδευση και εμπειρία απο το εξωτερικό, πίσω στην Ελλάδα: να μεταφέρει την γνώση και τις εμπειρίες του αλλα και έχοντας μάθει να βλέπει τον κόσμο λίγο πιο μακροσκοπικά, να βοηθήσει οργανισμούς και την ιδια την Ελλάδα να αναδείχθεί παγκοσμίως για τους σωστούς λόγους. Επίσης εξίσου σημαντικό είναι ανοιχτεί η Ελλάδα σε παγκόσμιες αγορές και να αναδείξει ενα έφορο επαγγελματικά έδαφος και υποδομές, για νέους επιχειρηματίες και ξένους επενδυτές.
