Συχνά ακούμε για mobile πλατφόρμες, καινοτόμα projects, high-tech εταιρίες. Τι γίνεται όμως όταν ένας νέος άνθρωπος αποφασίζει να ασχοληθεί με κάτι πολύ κλασικό; Όπως ο αργαλειός. Ναι, στην Ελλάδα.
Το It’s Possible συνάντησε την Αλεξάνδρα Μπίσα. Η οποία ασχολείται επαγγελματικά με τον αργαλειό (και έχει σπουδάσει πάνω σε αυτό). Θεωρεί ότι μπορούν να υπάρξουν καινοτομίες και νέες ιδέες σε ένα τέτοιο παραδοσιακό αντικείμενο. Περιγράφει το πως είναι να είσαι solopreneur- το γνωρίζει πολύ καλά αφού «τρέχει» μόνη της το εγχείρημα της. Και ίσως αξίζει να κρατήσουμε, ανάμεσα σε άλλα, μια φράση της: «Τίποτα δεν είναι εύκολο. Αν στην πρώτη δυσκολία πεις το ‘κλείνουμε’ και πάμε να κάνουμε κάτι άλλο, τότε θα έχεις αφήσει κάτι στην μέση».
Με τι ασχολούσασταν πριν ξεκινήσετε να εργάζεστε με τον αργαλειό;
Σπούδασα στο ΤΕΙ Αθήνας, Αρχιτεκτονική Εσωτερικών Χώρων, Διακόσμηση και σχεδιασμό Αντικειμένου. Εκεί είχαμε και μαθήματα υφάσματος. Κατά την διάρκεια των σπουδών είχα πάει επίσης για Erasmus και ασχολήθηκα με την μεταξοτυπία. Κάπου εκεί αποφάσισα ότι θέλω να ασχοληθώ με κάτι σε αυτό το πεδίο.
Εγώ έχω καταγωγή από το Μέτσοβο. Οπότε μόλις τελείωσα τη σχολή, είπα στους γονείς μου ότι θέλω να πάω εκεί για να μάθω αργαλειό. Έτσι και έγινε. Ανέλαβε η θεία μου να μου μάθει αυτή την τέχνη. Από τις πρώτες στιγμές που ήρθα σε επαφή με τον αργαλειό, κατάλαβα ότι αυτό ήταν που ήθελα να κάνω. Έμεινα τότε στο Μέτσοβο για περίπου 1 χρόνο. Πειραματίστηκα με αρκετά σχέδια και νήματα.
Την ίδια στιγμή έκανα την προετοιμασία μου για να φύγω στο εξωτερικό για μεταπτυχιακό. Την επόμενη χρονιά λοιπόν, βρέθηκα στο Λονδίνο. Στο Chealsea College of Arts, σπουδάζοντας σχεδιασμό υφάσματος. Με ειδίκευση στην υφαντική. Εκεί έμαθα να δουλεύω με τον χειροκίνητο ηλεκτρονικό αργαλειό.
Στην Αγγλία είναι ένα συνηθισμένο πεδίο που επιλέγουν πολλοί άνθρωποι;
Ναι, το πεδίο του υφάσματος στην Αγγλία είναι αρκετά διαδεδομένο. Και περιέχει πολλές υποκατηγορίες. Μπορείς να ακολουθήσεις είτε την υφαντική, είτε το πλέξιμο, είτε το κέντημα και άλλα. Υπάρχει δηλαδή ένα αρκετά μεγάλο φάσμα ειδικοτήτων.
Ξεκινήσατε αυτή τη δραστηριότητα το 2013. Έπαιξε ρόλο η κρίση και ενδεχόμενη έλλειψη καλών επαγγελματικών επιλογών στην αγορά;
Πριν καταλήξω στον αργαλειό, είχα κάνει μια πρακτική, σε ένα γραφείο, πάνω στη διακόσμηση εσωτερικών χώρων. Ήμουν μάλιστα και πολύ τυχερή, αφού μου έδωσαν να κάνω πράγματα και να δω επί της ουσίας πως είναι όλο αυτό το επάγγελμα. Όμως εμένα με «έτρωγε» μέσα μου το πιο εικαστικό. Κάτι που είχα καταλάβει και από τη σχολή κιόλας, αφού τα αρχιτεκτονικά μαθήματα δεν ήταν τα αγαπημένα μου.
Όταν τελείωσα με την πρακτική και παρέδωσα την πτυχιακή μου, είπα: «Εγώ πάω να ασχοληθώ με το ύφασμα». Δεν έψαξα, δηλαδή, το αν μπορώ να βρω δουλειά στο κομμάτι που περιγράφω πιο πριν.
Ένας άνθρωπος που ασχολείται με τον αργαλειό στην Ελλάδα, τι επιλογές έχει μπροστά του, έτσι ώστε να μπορέσει να βρει έσοδα από αυτό;
Μπορείς καταρχήν να συνεργαστείς με κάποιον σχεδιαστή ή κάποιο brand. ‘H π.χ. με ένα αρχιτέκτονα που θέλει κάποιο προϊόν για τον χώρο που ανακαινίζει. Μπορεί να χρειάζεται ένα υφαντό για το πάτωμα, τον τοίχο, για μαξιλάρια ή οτιδήποτε.
Η δεύτερη επιλογή που έχεις, είναι να φτιάξεις δικά σου προϊόντα. Δική σου σειρά. Και να κινηθείς αυτόνομα σαν σχεδιαστής. Αν κινηθείς σε αυτό τον δρόμο, μπορείς να κάνεις και κάποιες εκθέσεις. Με τον αργαλειό δημιουργείς ύφασμα. Στη συνέχεια το ύφασμα μπορείς να το κάνεις ότι θέλεις.
Η Τρίτη επιλογή, είναι αυτή της εκπαίδευσης. Μπορείς να μεταφέρεις τις γνώσεις σου σε νεότερους ανθρώπους. Είτε γιατί θέλουν να το κάνουν ως χόμπι, είτε επαγγελματικά.
Η Αλεξάνδρα Μπίσα
Εσείς όσο καιρό «τρέχετε» αυτό το project, τι έχετε δει σε ότι αφορά την Ελλάδα; Υπάρχει ενδιαφέρον και προοπτικές;
Υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που ενδιαφέρονται για το χειροποίητο. Ωστόσο, έτσι όπως έχουν έρθει τα πράγματα στη χώρα μας, είναι δύσκολο να «πάρει τα πάνω του». Γιατί καλώς ή κακώς, το προϊόν που παράγεις κοστίζει κάτι παραπάνω. Και σε αυτόν που αγοράζει το τελικό προϊόν, αλλά και σε μένα που αγοράζω τις πρώτες ύλες. Άρα κάπου εκεί «κολλάει» το θέμα και είναι δύσκολο για μια επιχείρηση του είδους να σταθεί στα πόδια της από την αρχή ή μέσα στα πρώτα χρόνια.
Το καλό είναι ότι υπάρχει ενδιαφέρον από αρκετούς καταναλωτές. Βέβαια, στο εξωτερικό βλέπουμε πιο συχνά ανθρώπους να ψάχνουν μικρές βιοτεχνίες. Πρέπει και εδώ να δημιουργηθεί μια σχέση εμπιστοσύνης.
Μπορούν να εφαρμοστούν καινοτομίες, σε κάτι τόσο κλασικό;
Ναι, σίγουρα μπορούν. Καταρχήν, και μόνο που ο αργαλειός είναι ηλεκτρονικός, πρόκειται για μια καινοτομία. Τουλάχιστον για την Ελλάδα. Διότι στο εξωτερικό χρησιμοποιούν ηλεκτρονικούς αργαλειούς εδώ και χρόνια. Εμένα είναι χειροκίνητος ηλεκτρονικός αργαλειός. Υπάρχουν μάλιστα και πιο εξελιγμένα μοντέλα από αυτό που έχω εγώ. Τα οποία είναι αυτοματοποιημένα πλήρως και δεν χρειάζεται να κάνεις τίποτα.
Η καινοτομία, κατά την γνώμη μου, έρχεται αρχικά από τον σχεδιασμό. Που μπορεί να είναι διαφορετικός και να ξεφεύγει από τα παραδοσιακά. Να συμβαδίζει με τις τάσεις της μόδας. Στην εποχή μας μπορείς επίσης να χρησιμοποιείς πιο «φιλικά» υλικά. Γιατί κάποτε χρησιμοποιούσαν πιο «άγριο» μαλλί.
Η καινοτομία δεν έχει να κάνει τόσο με το αντικείμενο, όσο με το μυαλό και τον τρόπο που δουλεύεις το αντικείμενο.
Πολλές φορές, ακούμε για τη σημασία της ομάδας στην επιχειρηματικότητα. Εσύ εργάζεσαι μόνη σου. Πως είναι αυτή η εμπειρία;
Είναι δύσκολο. Γιατί ενώ έχω ξεκινήσει να κάνω κάτι που μου αρέσει, την ίδια στιγμή έχω να ασχοληθώ και με πράγματα που δεν μου αρέσουν. Δηλαδή, αν μου άρεσε π.χ. το μάρκετινγκ, θα είχα σπουδάσει μάρκετινγκ. Αν μου άρεσε η λογιστική, θα είχα ασχοληθεί με τα λογιστικά.
Εγώ έχω επιλέξει κάτι άλλο. Αλλά εφόσον είμαι μόνη μου, πρέπει να τα κάνω όλα. Σίγουρα με βοηθούν πολύ οι άνθρωποι που έχω γύρο μου. Οι γονείς μου, τα αδέρφια μου, τα ξαδέρφια μου και κάποιοι αγαπημένοι φίλοι. Μοιραζόμαστε τους προβληματισμούς μας, και προσπαθούμε όλοι να μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Αρκετά πράγματα, θέλοντας και μη, τα μαθαίνω και εγώ στην πράξη.
Αν ήταν και άλλος ένας άνθρωπος μαζί μου, θα ήμουν και εγώ πιο παραγωγική. Διότι τώρα «χάνω» αρκετό χρόνο σε όλα αυτά τα «παράλληλα» πράγματα. Όταν πρέπει, για παράδειγμα, να μην είμαι στον αργαλειό και αντί για αυτό να ασχοληθώ με το να προωθήσω ένα προϊόν, εκεί χάνω ώρες δημιουργίας. Με τον αργαλειό, για να δεις αποτέλεσμα πρέπει να είσαι εκεί και να «γράφεις» εργατοώρες.
Από την άλλη μεριά, περνώντας από όλα τα στάδια και όλα τα «πόστα», σίγουρα παίρνεις σημαντικές γνώσεις και μεγάλη ικανοποίηση. Βλέπεις το project να προχωρά βήμα- βήμα σε όλα τα επίπεδα.
Σε παλαιότερη συνέντευξη σας έχετε πει: «Αν κάνεις κάτι που αγαπάς, αξίζει να πάρεις το ρίσκο ακόμα κι αν αποτύχεις τελικά. Τουλάχιστον έτσι θα έχεις και μια αγαπημένη αποτυχία». Υπήρξαν στιγμές που σκεφτήκατε ότι το project σας μπορεί να αποτύχει;
Το έχω σκεφτεί ότι μπορεί να αποτύχει. Υπάρχουν δυσκολίες οι οποίες καταρχήν σχετίζονται με το πόσο βιώσιμο είναι αυτό που κάνω. Και το αν μπορώ να σταθώ στα πόδια μου μόνη μου.
Τίποτα δεν είναι εύκολο. Αν στην πρώτη δυσκολία πεις το «κλείνουμε» και πάμε να κάνουμε κάτι άλλο, τότε θα έχεις αφήσει κάτι στην μέση.
Πρέπει να λοιπόν κάνεις πολλές προσπάθειες για αυτό που αγαπάς. Ακόμα κι αν έρθουν πολλές δυσκολίες, πρέπει να επιμείνεις. Να μην εγκαταλείψεις. Στο τέλος θα είσαι κερδισμένος. Κάθε χρόνος που περνά, εγώ γνωρίζω νέους ανθρώπους και προκύπτουν νέες ιδέες. Μέσα από όλη τη διαδρομή εξελίσσεσαι. Κάθε άνθρωπος κάτι σου δίνει, και κάτι του δίνεις κι εσύ. Ακόμα κι αν αποτύχεις, θα είναι μια «ωραία αποτυχία». Άρα στην ουσία δεν θα είναι αποτυχία. Θα έχεις γίνει άλλος άνθρωπος.
Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, τα βασικά στοιχεία που πρέπει να έχει κάποιος, για να αναπτύξει με επιτυχία ένα δικό του project;
Χρειάζεται να έχει αγάπη, όρεξη και πάθος για αυτό που κάνει. Να ξυπνά το πρωί και να θέλει να πάει στην δουλειά του. Επίσης χρειάζεται να έχει υπομονή και επιμονή.
Και πριν κάνεις οτιδήποτε, πρέπει να έχεις ψάξει μέσα σου και να έχεις καταλήξει στο τι πραγματικά θέλεις. Ακόμα κι αν υπάρχουν γνώμες από δεξιά και αριστερά, να τις φιλτράρεις και τελικά να ακολουθήσεις το δικό σου μονοπάτι.
