Όλοι οι άνθρωποι αναζητούν την ευτυχία. Τα χρήματα μπορούν να σας κάνουν πιο ευτυχισμένους, αν και αφού ικανοποιηθούν οι βασικές σας ανάγκες, από εκεί και πέρα δεν σας κάνουν ακόμα πιο ευτυχισμένους. Αλλά ένα από τα μεγαλύτερα ερωτήματα είναι: Πώς να διαθέσουμε τελικά τα χρήματά μας, που είναι (για τους περισσότερους από εμάς) ένας περιορισμένος πόρος;
Υπάρχει μια πολύ λογική υπόθεση που κάνουν οι περισσότεροι άνθρωποι όταν ξοδεύουν τα χρήματά τους: ότι επειδή ένα φυσικό αντικείμενο θα διαρκέσει περισσότερο, θα μας κάνει ευτυχισμένους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ότι μια μοναδική εμπειρία όπως μια συναυλία ή οι διακοπές σε ένα μέρος. Σύμφωνα με έρευνα, η υπόθεση αυτή είναι εντελώς λανθασμένη.
«Ένας από τους εχθρούς της ευτυχίας είναι η συνήθεια», λέει ο Δρ Thomas Gilovich, καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Cornell, που μελετά το ζήτημα του χρήματος και της ευτυχίας για πάνω από δύο δεκαετίες. «Αγοράζουμε πράγματα για να μας κάνουν ευτυχισμένους και τα καταφέρνουμε. Αλλά μόνο για λίγο. Τα νέα πράγματα είναι συναρπαστικά για εμάς στην αρχή, αλλά μετά τα συνηθίζουμε», εξηγεί.
Αντί λοιπόν να αγοράσετε το νέο iPhone ή μια νέα BMW, ο Gilovich λέει ότι θα έχετε περισσότερη ευτυχία ξοδεύοντας χρήματα σε εμπειρίες. Οπως το να ταξιδέψετε, να πάτε σε ένα event, να μάθετε ένα νέο skill ή να κάνετε δραστηριότητες μαζί με ενδιαφέροντες ανθρώπους.
Ο καθηγητής έχει μελετήσει αρκετές έρευνες που δείχνουν ότι τα χρήματα αγοράζουν την ευτυχία, αλλά μόνο μέχρι ένα σημείο.
Μοιάζει περίεργο ότι ένα φυσικό αντικείμενο που μπορείτε να κρατήσετε για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν σας κρατά τόσο χαρούμενους όσο σας κάνει μια εμπειρία που έγινε μια φορά. Κατά ειρωνικό τρόπο, το γεγονός ότι ένα υλικό πράγμα είναι πάντα παρόν λειτουργεί… εναντίον του, καθιστώντας ευκολότερη την συνήθεια. «Ξεθωριάζει» στο παρασκήνιο και γίνεται μέρος της νέας κανονικότητας. Όμως, ενώ η ευτυχία από τις υλικές αγορές μειώνεται με την πάροδο του χρόνου, οι εμπειρίες γίνονται ένα ριζωμένο μέρος της ταυτότητάς μας.
«Οι εμπειρίες μας είναι μεγαλύτερο μέρος του εαυτού μας από τα υλικά μας αγαθά», λέει ο Gilovich . «Μπορεί να σου αρέσει πολύ κάποιο αντικείμενο. Μπορεί ακόμη και να σκεφτείτε ότι μέρος της ταυτότητάς σας συνδέεται με τέτοια πράγματα, αλλά παρόλα αυτά παραμένουν χωριστά από εσάς. Αντίθετα, οι εμπειρίες σας είναι πραγματικά μέρος του εαυτού σας. Είμαστε το άθροισμα των εμπειριών μας», τονίζει.
«Καταναλώνουμε εμπειρίες απευθείας με άλλους ανθρώπους», συμπληρώνει ο Gilovich. «Και αφού αυτές τελείωσαν, είναι μέρος των ιστοριών που λέμε ο ένας στον άλλον».
Μάλιστα, είναι πιο πιθανό να νιώσεις «σύνδεση» με κάποιον άνθρωπο ακόμα κι αν έχετε βιώσει την Χ εμπειρία ξεχωριστά. Είναι πιο πιθανό, δηλαδή, να νιώσετε «σύνδεση» με κάποιον που έχει πάει διακοπές στο ίδιο νησί που πήγες και εσύ κάποτε ή με έναν άνθρωπο που έχει παρακολουθήσει μία ίδια παράσταση με εσένα. Ενώ αυτή η «σύνδεση» δεν είναι τόσο πιθανή αν δύο άνθρωποι έχουν π.χ. το ίδιο iPhone.
