Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι αναποφάσιστοι. Το βλέπουμε έντονα και στην Ελλάδα. Ακόμα και στα απλά. Δυσκολεύονται να αποφασίσουν τι θα φάνε μέσα από ένα μενού εστιατορίου. Δυσκολεύονται να αποφασίσουν τι θα αγοράσουν μέσα σε ένα κατάστημα ρούχων. Το ίδιο ισχύει φυσικά και στις μεγαλύτερες αποφάσεις που αφορούν την ζωή τους. Ακόμα κι αν βρίσκονται σε μια κατάσταση που δεν τους αρέσει, προτιμούν την αδράνεια και την… γκρίνια. Από το να πάρουν μια απόφαση που (ίσως) θα αλλάξει τα δεδομένα.
Το να μην μπορείς να πάρεις μια απόφαση, δεν είναι μια απλή ιδιορρυθμία. Σου κοστίζει χρόνο και χρήμα. Και σε κάνει να χάνεις ευκαιρίες.
Αν έχεις μια ιδέα αλλά δεν τολμάς να την βγάλεις στην αγορά, τότε μάντεψε τι θα συμβεί πιθανότατα: Θα βρεθεί κάποιος άλλος να το κάνει. Και, αν πάει καλά, θα πάρει το κέρδος και την δόξα. Εσύ θα αναλωθείς απλά στο να λες ότι «είχες και εσύ αυτή την ιδέα». Όμως δεν μετρά ποιος έχει τις καλές ιδέες. Αλλά ποιος τις κάνει πράξη.
Η αναποφασιστικότητα και η αποφασιστικότητα, δεν είναι… πυρηνική φυσική. Βλέπεις μια ευκαιρία; Άρπαξε την. Μην χάνεις χρόνο. Είναι καλύτερο να κάνεις ακόμα και μια λάθος επιλογή, από το να μην κάνεις καμία επιλογή.
Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν κάνουν τολμηρές επιλογές λόγω φόβου. Και αναλώνονται στο να επεξεργάζονται ποιο είναι το… χειρότερο σενάριο που μπορεί να συμβεί. Ενώ ζητούν συνεχώς την γνώμη των άλλων για να προχωρήσουν. Συνήθως δεν προχωρούν.
Στην πραγματικότητα, ακόμα κι αν τα πράγματα πάνε πολύ στραβά, δεν επιβεβαιώνεται το χειρότερο σενάριο που έχεις στο μυαλό σου. Στις περισσότερες περιπτώσεις, υπάρχει επιστροφή. Εκτός από τον θάνατο- εκεί τα πράγματα είναι… λίγο πιο δύσκολα. Σε όλες τις άλλες αποφάσεις που παίρνουμε όμως κατά την διάρκεια της ζωής μας, υπάρχει επιστροφή αν τα πράγματα δεν πάνε καλά.
Το μοντέλο του Mr Amazon
Και τελικά, πότε είναι η σωστή στιγμή για να πάρεις μια απόφαση; Ίσως δεν υπάρχει «σωστή στιγμή». Αλλά έχει ενδιαφέρον το μοντέλο που χρησιμοποιεί ο Jeff Bezos. Eχει αναπτύξει ένα σύστημα 4 βημάτων, μέσα από το οποίο μπορεί να λαμβάνει τις αποφάσεις του με τον καλύτερο τρόπο.
Πρώτον, δεν βάζει όλες τις αποφάσεις… στο ίδιο τσουβάλι. Υπάρχουν σημαντικές αποφάσεις και λιγότερο σημαντικές. Κάποιες είναι αναστρέψιμες, κάποιες άλλες όχι. «Πολλές αποφάσεις είναι αναστρέψιμες, έχουν δύο πόρτες. Αυτές οι αποφάσεις μπορούν να παρθούν με μια πιο light διαδικασία» όπως έγραψε ο Jeff Bezos σε γράμμα του προς τους μετόχους της Amazon μέσα στο 2017.
Δεύτερον, χρησιμοποιεί τον «κανόνα του 70%». Τι σημαίνει αυτό; Ο ίδιος μιλά ξεκάθαρα:
«Πάρε μια απόφαση όταν γνωρίζεις το 70% των πληροφοριών που επιθυμείς. Αν περιμένεις να φτάσεις στο 90%, στις περισσότερες περιπτώσεις πιθανόν θα είσαι αργός».
Τρίτον, χρησιμοποιεί την περίφημη φράση «disagree and commit». Με απλά λόγια, η συγκεκριμένη φράση συνεπάγεται ότι διαφωνείς με μια απόφαση που λαμβάνει η ομάδα, το εκφράζεις, αλλά για να μην είναι αργή η γενικότερη διαδικασία αποφάσεων, στηρίζεις την απόφαση και όλοι μαζί πορεύονται ενωμένοι.
Τέταρτον, πρέπει να αναγνωρίσεις τα πραγματικά ζητήματα στα οποία πρέπει να ευθυγραμμιστείς με την ομάδα και να εστιάσετε εκεί. Μερικές φορές, οι ομάδες έχουν εντελώς διαφορετικές οπτικές και απόψεις. Αυτό πρέπει να αλλάξει γρήγορα, διότι σε διαφορετική περίπτωση οδηγεί στην εξάντληση.
