Αν έχετε ποτέ δυσκολευτεί να θέσετε όρια, σίγουρα δεν είστε οι μόνοι. Πολλοί από εμάς το παθαίνουμε, και μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε υποτιμημένοι. ‘Η να το βλέπουμε σαν κακομεταχείριση.
Το θέμα είναι ότι ο καθορισμός ορίων δεν είναι ακριβώς σαν… μια βόλτα στο πάρκο. Είναι μια δεξιότητα που απαιτεί εξάσκηση και κατανόηση. Και αν το βρίσκετε δύσκολο, μπορεί να κάνετε κάποια λάθη.
Σύμφωνα με την ψυχολογία, υπάρχουν 4 συνηθισμένα λάθη που κάνουν οι άνθρωποι όταν προσπαθούν να θέσουν όρια. Ο εντοπισμός αυτών των λαθών μπορεί να είναι το πρώτο βήμα προς την οικοδόμηση πιο υγιών σχέσεων.
1) Δεν είστε ξεκάθαροι αναφορικά με τις ανάγκες σας
Ένα από τα πιο συνηθισμένα λάθη που κάνουν οι άνθρωποι όταν προσπαθούν να θέσουν όρια είναι ότι δεν είναι ξεκάθαροι για τις ανάγκες τους.
Οι ανάγκες σας είναι σημαντικές και είναι εντάξει να τις εκφράσετε.
Σκεφτείτε ένα σενάριο όπου κάποιος σας ζητά συνεχώς χάρες. Μπορεί να αισθάνεστε άβολα, αλλά δεν λέτε τίποτα επειδή δεν θέλετε να τον στεναχωρήσετε. Ακούγεται οικείο; Αυτό είναι ένα κλασικό παράδειγμα ασαφών ορίων.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι σημαντικό να διατυπώνετε τις ανάγκες σας με σαφήνεια και αυτοπεποίθηση. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να είσαι συγκρουσιακός ή επιθετικός. Έχει να κάνει με το να εκφράσεις αυτό που χρειάζεσαι, με σεβασμό.
Θυμηθείτε, ο καθορισμός ορίων δεν είναι ο έλεγχος των άλλων. Εχει να κάνει με τον έλεγχο της ζωής σου. Εάν δεν είστε ξεκάθαροι σχετικά με τις δικές σας ανάγκες, πώς μπορείτε να περιμένετε από τους άλλους να τις σεβαστούν; Με το να είστε ασαφείς, προετοιμάζεστε άθελά σας για απογοήτευση…
2) Προσπαθείτε να θέσετε πάρα πολλά όρια ταυτόχρονα
Είναι εύκολο να υποθέσουμε ότι όσο περισσότερα όρια θέτετε, τόσο καλύτερα θα είστε. Αλλά στην πραγματικότητα, η προσπάθεια να τεθούν πάρα πολλά όρια ταυτόχρονα μπορεί στην πραγματικότητα να είναι αντιπαραγωγικό.
Φανταστείτε ότι προσπαθείτε να ταχυδακτυλουργήσετε πολλές μπάλες ταυτόχρονα. Οι πιθανότητες είναι ότι τουλάχιστον μία θα πέσει. Είναι το ίδιο με τον καθορισμό ορίων.
Εάν προσπαθήσετε να αντιμετωπίσετε πάρα πολλά ταυτόχρονα, μπορεί να καταλήξετε να μην επιβάλλετε πλήρως κανένα από αυτά. Αντί να βάζετε μια πληθώρα ορίων ταυτόχρονα, ξεκινήστε από τα μικρά. Επιλέξτε έναν ή δύο βασικούς τομείς όπου τα όριά σας ξεπερνιούνται με συνέπεια και εστιάστε πρώτα σε αυτά.
Μόλις καθορίσετε με επιτυχία αυτά τα όρια, μπορείτε σταδιακά να εισαγάγετε περισσότερα.
Θυμηθείτε, ο καθορισμός ορίων δεν είναι αγώνας. Πρόκειται για τη δημιουργία μιας βιώσιμης αλλαγής που σέβεται τις ανάγκες σας και προωθεί πιο υγιείς σχέσεις.
3) Δεν επιβάλλετε τα όριά σας
Ο καθορισμός ορίων είναι μόνο το πρώτο βήμα. Η πραγματική πρόκληση συχνά έγκειται στην επιβολή τους. Εδώ σκοντάφτουμε πολλοί από εμάς.
Η συμπεριφορά που ανταμείβεται τείνει να επαναλαμβάνεται, ενώ η συμπεριφορά που τιμωρείται τείνει να σταματά. Εάν δεν επιβάλλουμε τα όριά μας και επιτρέπουμε σε άλλους να τα περάσουν χωρίς συνέπειες, ενισχύουμε άθελά τους την περιφρόνηση των αναγκών μας.
Ας υποθέσουμε ότι έχετε πει σε έναν φίλο ότι δεν μπορείτε να του δανείσετε περισσότερα χρήματα έως ότου επιστρέψει όσα οφείλει. Αλλά όταν ξαναρωτά, υποχωρείς. Τι μήνυμα στέλνει αυτό; Λέει στον φίλο σας ότι τα όριά σας είναι ευέλικτα και μπορούν να… παρακαμφθούν.
Είναι απαραίτητο να παραμείνετε σταθεροί και να ενισχύετε με συνέπεια τα όριά σας. Αυτό μπορεί να σας κάνει να νιώθετε άβολα στην αρχή, ειδικά αν δεν είστε συνηθισμένοι να υπερασπίζεστε τον εαυτό σας.
4) Δεν επικοινωνείτε αποτελεσματικά τα όριά σας
Ας το παραδεχτούμε: Αν μουρμουρίζετε τα όριά σας κάτω… από την ανάσα σας, αν στέλνετε ανάμεικτα σήματα ή αν περιμένετε από τους ανθρώπους να διαβάσουν τη σκέψη σας, προετοιμάζεστε για αποτυχία.
Ο καθορισμός ορίων δεν είναι η ώρα για ασάφειες ή υπαινιγμούς. Είναι καιρός για ξεκάθαρη, άμεση επικοινωνία.
Ίσως έχετε πει στον/στην σύντροφό σας ότι χρειάζεστε λίγο χρόνο για να βγείτε μια βόλτα κάθε Παρασκευή, αλλά όταν δεν σας τον δίνουν, δεν λέτε τίποτα.
Ίσως έχετε πει στον φίλο σας ότι δεν μπορείτε να του δανείσετε χρήματα πια, αλλά όταν σας ρωτήσει ξανά, συμφωνείτε. Αυτό δεν θέτει όρια. Και σου δημιουργεί δυσαρέσκεια.
Είναι σημαντικό όταν βάζετε ένα όριο, να το επικοινωνείτε με σαφήνεια και διεκδίκηση. Βεβαιωθείτε ότι το άλλο άτομο καταλαβαίνει τι λέτε και γιατί είναι σημαντικό για εσάς. Και αν περάσουν τα όριά σας; Πείτε το!
