Τελικά πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να κάνεις το μεγάλο pivot στην καριέρα σου και να μπεις σε ένα εντελώς διαφορετικό πεδίο; H Νταϊάνα Βουγέση έκανε το μεγάλο «άλμα» πριν λίγα χρόνια. Σήμερα νιώθει ότι έκανε την σωστή επιλογή. Είναι η ιδρύτρια του Crudo. Ένα Ελληνικό brand για vegans, το οποίο λειτουργεί ως εστιατόριο, vegan catering ενώ παράλληλα κάνει και online delivery.
Η ίδια μιλά στο It’s Possible για το πως κινήθηκε μέσα σε όλη αυτή την απρόβλεπτη περίοδο της πανδημίας, τα χρήσιμα μαθήματα που πήρε, ενώ παραθέτει και τις δικές της συμβουλές σε όσους σκέφτονται να κάνουν μια αλλαγή καριέρας.
Πως βιώσατε επιχειρηματικά όλη αυτή την περίοδο των lockdowns και της πανδημίας;
Τα lockdowns ήταν πολύ δύσκολα για την επιχείρηση, ως εστιατόριο. Εμείς είχαμε μεταφερθεί λίγο πριν στη Γλυφάδα, το καλοκαίρι του 2019, και πάνω που είχαμε κάνει μια νέα αρχή, αναγκαστήκαμε να κλείσουμε τον χειμώνα του 2020. Μετά ανοίξαμε το καλοκαίρι, αλλά μέσα σε λίγους μήνες αναγκαστήκαμε… να ξανακλείσουμε. Ήταν πολύ κουραστικό και κοστοβόρο όλο αυτό. Σκεφτείτε ότι εμείς στην εστίαση έπρεπε να σταματήσουμε την δραστηριότητα μας και να πετάξουμε πολλές προμήθειες που λήγουν. Και μετά για να ξανανοίξεις πρέπει να ξεκινήσεις από το μηδέν και να αγοράσεις εκ νέου προμήθειες. Πέρα από το κομμάτι του εστιατορίου όμως, αν θέλουμε να μιλήσουμε πιο γενικά ως επιχείρηση, εγώ μπορώ να πω ότι το είδα και ως ευκαιρία όλο αυτό.
Φαντάζομαι μιλάτε για το κομμάτι του delivery
Όχι. Εμείς το delivery το σταματήσαμε μέσα στα lockdowns. Εκείνες τις συγκεκριμένες περιόδους είχαμε σταματήσει πλήρως την δραστηριότητα μας.
Και πως είναι αυτό για μια επιχείρηση άραγε; Να πεις δηλαδή ότι δεν έχω ούτε εστιατόριο, ούτε delivery, τίποτα. Να «παγώσεις» πλήρως τις δραστηριότητες σου και απλά να περιμένεις, χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα
Στο πρώτο lockdown «κατεβάσαμε ρολά» γιατί δεν ξέραμε τι ακριβώς είναι ο Covid-19. Όπως δεν ήξερε κανείς. Άρα για να προστατεύσουμε εμάς και τους εργαζομένους μας από έναν άγνωστο ιό, αποφασίσαμε να κλείσουμε. Στο δεύτερο lockdown ίσως θα μπορούσαμε να μην έχουμε κλείσει, αλλά το επέλεξα και για προσωπικούς λόγους. Έτσι κι αλλιώς είναι αυτό που λένε πολλοί επιχειρηματίες, ότι μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον κάποιες φορές είναι καλύτερο να αναστείλεις την λειτουργία σου, παρά να λειτουργείς με πολύ πεσμένους τζίρους.
Άρα λοιπόν μέσα σε όλα αυτά, ποια ήταν η ευκαιρία που είδατε; Και ποια ίσως τα χρήσιμα μαθήματα.
Το χρήσιμο μάθημα που βγαίνει είναι ότι ίσως είναι καλό κάποια στιγμή να κάνουμε μια «παύση». Να απομακρυνόμαστε λίγο από τα πράγματα και να αποστασιοποιούμαστε από τις καταστάσεις. Για να βλέπουμε την μεγάλη εικόνα.
Όταν έχουμε συνηθίσει να παλεύουμε καθημερινά με τα προβλήματα της καθημερινότητας και της δουλειάς μας, κάπου εγκλωβιζόμαστε και δεν έχουμε χρόνο για σκέψη και σχεδιασμό. Είναι καλό κάποιες φορές να κάνουμε λίγο πίσω.
Εγώ είχα δει μια ευκαιρία, πριν την πανδημία. Είχα δει ότι υπάρχει ένα «κενό» στην αγορά, σε ότι αφορά τα vegan τρόφιμα, και ειδικά τα υγιεινά vegan τρόφιμα, που να μπορεί κάποιος να τα πάρει μαζί του. Σαν «πακέτο». Ή όπως παίρνουμε π.χ. στο χέρι ένα κουλούρι. Ήταν κάτι που ήθελα πολύ να το βάλουμε στην αγορά, ένα προϊόν δηλαδή που να είναι vegan και υγιεινό. Γιατί μου έλειπε και εμένα σαν καταναλωτή. Κάπως έτσι δημιουργήσαμε μια νέα σειρά προϊόντων με αυτά τα χαρακτηριστικά. Αυτό όπως είπα το είχα σαν ιδέα από πριν, αλλά μέσα στα lockdowns μας δόθηκε ο χρόνος να το επεξεργαστούμε καλύτερα και να κάνουμε τις κατάλληλες ενέργειες. Τώρα είμαστε ένα βήμα πριν να βγάλουμε αυτή τη σειρά προϊόντων στην αγορά.
Τι περιλαμβάνει αυτή τη στιγμή το Crudo συνολικά σαν brand;
Η εταιρία έχει διαφοροποιηθεί αρκετά σε σχέση με το ξεκίνημα της. Αρχικά ήμασταν μια πλατφόρμα delivery vegan φαγητού. Στην πορεία άλλαξε ο στρατηγικός σχεδιασμός μας. Τώρα δεν μπορείς να κάνεις online παραγγελία μέσα από το site μας (συνεχίζουμε το delivery μέσω άλλων πλατφορμών).
Σήμερα το Crudo λειτουργεί ως εστιατόριο, μέσα στο ξενοδοχείο Palmyra Beach Hotel στη Γλυφάδα. Το Crudo πάντα ακολουθούσε τις ανάγκες της αγοράς και άκουγε αυτό που θέλουν οι πελάτες. Έτσι λοιπόν τώρα έχουμε έναν χώρο όπου μπορεί κάποιος να κάτσει και να φάει, διοργανώνουμε vegan catering και παράλληλα συνεχίζουμε το delivery μέσω άλλων online πλατφορμών. Το επόμενο βήμα είναι το vegan snack bar όπως είπα πριν, σε συνεργασία με την αλυσίδα καταστημάτων «Βιολογικό Χωριό».
Εσείς πριν εργαζόσασταν ως δικηγόρος. Πως πήρατε την απόφαση να κάνετε το μεγάλο pivot και να μπείτε σε ένα εντελώς διαφορετικό επαγγελματικό πεδίο;
Είναι λίγο αστείο, αλλά όταν κοιτάω προς τα πίσω δεν μπορώ να θυμηθώ ένα κομβικό σημείο στο οποίο είπα: «Θα κάνω αλλαγή καριέρας». Νομίζω ότι και τότε που ήμουν δικηγόρος είχα πολλά ερεθίσματα αναφορικά με τον veganισμό, αφού ήταν και ο δικός μου τρόπος ζωής. Σίγουρα έπαιξε ρόλο και η κρίση του 2015, η οποία με ώθησε ακόμα περισσότερο στο να στραφώ σε ένα διαφορετικό επαγγελματικό μονοπάτι.
Βέβαια μέσα σε αυτά τα χρόνια με το Crudo υπήρξαν και δυσκολίες. Υπήρξαν στιγμές που είπα «θα το κλείσω». Πολλές φορές άνθρωποι στον περίγυρο μου με «συμβούλευαν» να τα παρατήσω και να επιστρέψω στη δικηγορία. Αλλά εγώ είχα μέσα μου ένα πείσμα να συνεχίσω για να πετύχω τον σκοπό μου. Αναπτύσσοντας δηλαδή τον veganισμό να προσφέρω κάτι στην κοινωνία.
Τελικά πως πρέπει να αντιμετωπίζει κάποιος τις «εξωτερικές παρεμβάσεις» σαν αυτές που λέτε, για να μείνει συγκεντρωμένος στον στόχο του; Αφού όλοι έχουμε φίλους και γνωστούς που μας επηρεάζουν
Εγώ δεν μπορώ να πω ότι έκλεισα τα αυτιά μου και δεν άκουγα κανέναν. Τους άκουγα. Αν το δούμε με ψυχρή λογική μάλιστα, ίσως να είχαν και δίκιο σε κάποια πράγματα. Αλλά νομίζω ότι όταν θέλουμε πολύ κάτι, τα υπερβαίνουμε όλα και τελικά βρίσκουμε τον τρόπο να το πετύχουμε.
Μέσα από την επιχειρηματική μου διαδρομή έχω καταλάβει ότι όποτε έχω ακούσει άλλους για οποιοδήποτε θέμα, με έχει οδηγήσει σε άσχημα μονοπάτια. Όταν ακούω τον εαυτό που και κάνω αυτό που πραγματικά θέλω, φτάνω στον σωστό προορισμό.
Τι συμβουλή θα δίνατε σε κάποιον που θέλει να κάνει ένα ανάλογο επαγγελματικό pivot;
Αν μπορώ να κρίνω από τις δικές μου εμπειρίες και τα δικά μου λάθη κοιτώντας προς τα πίσω, θα έλεγα σε κάποιον που θέλει να κάνει μια τόσο δραστική αλλαγή καριέρας, να ψάξει όσο καλύτερα μπορεί τα δεδομένα που αφορούν το νέο πεδίο στο οποίο θέλει να μπει. Θα ήταν καλό να το μελετήσει λίγο πιο βαθιά. Και να το συζητήσει με κάποιους ανθρώπους του χώρου. Επίσης είναι χρήσιμο να φτιάξεις ένα στοχευμένο business plan, για να δεις αν αυτό που σκέφτεσαι είναι βιώσιμο ή όχι.
Το ακόμα πιο σημαντικό είναι να βρεις τους κατάλληλους ανθρώπους στα πρώτα σου βήματα, και να φτιάξεις την σωστή ομάδα. Αυτό θέλει και λίγη τύχη βέβαια.
Από εδώ και στο εξής ποια είναι τα επόμενα βήματα και οι σκέψεις σας;
Το μεγαλύτερο challenge είναι να γίνει το βήμα με τα σνακ-μπαρ και να γίνει επιτυχημένα. Εκεί εστιάζουμε αυτή τη στιγμή. Παράλληλα συνεχίζουμε με την ίδια αγάπη και το ίδιο πάθος τις υπόλοιπες δραστηριότητες μας, όπως το κάναμε και πριν.
